بر اساس سند چشم انداز نظام جمهوری اسلامی ایران باید در سال 1404 با جذب 1.5 درصد از توریست های جهان درآمدی بالغ بر 25 میلیارد دلار از این صنعت کسب کند. همچنین در برنامه ششم ایران باید 13 میلیون گردشگر با درآمد ارزی 10 میلیارد دلار در سال را به خود اختصاص دهد.

دستیابی به اهداف برنامه ششم توسعه در زمینه گردشگری، نیازمند نگاه عمیقتر به این مساله، ایجاد هماهنگی و همکاری بین بخشی بین دستگاهی و تامین اعتبارات کافی در این زمینه است. تعيين و ايجاد مناطق نمونه گردشگري در استان ها با رويكرد بين المللي, ملي, منطقه اي و محلي؛ كاهش نرخ بهره  تسهیلات بخش گردشگري به منظور اقتصادي شدن صنعت گردشگري؛ حمايت دولت در جهت رونق سفر در فصول كم مسافر؛ منظور نمودن خدمات به گردشگران خارجي در زمره صادرات کشور؛ ايجاد نظام جامع آماري گردشگری, ایجاد حساب های اقماري گردشگري ؛ نظام جامع اطلاع رساني پويا با استفاده از سيستم هاي پيشرفته فن آوري اطلاعات در سطح ملي و بين المللي؛  توجه به گردشگري داخلي و فرهنگ سازی سفر در جامعه، از جمله برنامه هایی است که طی سال های گذشته بخشی از آن محقق شده است .

تحقق این چشم انداز بر اساس برنامه تدوین شده باید در چهار برنامه انجام شود. بر همین اساس،  تا پایان برنامه پنجم (یعنی ابتدای سال جاری) باید سالانه 6.5 میلیون گردشگر با درآمد ارزی 4.5 میلیارد دلار وارد کشور می شدند. بر اساس سند چشم انداز 20 ساله، در برنامه ششم  سالانه باید 13 میلیون گردشگر و سپس در برنامه هفتم 20 میلیون گردشگر وارد کشور شود که نهایتا درآمد ارزی 25 میلیارد دلار از این صنعت محقق شود.

نبود زیر ساختهای مناسب در حوزه های حمل و نقل، اقامتی و رفاهی و… و نبود ساختار  مناسب در بازاریابی بین المللی در ابتدای دولت یازدهم، کار جذب گردشگر را دشوار کرده بود و سبب شد علی رغم رشد 55 درصدی صنعت گردشگری در دولت یازدهم، بازهم هدف کمی در برنامه پنجم محقق نشود. با این حال مسیر طی شده  در 4سال گذشته نشان می دهد که با ادامه مسیر اعتدال و با اتکا به برنامه های و سیاست های دولت تدبیر و امید می توان به چشم انداز 1400 و سپس 1404 به صورت جمعیتی و درآمدی دست یافت.

بر اساس آمارهای بین المللی، امروزه هر گردشگر بین 1300 تا 1650 دلار درآمد ارزی برای کشور مقصد ایجاد می کند. در ایران برآورد ما نزدیک به 1600 دلار است. اگر همین عدد را مبنا قرار دهیم و آن را در کنار جمعیت میانگین 4.95 میلیون نفری (سالانه) گردشگر

وارد شده در دولت یازدهم قرار دهیم؛ درآمد ایران از محل گردشگران ورودی بالغ بر 7.92 میلیارد دلار در سال است. این عدد در کنار پیش بینی 4.5 میلیارد دلار در سال  در سند چشم انداز ، رشد بیش از 76 درصد نشان می دهد که حکایت از عملکرد موفق دولت دارد.

رسیدن به اهداف چشم انداز در برنامه توسعه کشور، علاوه بر تامین اعتبارات، نیازمند تقویت ساختار اداری و همکاری بین دستگاهی است. اغلب کشورهای موفق، گردشگری را در جایگاه نهاد فرادستی دیده اند و با ایجاد باور ملی و اجماع ، و فضای همکاری قدرتمند بین بخشی و بین دستگاهی، و نهادسازی مناسب، جذب سرمایه گذاری خارجی، توسعه زیرساخت ها و… صنعت گردشگری را در تراز صنعت نخست یا دوم خویش ارتقا داده اند.  فارغ از هر گونه تحولات احتمالی در آینده، دولت دوازدهم اهمیت و ضرورت توجه به مساله گردشگری  را درک کرده و موید این نکته، توجه ویژه شخص رئیس جمهور به این مساله است. از این رو می توان امیدوار بود که در برنامه ششم شاهد رشد زیر ساختهای صنعت گردشگری و همچنین افزایش هماهنگی و همکاری نهادهای ذی ربط در جهت تسهیل فرایند ورود گردشگران و افزایش خدمات رسانی به آنها باشیم. به یاد داشته باشیم که توسعه صنعت گردشگری ایران می تواند درآمدی پایدار و مبتنی بر صلح خبر را برای کشور به ارمغان آورد.

معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

47237