روزنامه همشهری: فضاپیمای Change ۵ پیش از پایان آذرماه حدود ۲ کیلوگرم سنگ و خاک از‌ماه به زمین می‌آورد تا چینی‌ها یک قدم دیگر در رقابت فضایی با روسیه و آمریکا بردارند.

برنامه‌های آژانس‌های فضایی دنیا درخصوص ماه، اگرچه چندان آشکار نیست، اما به‌نظر می‌رسد کم‌کم وارد مراحل عملی خود شده است. اکنون انسان تنها به‌دنبال گام گذاشتن روی‌ماه نیست، بلکه برنامه این است که حضورش را روی قمر، کره‌زمین دائمی کند.

حالا مشخص شده است که دانشمندان در پی ساختن پایگاه‌های مختلفی روی کره‌ماه هستند تا از آنجا برای دستیابی به فضا و حتی اعزام فضانورد به مریخ استفاده کنند؛ درست مانند فیلم‌های تخیلی فضایی. برای انجام چنین کاری، نیاز به انجام آزمایش‌های بسیاری وجود دارد که مهم‌ترین آن، کار و تحقیق روی نمونه خاک‌ماه است. آخرین بار فضاپیمای لونار ۲۴ اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۷۶، یعنی حدود ۴۴ سال پیش، چنین کاری را انجام داده بود. چینی‌ها با فناوری به‌روز و مدرن قصد تکرار چنین کاری را دارند و می‌خواهند نمونه‌های جدیدتری را به‌دست آورند. به‌همین منظور، دوشنبه‌شب، فضاپیمای Chang’e ۵ را به‌وسیله یک فروند موشک لانگ‌مارچ ۵ از پایگاه فضایی «ونچانگ» به فضا فرستادند تا حدود ۳ روز دیگر به مدار‌ماه برسد.

این فضاپیمای ۸تنی یک ماه‌نشین روباتیک و یک ماژول پرواز را برای نمونه‌برداری به سطح کره‌ماه خواهد فرستاد تا این ماموریت بزرگ را به سرانجام برساند. قرار است طبق برنامه، ماه‌نشین در منطقه‌ای آتشفشانی به نام Mons Rümker در «اقیانوس توفان‌ها» فرود بیاید؛ منطقه‌ای که در سال ۱۹۶۹ به‌وسیله فضاپیمای آپولو ۱۲ مورد بررسی قرار گرفته بود.

برنامه اصلی این است که Chang’e ۵، ۲ کیلوگرم سنگ و خاک را از‌ماه جمع‌آوری کند. ماه‌نشینی که قرارست این کار را انجام دهد، بخشی از این مواد را از عمق ۲ متری‌ماه برداشت خواهد کرد. نمونه‌های برداشته شده، به ماژول پرواز منتقل خواهد شد و ۲۶ یا ۲۷ آذر‌ماه به زمین خواهد رسید تا کار تحقیق روی آن انجام پذیرد. به‌نظر می‌رسد، منطقه Mons Rümker در ماه دارای سنگ‌هایی متعلق به یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون سال قبل باشد که مطالعه روی آن‌ها به دانشمندان و اخترشناسان کمک می‌کند تا از تاریخچه ماه اطلاعات بیشتری کسب کنند.

نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط آپولو ۱۲، بین ۳/۱ تا ۴/۴ میلیارد سال سن دارند و مأموریت فضاپیمای چینی، جمع‌آوری نمونه‌های جوان‌تر خواهد بود. مقایسه نمونه‌های جدید و قدیم به محققان کمک می‌کند تا تغییرات در سطح‌ماه را بهتر رصد کنند و نتایج قابل‌قبولی را درخصوص وضعیت این قمر به‌دست آورند. چنین نمونه‌های جوانی از نظر زمین‌شناسی ارزشمند است و قدمت رادیومتریک نمونه‌ها را برای تأیید سن منطقه فراهم می‌کند.

همچنین می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد ظاهر حالت آتشفشانی، در اواخر مرحله لازم برای ایجاد سنگ‌های جدید فراهم کند. ترکیبی از مشاهدات مداری از ایجاد دهانه و تاریخ دقیق نمونه‌ها به تقویم زمانی در‌ماه کمک می‌کند و به‌عنوان مرجع برای اجسام زمینی در سراسر منظومه شمسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.