روزنامه هفت صبح: در سال‌های اخیر و با گسترش فضای مجازی و فعالیت شبکه‌های اجتماعی، رقیب جدید برای رسانه غالب -تلویزیون- به وجود آمد. دیگر نه فقط مطبوعات، خبرگزاری‌ها و دیگر شبکه‌های تلویزیونی که شبکه‌های اجتماعی هم وارد گود جذب مخاطب شدند.

این شبکه‌ها چند ویژگی داشت که باعث جذب کاربران می‌شد. دسترسی آسان در هر زمان و مکان، محدود بودن فضای ممیزی و امکان تولید محتوای شخصی از جمله مؤلفه‌هایی بود که کاربران را برای عضویت در این بستر تحریک می‌کرد.

این روزها کمتر شهروند ایرانی وجود دارد که گوشی همراه هوشمند داشته باشد اما در اینستاگرام و امثالهم عضو نباشد.

اینستاگرام هم مانند دیگر پدیده‌های تکنولوژیک کاربردی دوگانه دارد. تنوع محتوا در این شبکه می‌تواند هر سلیقه‌ای را راضی کند و اگر استفاده معقولی از آن شود، قطعاً فواید زیادی خواهد داشت.

آیا امروز اینستاگرام به رقیب هم‌سطح تلویزیون تبدیل شده است؟ آیا رسانه ملی خود را در رقابت با این شبکه می‌بیند یا پیرو آن؟

اتاق‌فکرهای‌مجازی

در دوره‌ای که به دلایل مختلف مخاطب تلویزیون-تقریباً در تمام دنیا- کمتر از گذشته است، تولید و پخش برنامه‌های روتین لازم و ضروری است. شبکه یک سیما به‌عنوان شبکه ملی تلویزیون وظیفه سنگینی دراین شرایط دارد.

شبکه یک سعی کرده با پخش برنامه عصرگاهی فرمول یک مخاطبانی از اقشار و سلایق مختلف را جذب کند. آقای علی ضیاء یکی از مجریان جوان و شناخته‌شده سیماست.

وی در سال‌های اخیر برنامه‌های مختلف روتین و زنده داشته که گاهی موفق و گاهی ناموفق بوده است. طبیعتاً تولید برنامه‌هایی مثل فرمول یک که به صورت روتین و در حوزه‌های متنوع روی آنتن می‌رود کار ساده‌ای نیست و ممکن است هرازچندگاهی اصطلاحاً گاف هم داشته باشد.

این شرایط باید به صورت حداقلی باشد و لازمه این «گاف‌های حداقلی» نظارت درست بر انتخاب سوژه‌ها و پرداخت به آن‌هاست.

بیایید بحث را کمی گسترش بدهیم و صرفاً در فرمول یک محدود نشویم.

در ماه‌های اخیر روند جدیدی در برخی از برنامه‌های رسانه ملی به چشم می‌آید. به نظر می‌رسد این برنامه‌ها برای دیده شدن چند نکته را مدنظر قرار داده‌اند.

اول این که تیم انتخاب سوژه برنامه‌های مذکور جست‌وجو و تحقیق حرفه‌ای را کنار گذاشته و منبع اصلی سوژه‌یابی‌شان را اینستاگرام قرار داده‌اند.

اتاق فکر دو، سه نفره این برنامه‌ها از روی غیرحرفه‌ای بودن یا تنبلی برای به روز بودن در صفحات اینستاگرام می‌چرخند و هر اتفاقی را که به نظرشان جذاب است هدف می‌گیرند.

درمواردی مهمانانی برای حضور در فرمول یک انتخاب شده‌اند که با هشدار به موقع نهادهای نظارتی، برنامه کنسل شده است.

یک‌ونیم‌میلیاردتومان!

علی ضیاء، مجری «فرمول یک» روزگذشته در نشستی درباره حواشی حضور افشین ولی‌خانی و پسرش-که مبتلا به بیماری بود- در برنامه‌اش توضیحاتی داد.

ضیاء در ابتدا با اشاره به مقدمه‌ای از ماجرای حضور این پدر و پسر گفت: ویدیویی در فضای مجازی منتشر شد که از واحد خبر زنجان تهیه شده بود که پدری گفته بود دلار پایین بیاید من خوشحال می‌شوم چون می‌توانم داروهای فرزند سرطانی‌ام را تهیه کنم.

ما سعی کردیم این فرد را پیدا کنیم و بعد از حضور او در برنامه همه ما تحت تأثیر قرار گرفتیم چون همه عاطفه داریم.

ضیاء درباره سرنوشت پول‌هایی که به حساب پدر کودک بیمار واریز شده است، توضیح داد: حدود یک و نیم میلیارد پول واریز شد و نزدیک به ۸۰ میلیون از این حساب پول خارج شده است.

من خودم خواستم از جایی به بعد حساب مسدود شود و به پلیس فتا زنگ زدم. مجری «فرمول یک» درباره انتخاب مهمانان از شبکه‌های اجتماعی اعلام نمود: قطعاً تلویزیون جایگاه فرهنگ‌سازی است اما باید ببینیم ما پیرو فضای مجازی بوده‌ایم یا خیر.

وی در توضیحی دوباره نسبت به سرنوشت پول‌ها گفت: من به پلیس فتا زنگ زدم و بعد حساب مسدود شد.

یک طرفه آن را مسدود کردند چون معتقد بودند مردم برای یک خیر عمومی شرکت می‌کنند و الان هم قرار است این پول‌ها برای کودکان سرطانی صرف شود.

اینکه چه اتفاقی برای این پول می‌افتد ما نمی‌دانیم و دادستانی تصمیم می‌گیرد حتی گزینه اینکه این پول به حساب مردم بازگردد نیز وجود دارد و تصمیم نهایی به مراجع قضایی باز می‌گردد.

پیروان‌اینستاگرام

رسانه ملی قرار نیست مهمانانی که دعوت می‌کند را گارانتی مادام‌العمر کند. یعنی ممکن است «ماه عسل» فردی را دعوت کند و آن شخص چندی بعد در خارج از کشور با ظاهری منشوری رسانه‌ای شود.

قاعدتاً این اتفاق ایرادی را به تلویزیون وارد نمی‌کند.

اما اگر مهمانی مقابل دوربین سیما برود و بعداً مشخص شود دلیل دعوتش ایراد اساسی داشته، محل اشکال است و برنامه‌ساز باید پاسخگو باشد.

توجیهاتی مثل استعلام از پزشک معالج پسر بیمار به هیچ عنوان قانع کننده و حتی زیبنده یک برنامه‌ساز باتجربه نیست.

حضور آدم‌های مختلف در برنامه‌های تلویزیون درعین پیچیدگی کار مشکلی نیست. فرمول ساده‌ای دارد-باهمان استانداردهای مرسوم تلویزیون- که اگر رعایت شود، برنامه از حاشیه به دور خواهد ماند.

اتفاقاتی اینچنین که گاهی برای برنامه‌هایی مثل فرمول یک می‌افتد دلایل مختلفی دارد. اول این که ظاهراً تکلیف این برنامه با خودش مشخص نیست و مهمانان و سوژه‌هایش را باری به هرجهت انتخاب می‌کند؛ یک روز ستاره، یک روز بوکسور، روز دیگر پزشک و…

درست است که این برنامه اجتماعی است و حوزه‌اش محدود نیست ولی این رویه پرداخت به سوژه‌ها، منجر به نوعی شلختگی خواهد شد.

مورد بعدی که می‌توان در اشکال به آن وارد کرد، عطش به روز بودن و سرعت در پرداخت به سوژه‌هاست؛ چیزی که به اتفاق مورد ولی‌خانی منجر می‌شود.

علی ضیاء فردی جذاب و البته سخت‌کوش است و سپردن برنامه‌هایی روتین و زنده، آن هم از آنتن شبکه ملی به وی کار اشتباهی نیست؛ اما بررسی رویه برنامه‌سازی تیم برنامه‌هایش نشان می‌دهد عدم پختگی در نگاه اتاق فکر و علاقه بیش از حد آن‌ها به فضای مجازی، فرمول یک را در سراشیبی سقوط قرار داده است.

این علاقه وافر در رپرتاژ آگهی‌های این برنامه در کانال‌های تلگرامی و پیج‌های اینستاگرامی هم آشکاراست. لطفاً حواس‌تان به علی ضیاء باشد تا خدایی ناکرده آینده‌اش خراب نشود.