اشو زرتشت نخستین پیام آور یکتاپرستی و خرد جهان

بسیاری از خاورشناس و محققین دین زرتشتی معتقدند : گاتها به لهجه خراسانی سروده شده است و هجای گاتها هجای رگ ویدی است . این لهجه در باختر رود سند رایج بوده است .

زرتشت از خاندانهایی نام می برد که متعلق به خراسان بزرگ و سرزمینهای سند و پنجاب در شرق ایران است . در تمامی سروده های او از مردمان آریایی نژاد سخنهایی دیده می شود .

وی به کشور هفتم اشاره میکند که همان ایرانویچ – ائیرانه ویچه – یا ایران بزرگ ( شامل افغانستان – تاجیکستان – مرو – سمرقند – بخارا و آسیای مرکزی . . . ) بوده است . گفتگوی ها اوستا بیشتر از خراسان بزرگ است . شاه گشتاسب نیز از بلخ بود و بیشتر شواهد حاکی از آن است که زرتشت از شرق ایران بوده است . عده ای دیگر هم بر این باورند زادگاه زرتشت در آتروپاتکان یا آذربایجان آریایی بوده است .

به هر روی یکی از احتمالات این است که زرتشت همانگونه که در خراسان بزرگ زندگی میکرده متعلق به همانجا باشد ولی هنوز هیچ یک از این نظریه ها اثبات نشده است .