«قمار» یعنی شرط‌بندی بر سر پول یا هر چیزی که دارای ارزش باشد و نتیجه قمار همیشه نامشخص است. به زبان ساده به شرط‌بندی که میان دو یا چند نفر در یک بازی انجام می‌گیرد، «قمار» گفته می‌شود. قمار می‌تواند به صورت سازماندهی‌شده، در مراکزی به نام «کازینو» یا قمارخانه که توسط فردی بی‌طرف مدیریت می‌شود، انجام بگیرد.
اما در این روزها که تکنولوژی همه چیز را سهل کرده است، شرایط شرط‌بندی‌ها هم برای اهلش راحت‌تر شده است. حالا دیگر لازم نیست برای قمار و شرط‌بندی در محل مشخصی جمع شد؛ چرا که سایت‌های آنلاین شرط‌بندی برای کسانی که از این طریق کسب درآمد می‌کنند، کار را راحت‌تر و پرسرعت‌تر کرده‌اند و با بازکردن یک حساب کاربری و پر کردن فرم‌های مخصوص، بازی و شرط‌بندی می‌کنند. طی چند سال اخیر این شرط‌بندی‌ها درباره بازی‌های فوتبال خیلی داغ است و طرفداران زیادی هم دارد. البته پلیس فتا بارها به این سایت‌ها هشدار داده و معمولاً هم فیلتر می‌شوند. با همه اینها، خیلی‌ها در ایران علاقه‌مند به شرط‌بندی‌های فوتبالی هستند و به اصطلاح خودشان خیلی حرفه‌ای «بِت» می‌زنند.
شرط‌بندی‌های فوتبالی در همه جای دنیا بین آدم‌ها رواج دارد. با این تفاوت که در برخی کشورها شرط‌بندی، قانونی و در برخی کشورها غیرقانونی است. شرط‌بندی‌های فوتبالی گاهی از یک تفریح فراتر می‌روند و آنقدر جدی می‌شوند که روی نتیجه مسابقه تأثیر می‌گذارند؛ نمونه‌اش «کالچوپولی» است.
کالچوپولی یک رسوایی فوتبالی است که در سال ۲۰۰۶ در لیگ‌های عالی حرفه‌ای فوتبال ایتالیا یعنی سری A و سری B اتفاق افتاد. این رسوایی توسط پلیس ایتالیا بر ملا شد و مکالمات تلفنی، حاکی از دخالت قهرمان لیگ یوونتوس و تیم‌های میلان، فیورنتینا، لاتزیو و رجینا و تماس‌های بین مدیران این باشگاه‌ها و سازمان داوران بود. این تیم‌ها متهم به تقلب در بازی‌ها با انتخاب داور دلخواهشان شدند.
ایران یکی از کشورهایی است که شرط‌بندی در آن غیر قانونی و از نظر شرعی نیز حرام است. یعنی اگر شما در جریان شرط‌بندی‌های آنلاین متضرر شوید و نیاز باشد از مسئول سایت شرط‌بندی شکایت کنید، علاوه بر مدیر آن سایت خودتان هم مجرم شناخته می‌شوید.
«کامبیز» ابتدا از روی کنجکاوی سراغ شرط‌بندی ورزشی رفته است: «دوستایی داشتم که تاحالا تو عمرشون کلاً ۹۰ دیقه فوتبال هم ندیده بودن اما هرچند وقت یه‌بار زنگ می‌زدن و درباره تیمای خارجی از من سوال می‌پرسیدن. وقتی پرسیدم که این سوالا رو برای چی می‌پرسید، می‌گفتن: می‌خوایم بت بزنیم! منم بعد چن وقت یاد گرفتم و کارو شروع کردم. اول با ۲۰ هزار تومن و ۳۰ هزار تومن بت زدم که ببینم چطوریه. البته هر دوبارشم باختم اما دوستایی دارم که خیلی جدی و حرفه‌ای این داستانو دنبال می‌کردن. بت زدن تو تمام دنیا قانونیه. چون هر وقت پول برنده می‌شی راحت برداشت می‌کنی. ولی من نمی‌دونم دقیقاً پشت پرده این داستانا چیه؟ کم‌کم جدی‌تر بت زدم و می‌دیدم که دوستام در حد سه چهار میلیون می‌برن. مثلاً یه دوستم چند وقت پیش ۶ میلیون برد اما به خاطر طمعش با اون ۶ میلیون دوباره بِت زد و همه رو باخت. یه بدی که بِت زدن داره طمع آدمو زیاد می‌کنه. چون دوست داری همش پول بیشتری برنده شی و قانع نمی‌شی. وقتی هم که می‌بازی با خودت می‌گی برم انقدر دوباره بازی کنم تا پولی که باختم جبران شه.»
از کامبیز درباره درگاه اینترنتی برای واریز مبالغ سایت‌های شرط‌بندی می‌پرسم: «من نمی‌دونم کی سایتو ساپورت می‌کنه اما شنیدم سروراش ایران نیست؛ خارجه. درگاه اینترنتی نداره و از طریق کارت به کارت براشون واریز می‌کنیم و دقیقاً نمی‌دونم پول واسه کی واریز می‌شه. بانک ایرانیه اما اسم صاحب حساب مشخص نیست.»
از او می‌پرسم آیا میان دوستانش کسی را می‌شناسد که از راه شرط‌بندی زندگی خوبی داشته باشد: «نه تا حالا ندیدم. شرط‌بندی فقط یه بازیه. یه تفریحه. انقدر که جنبه هیجان و تفریحش واسه من مهمه، پولش مهم نیست. اما بردن تو این بازی لذت زیادی داره.»
«حمید» خیلی حرفه‌ای بِت می‌زند و معتقد است در بت زدن آنقدر که هوش و قدرت تحلیل مهم است، شانس دخیل نیست: «تو یکی دو سال اخیر تعداد سایتای شرط‌بندی خیلی زیاد شده. کسایی هم که بازی می‌کنن خیلی زیادن. به نظر من تو هر خانواده‌ای یه نفر هست که بت بزنه. چرا؟ چون شما تو چند دیقه رو پولتون به سود کلون می‌رسید. من تو بت زیاد بردم. اینکه چقدر ببری بستگی به پولی داره که وسط می‌ذاری اما باید اطلاعات خوبم داشته باشی. مثلاً امشب بارسا با منچستر تو خونه خودش بازی داره و تو در اصل داری با صاحب سایت، شرط می‌بندی و بازی می‌کنی. یعنی ما بر اساس هوش، تحلیل و درصدی شانس وارد این بازی می‌شیم. مثلاً امشب بارسا چون میزبانه شانسش خیلی زیاده. حتی باید بدونی از بین بازیکنا کیا مصدوم شدن که بتونی جریان بازی رو تحلیل کنی.»
«رامین» هم صحبت‌های حمید را تکمیل می‌کند: «۸۰ درصد تحلیله، ۲۰ درصد شانس. منظورم از شانس اینه که یه سری اتفاقای عجیب می‌افته تو فوتبال که قابل پیش‌بینی نیست. بعد یه سری آپشن هم داره که بشه روش بت زد. مثل اولین اوت، اولین کورنر و …».
حمید ادامه می‌دهد: «چند شب پیش ۱ میلیون و ۳۰۰ باختم. اما کلاً زیاد می‌برم. خوبیش اینه پول تا ۶ ساعت میاد تو حسابت. اصلاً این بت‌ها از محل کارمون خوش‌حساب‌ترن.»
رامین می‌گوید: «من با پول شرط‌بندی تاحالا دوتا مسافرت رفتم. البته تا قبل از عید خیلی اوضاع بهتر بود اما از عید به بعد روند بازیا عجیب شد. مثلاً ۸ تومن قبل عید بردم اما ۲ میلیون تومنشو همین بعد عید باختم.»
حمید هم می‌گوید: «دوستم برای بازی آژاکس و رئال ۳۰ میلیون گذاشت و ۵۰ میلیون برد.»
از بِت‌بازها راجع به روند پرداختی این سایت‌ها می پرسم: «سرورهاشون خارج از کشوره اما شماره حسابی که میدن هر سه چهار روز یه بار عوض می‌شه. من چون تو سایتای زیادی بازی کردم، از شماره حسابا فهمیدم که این سایتا تقریباً بهم وصلن و احتمالاً یه رئیس داره.»
رامین می‌گوید: «صاحب سایت هیچ‌وقت ضرر نمی‌کنه، چون اون از باخت ما پول در میاره. یکی از دوستام خودش سایت داره، چند وقت پیش گفت اگه آشنا داری با پارتی یه بانکی پیدا کن که به ما درگاه اینترنتی بده و به جاش ماهی ۱۵ میلیون به تو می‌دیم. اما واقعیتش من ترسیدم و اصلاً دنبالش نرفتم.»
«محسن» هم می‌گوید: «اولین بار با بازی بسکتبال پام به شرط‌بندی باز شد. می‌خواستم برم سفر و پول نداشتم. بِت زدم و یه کمک‌هزینه‌ای برای سفر جور شد. واقعیت اینه که تو همه دنیا بت خیلی قانونیه در حدی که اسپانسر تبلیغات دور زمین می‌شن اما تو ایران این طوری نیست.»
رامین می‌گوید: «البته بهتون بگم استرس بت زدن خیلی زیاده.»
حمید تایید می‌کند: «راست می‌گه. یه وقتایی شبا که می‌خوام بخوابم ۴ صبح ساعت می‌ذارم که واسه بت بیدار شم.»
رامین از اعتیاد به شرط‌بندی می‌گوید: «هرکس بِت رو شروع کرده معتاد شده. چون وقتی می‌بازی هی می‌خوای جبران کنی باختتو. مخصوصاً اولین باخت سنگین خیلی آدمو اذیت می‌کنه؛ اصلاً می‌ره رو مخت اما بعدش دیگه به باخت عادت می‌کنی. اولین ۵۰۰ تومنی که باختم اذیت شدم اما انقدر بازی کردم تا دوباره اون پولو در بیارم. اعتیاد بت همین‌جاست.»
حمید و رامین معتقدند که شرط‌بندی بین مردم هیچ اشکالی ندارد و فقط وقتی پای این طور شرط‌بندی‌ها به ورزش حرفه‌ای باز شود، خیلی خطرناک است.
در این‌باره با دکتر سمیرا وکیل‌ها – جامعه‌شناس – هم صحبت کردیم. او می‌گوید: «من قمار را ابزاری نامناسب می‌دانم که افراد برای رسیدن به اهداف متعالی خود از آن استفاده می‌کنند؛ ابزاری که فرد را با کج‌راهی به سمت اضمحلال و نابودی می‌کشاند. حالا چرا از کج‌راهی صحبت می‌کنم؟ چون فرد معتاد به قمار توانمندی‌ها و استعدادهای شخصی خود را در رسیدن به اهدافش ناچیز می‌بیند. حالا شاید هم برخی عوامل بیرونی را به عنوان سدی برای رسیدن به خواسته‌هایش می‌بیند. در مجموع این دو مسئله اعتماد به نفس او را پایین می‌آورد و حتی ممکن است به نقطه صفر برساند. دوم اینکه قمار فرد را به ورطه ناامیدی می‌کشاند. یعنی میل به توانمند شدن و یادگیری مهارت‌های جدید تقریباً برایش بی‌اهمیت می‌شوند. فردی که در این ورطه بیفتد حتی ثبت نام کردن در یک کلاس آموزشی برایش بی‌اهمیت جلوه می‌کند.»
این جامعه‌شناس ادامه می‌دهد: «بهانه کسی که قمار می‌کند و پای میز شرط‌بندی می‌نشیند، رفع نیازهای مادی است ولی به صورت ناخودآگاه به انتظارکشیدن برای رسیدن به لذت تبدیل می‌شود. شخص فقط می‌خواهد لذت ببرد و برای همین است که خیلی‌ها برای رسیدن به این لذت همه زندگی‌شان را می‌بازند. تفاوت یک قمارباز با یک انسان افسرده این است که قماربازها به امید کاذب برنده شدن و رویاپردازی که برای برد دارند، در دنیای واقعی زندگی نمی‌کنند. آنها بدون مصرف مواد مخدر در توهم به سر می‌برند. الگوی ذهنی فرد معتاد به قمار و شرط‌بندی از تلاش و کوشش، به آزمودن احتمالات تغییر پیدا می‌کند.»
انتهای پیام
