به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ امروز سه شنبه عیسی کلانتری در گردهمایی احیای دریاچه ارومیه که با همت انجمن متخصصان محیط زیست و واحد علوم تحقیقات دانشگاه ازاد اسلامی برگزار شد، گفت: هزینه خشک شدن دریاچه ارومیه هزار میلیارد دلار است در حالی که هزینه احیای آن بین ٦ تا ٧ میلیارد دلار تخمین زده شده است. این اعداد نشان می دهد که احیای دریاچه ارومیه بسیار مقرون به صرف تر است.

وی که در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات سخنرانی می کرد، گفت: در دهه ٧٠ ارتفاع آب دریاچه بسیار بالا بود و راه آهن صوفیان به ترکیه را تهدید می کرد .

کلانتری ادامه داد: همان موقع هم برخی صاحبنظران اعلام کردند که فریب این ارتفاع را نخورید زیرا برداشت های آزادانه از حوضه آبریز دریاچه آینده آن را تهدید می کند.

دبیر و مجری ستاد احیا دریاچه ارومیه گفت: در آن زمان ارتفاع آب دریاچه 1278.4 متریعنی حدود 7 متر بالاتر از وضعیت موجود بود. آن زمان موضوع را مطرح کردیم اما سازمان ها و نهادهای مرتبط گفتند اتفاقی نخواهد افتاد و اعتقاد داشتند خطری دریاچه را حداقل تا سال ٩٥ تهدید نمی کند.

وی ادامه داد: اما به مرور وضع بدتر شد و برداشت های بی رویه از منابع آبی و افتتاح سد یکی پس از دیگری در حوضه آبریز دریاچه و تجاوز کشاورزان به منابع آبی به صورت آشکار اوضاع دریاچه را وخیم کرد. سال ٨٢ نامه ای به رییس جهمور وقت نوشتم و رونوشت آن را هم به سازمان رییس حفاظت وقت محیط زیست ارسال کرد که وضعیت دریاچه خوب نیست اما جواب قانع کننده ای دریافت نشد و هر دو نهاد اعلام کردند که خطری دریاچه را تهدید نمی کند.

کلانتری گفت: به هر حال دریاچه خشک شد و زمانی که دکتر روحانی رییس مرکز استراتژیک مجمع تشخیص مصلح خبرت نظام بود در جریان کامل وضعیت دریاچه قرار گرفت و با عواقب خشک شدن آن آشنا شد. بر این اساس یکی از شعارهای انتخاباتی دکتر روحانی احیای دریاچه قرار گرفت و اولین مصوبه دولت وی ایجاد ستاد احیای دریاچه ارومیه بود و قرار شد دریاچه در مدت ١٠ سال احیاء شود.

او گفت: اولین کاری که باید انجام می شد مطالعات عمقی و سریع بود؛ براین اساس از دانشگاه های داخلی و بین المللی با محوریت دانشگاه شریف کار را آغاز کردیم. در کمتر از ٦ ماه توانستیم کار مطالعاتی را انجام دهیم؛ البته مطالعات همچنان ادامه دارد؛ در تیرماه ٩٣ هیات وزیران برنامه پیشنهادی ستاد احیای دریاچه ارومیه را در قالب ٢٧ طرح مصوب کرد که اکنون درحال انجام است.

دبیر و مجری ستاد احیا دریاچه ارومیه ادامه داد: در ابتدای باید 180 درجه مسیر حرکت دستگاه های اجرایی که چندین دهه در مسیر توسعه افقی گام بر می داشتند را تغییر دهیم و آنان را از لحاظ علمی و فنی متقاعد کنیم که رشد و بالندگی در گرو توسعه پایدار متوازن کشور است. اکنون مهمترین مسئله ای که دریاچه را تهدید می کند ؛ نبود اعتبارات است ؛ چون اکنون برخلاف سه سال گذشته دستگاه های اجرایی در مسیر احیا حرکت می کنند.

او گفت: برداشت ازآب های زیر زمینی کشور 61 میلیارد متر مکعب است؛ درحالی که 29 میلیارد مترمکعب آب بخوان های کشور برمی گردد.

110 درصد اضافه برداشت از منابع آبی

در این نشست بعد از سخنرانی کلانتری، مسعود تجریشی، دبیر دفتربرنامه ریزی و تلفیق ستاد به تشریح عملکرد ستاد و برنامه های آن پرداخت.

بخش پایانی گردهمایی نیز به پرسش جمعی از صاحبنظران اختصاص یافت که رییس ستاد احیای دریاچه ارومیه در پاسخ به آنها گفت: با اشاره به اینکه وزارت نیرو برای اولین بار در مردادماه سال گذشته حقابه طبیعت را 11.8 میلیارد متر مکعب تعیین کرد که سهم دریاچه ارومیه از آن 2 میلیارد و 580 میلیون متر مکعب است، سازمان محیط زیست باید این حقابه را از وزارت نیرو بگیرد. یکی از مشکلات جدی ما در 2 سال گذشته تغییر مسیرحرکت دستگاه های اجرایی بود؛ یعنی وزارت نیرو به جای عرضه محور، تقاضا محور باشد و وزارت جهاد کشاورزی هم دست از سیاست های توسعه ای خود بردارد.

او گفت: در زمینه وضعیت آب و دریاچه ارومیه مردم مقصر نیستند، درمرحله اول عامل خشک شدن دریاچه ارومیه دستگاه های اجرایی وحاکمیتی هستند. الان 88 میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر داریم، درحالی که 97 میلیارد مترمکعب آب مصرف می کنیم؛ یعنی نزدیک 110 درصد از منابع آبی کشور به جای 40 درصد استفاده می شود.

رییس ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه اکنون مردم آگاه شده اند و بسیاری داوطلبانه وارد کار می شوند، گفت: فشار خون مردم حوضه دریاچه ارومیه بیش از گذشته بالا رفته است چون نمک تنفس می کنند. محیط زیست باید فعال باقی بماند تا وزارت نیرو حق نداشته باشد بیش از 45 درصد آب را بفروشد.

کلانتری ادامه داد: با نمونه عینی که ما در میاندوآب کار کردیم مشخص شد با 2 هزار و 400 متر مکعب آب در هکتار با سیستم های غیرسنتی می توان 2 برابر سیب موجود را تولید کرد؛ سیستم قطره ای 9 هزار متر مکعب آب مصرف می کند اما سیستم غرقابی 17 هزار متر مکعب آب مصرف می کند. تمام این اقدامات نیاز به سرمایه گذاری زیر بنایی دارد که وظیفه دولت است.

وی گفت: اکنون 630 دریاچه زیرزمینی در حال خشک شدن داریم و آبخوان های زیر زمینی در حال ازبین رفتن هستند. برداشت در کشور ازآبهای زیر زمینی 61 میلیارد متر مکعب است؛ آبی که در زمین فرو می رود در سال 19 میلیارد متر مکعب است، بازچرخانی آن کمتر از 10 میلیارد متر مکعب است؛ یعنی 29 میلیارد متر مکعب تزریق می کنیم. روند رشد سرمایه گذاری در بخش کشاورزی منفی است بنابراین آب هدر خواهد رفت، شاید جمعیتی بیکار شوند اما آب شوخی بردار نیست.

کلانتری اظهار کرد: چغندر در حوضه دریاچه ارومیه کشت و به اصفهان ارسال می شود؛ 22 میلیون دلار درسال فقط هزینه حمل 400 هزار تن چغندر به اصفهان، مشهد و شهرکرد است، کل ارزش شکر تولیدی 18 میلیون دلار است در حالی که 65 میلیون متر مکعب آب اضافه مصرف می شود. کشور باید در بخش کشاورزی تصمیمات بسیار سختی اتخاذ کند ، 12 درصد شاغلان کشور کشاورز هستند.

۴۷۴۷