صلح خبر-گروه فرهنگ: در گزارش زیر، مهمترین اتفاقات حوزه فرهنگ در مردادماه سال ۹۶ از قاب مهر بازخوانی شده است. تخفیف در آراء ۱۰ ناشر متخلف نمایشگاه کتاب تهران در دوره سی‌ام، ثبت ملی شدن «نجف دریابندری»، مترجم توانا، این بار به خاطر نوشتن یک کتاب آشپزی، دورخیز ایران برای حضور در نمایشگاه کتاب پکن به عنوان کشور مهمان ویژه، تعویض رئیس سازمان میراث فرهنگی بلافاصله پس از تغییر دولت، تصدی سکان هدایت وزارت ارشاد توسط یک فرد حوزوی و مشخص شدن هیئت مدیره خانه‌های مطبوعات استانی در یک انتخابات الکترونیک، از مهمترین رویدادهای این حوزه در پنجمین ماه سال گذشته بود.
در روزهای نخست مرداد، یکی دیگر از چهره‌های مطرح کشورمان در حوزه نقد ادبی، از میان ما رفت. مدیا کاشیگر نویسنده و مترجم ایرانی ظهر روز شنبه ۷ مرداد ماه به دلیل بیماری تنفسی دار فانی را وداع گفت.
کاشیگر به «اتاق تاریک» خود پیوست
زنده‌یاد کاشیگر سال ۱۳۳۵ به دنیا آمد. از او آثار متعدد و یکصد مقاله در چهار دهه اخیر منتشر شده است؛ از آن جمله می‌توان به کتاب‌های «خاطره‌هایی فراموش شده از فردا»، «آخرالزمان»، «مرگ موریانه» و «اتاق تاریک» اشاره کرد. این مترجم همچنین آثاری از آلبر کامو، آنتوان دو سنت اگزوپری، اوژن یونسکو و پل ریکور و… را به فارسی ترجمه و منتشر کرده است. کاشیگر جایزه‌های ادبی یلدا و روزی روزگاری را راه‌اندازی کرده بود.
مراسم تشییع پیکر مدیا کاشیگر با حضور اهالی فرهنگ، ادب و هنر از مقابل تالار وحدت برگزار شد و پیکرش در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.
در دهمین روز مرداد و کمتر از سه ماه پس از خاتمه نمایشگاه کتاب تهران – که از حیث صدور رای محکومیت برای ناشران مختلف رکوردار بود – رئیس هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات ناشران از تخفیف در احکام ۱۰ مورد از این پرونده‌ها خبر داد.
تخفیف در آراء ۱۰ ناشر متخلف نمایشگاه سی‌ام
نیکنام حسینی‌پور سی‌سختی در آن مقطع به خبرنگار صلح خبر گفت: با پایان رسیدگی مجدد به پرونده ۴۲ ناشر معترض به آراء صادره برای خود در دوره سی‌ام نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، پرونده ۱۰ ناشر با بررسی مستندات مربوطه، مستحق تخفیف دانسته شد.
همچنین در آئین تقدیر از دست‌اندرکاران این نمایشگاه که فردای همان روز درد هتل ارم پایتخت برگزار شد، قائم مقام این رویداد با تشریح کارنامه نمایشگاه سی‌ام، ضمن یادآوری اظهار رضایت ۶۸ درصد بازدیدکنندگان از بیست و نهمین دوره این نمایشگاه، از اظهار رضایت ۷۵ درصدی بازدیدکنندگان دوره سی‌ام نمایشگاه کتاب تهران خبر داد.
در دهمین روز مرداد، همچنین یک شاعر دیگر بدرود حیات گفت؛ غلامرضا شکوهی غزلسرای خراسانی که برای شرکت در شب شعر رضوی به تهران آمده بود، حین بازگشت به مشهد و در مسیر فرودگاه دچار عارضه قلبی شد و پس از ناکام ماندن تلاش پزشکان بیمارستان رسالت در احیاء وی، بدرود حیات گفت.
زنده‌یاد شکوهی متولد سال ۱۳۲۸ در تربت جام و عضو شورای شعر انجمن ادبی رضوی موسسه آفرینش‌های هنری بود. از آثار منتشر شده وی می‌توان به «صد پرده آواز خاموش»، «سُرمه‌ای در غزل»، «یک ساغر نگاه» و «آهی بر باغ آیینه» اشاره کرد.
ثبت ملیِ نجف دریابندری
اما یازدهم مرداد ۹۶، کمیته ملی ثبت میراث ناملموس کشور تشکیل جلسه داد و در آن ضمن تجلیل از مقام نجف دریابندری، نام این نویسنده و مترجم نامدار را به‌عنوان گنجینه زنده بشری در میراث خوراک در فهرست حاملان میراث ناملموس (نادره‌کاران) به‌ثبت رساند.
نجف دریابندری، متولد ۱۳۰۸ در آبادان، از مترجمان و نویسندگان صلح خبرب‌سبک معاصر ایرانی است که آثارش از اقبال خاص و عام برخوردارند. «کتاب مستطاب آشپزی، از سیر تا پیاز» عنوان یک کتاب آشپزی او با همکاری همسر ستاره فقیدش، فهیمه راستکار، است.
نجف دریابندری به خاطر نوشتن یک کتاب آشپزی ثبت ملی شد!
ماجرای نگارش این کتاب به سال‌ها پیش برمی‌گردد، به شبی که محمد زهرایی (مدیر فقید انتشارات کارنامه) در غیاب فهیمه راستکار، مهمان دریابندری بوده و دریابندری او را مهمان خوراکی مکزیکی، از دست‌پخت‌های خودش، کرده است و سر همین شام زهرایی به دریابندری پیشنهاد می‌کند که کتابی در حوزه آشپزی تألیف کند و برای همراهی با او در این راه اعلام آمادگی می‌کند. در نهایت، با تشویق‌های مرحوم زهرایی، نجف دریابندری و مرحوم فهیمه راستکار با کمک هم، بعد از حدود هشت سال تحقیق که گاه به‌صورت میدانی انجام شده بود، «کتاب مستطاب آشپزی، از سیر تا پیاز» را به رشته تحریر درمی‌آورند.
دورخیز ایران برای حضور در نمایشگاه کتاب پکن
در اواسط مرداد و کمتر از ۱۰ روز مانده به آغاز بیست و چهارمین دوره نمایشگاه کتاب پکن، مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران از اعزام ۹ نویسنده به این نمایشگاه و نمایش بیش از ۹۵۰ عنوان کتاب ایرانی در آن، خبر داد.
نویسندگان مذکور عبارت بودند از: «هوشنگ مرادی کرمانی»، «حسین پاینده»، «مرضیه سلیمانی»، «طاهره ایبد»، «الهام السادات میرزانیا»، «علی اصغر سید آبادی»، «شیوا مقانلو»، «جعفرشیرعلی نیا» و «سحر ترهنده».
ایران نخستین بار کشور مهمان ویژه در نمایشگاه کتاب پکن شد
همچنین به گفته مدیر غرفه ملی ایران، در نمایشگاه کتاب پکن بیش از ۹۵۰ عنوان کتاب در زمینه‌های مختلف از سوی ۱۳ ناشر و ۳ آژانس ادبی عرضه شد که از این میان، دانشگاه علامه طباطبایی با بیش از ۷۰ عنوان کتاب در زمینه دانشگاهی، سمت با بیش از ۷۶ عنوان کتاب در زمینه دانشگاهی و ادبیات، جامعه المصطفی العالمیه با بیش از ۸۰ عنوان کتاب در زمینه مذهبی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب در زمینه کودک و نوجوان، شمع و مه با بیش از ۴۰ عنوان کتاب در زمینه ادبیات داستانی، فرهنگ معاصر با بیش از ۵۰ عنوان کتاب در زمینه فرهنگ لغت و دایره‌المعارف، ثالث با بیش از ۵۰ عنوان کتاب در زمینه ادبیات، فلسفه، تاریخ و علوم اجتماعی، الهدی با بیش از ۸۰ عنوان کتاب در زمینه مذهبی، ادبیات و ایران‌شناسی، نگاه با بیش از ۵۰ عنوان کتاب در زمینه ادبیات، حافظ با بیش از ۸۰ عنوان کتاب در زمینه هنر، ققنوس با بیش از ۵۰ عنوان کتاب در زمینه رمان، ایران‌شناسی با بیش از ۳۱ عنوان کتاب در زمینه ایران‌شناسی و مجمع ناشران دفاع مقدس با بیش از ۵۰ عنوان کتاب در زمینه ادبیات دفاع مقدس، به عرضه کتاب پرداختند.
بیست و چهارمین دوره نمایشگاه کتاب پکن از ۱ تا ۵ شهریور ماه برگزار شد. ایران مهمان ویژه این دوره از نمایشگاه بود.
مشارکت مشارکت ۸۲۸ کتابفروشی در دومین «تابستانه کتاب»
در همان نیمه‌های مرداد، دومین دوره طرح تابستانه کتاب با شعار «این چنین دوست کتاب است از او دست مدار» با مشارکت ۸۲۸ کتابفروشی از استان‌های سراسر کشور آغاز شد.
در این دوره استان‌های تهران با ۱۵۱ کتابفروشی، اصفهان با ۹۸ کتابفروشی و قم با ۹۴ کتابفروشی بیشترین مشارکت را در این طرح داشتند.
خریداران کتاب در این طرح، از تخفیف ۲۰ تا ۲۵ درصدی خرید کتاب تا سقف ۱۰۰ هزار تومان استفاده کردند.
تعویض رئیس سازمان میراث فرهنگی بلافاصله پس از تغییر دولت
اما در دهه سوم مرداد، حسن روحانی، رئیس دولت‌های یازدهم و دوازدهم، برای چهارمین بار در حوزه هدایت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دست به قلم شد و رئیس جدیدی برای این سازمان، انتخاب و معرفی کرد.
بر اساس حکم رئیس جمهوری، علی‌اصغر مونسان می‌بایست از سازمان منطقه آزاد کیش به تهران برگردد تا به جای زهرا احمدی پور ریاست سازمان میراث فرهنگی را بر عهده بگیرد. مونسان قبل از تصدی این مسئولیت، عضو هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران بود.
عضویت در هیئت مدیره و مدیرعامل سازمان مهندسی و عمران شهر تهران، عضویت در هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آتی ساز (بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی)، عضویت در هیئت مدیره و معاونت اجرایی شرکت هریس (ستاد اجرایی فرمان امام ره)، عضویت در هیئت مدیره و معاونت اجرایی شرکت دی (بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی) در کارنامه رئیس جدید سازمان میراث فرهنگی به چشم می‌خورد. او سال ۹۱ در شهرداری تهران زمانی که مدیرعامل شرکت توسعه فرهنگی بود، طرح ساماندهی زیباسازی میدان امام حسین (ع) و پیاده راه ۱۷ شهریور را تصویب کرده بود.
علی‌اصغر مونسان در مراسم معارفه خود گفت که همه کسانی که با او کار کرده‌اند، می‌دانند که او هیچ تیمی ندارد که بخواهد آنها را به سازمان میراث فرهنگی وارد کند. او همچنین وعده رونق بخشیدن به گردشگری و کاهش تصدیگری‌های سازمان متبوعش را داد و گفت که تلاش می‌کند با همکاری مجلس شورای اسلامی خلاهای قانونی را در این زمینه، مرتفع کند.
وزیر ارشاد دولت دوازدهم از حوزه علمیه آمد
در روزهای پایانی مرداد ۹۶ و در بحبوحه بررسی وزرای پیشنهادی رئیس جمهوری برای تشکیل دولت دوازدهم، تکلیف اداره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم مشخص شد و سیدعباس صالحی، دانش‌آموخته علوم حوزوی که تا پیش از آن به عنوان معاون امور فرهنگی در این وزارتخانه فعالیت می‌کرد، توانست با کسب رای اعتماد از نمایندگان مجلس، به عنوان سیزدهمین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وارد ساختمان سیمانی بهارستان شود.
در صحن علنی مجلس فقط ۲۵ نفر با وزیر شدن صالحی مخالفت کردند و ۲۴۲ نماینده به او رای اعتماد دادند؛ نتیجه‌ای کم‌سابقه در بررسی صلاحیت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در تاریخ جمهوری اسلامی.
صالحی متولد ١٣٤٣ مشهد و فرزند مرحوم آیت الله میرزا حسن صالحی (متوفی ١٣٩٦) است. او دانش آموخته علوم حوزوی است و در دانشگاه نیز فلسفه خوانده است، در دو حوزه علمیه مشهد و قم در محضر آیات عظام وحید خراسانی، جواد تبریزی، سید عزالدین زنجانی، میرزا علی آقا فلسفی و دیگران تلمذ کرده؛ هرچند لباس روحانیت به تن ندارد.
صالحی همچنین در مباحث فلسفی از محضر استادان ابراهیمی دینانی، انصاری شیرازی، جوادی آملی و حسن‌زاده آملی بهره برده است. او از سال ١٣٧٠ تاکنون دروس مرتبط با فقه و فلسفه و کلام اسلامی را در حوزه و دانشگاه تدریس کرده است.
عضویت در هیات مدیره و هیات امنای دفتر تبلیغات اسلامی از سال ٧٦ تاکنون (۵ دوره)، عضویت در شورای «مهندسی فرهنگی» (شورای عالی انقلاب فرهنگی) از ٨٥ تا ٨٧، عضو حقیقی شورای فرهنگ عمومی و مدیرمسئول و سردبیر برخی از نشریات علمی و فرهنگی کشور و… از جمله فعالیت‌های او تا پیش از معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است.
سید عباس صالحی در دولت اول حسن روحانی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. عملکرد او در طول حضورش در معاونت فرهنگی، اهالی فرهنگ و کتاب را تا حد قابل توجهی به رضایت رساند. تعامل با اصحاب فرهنگ و نشر و همچنین ارتقای مشارکت با تشکل‌های مدنی نشر در اجرای مناسبت‌های فرهنگی؛ به‌ویژه مشارکت دهی در سیاستگذاری و واگذاری امور اجرایی نمایشگاه کتاب تهران به تشکل‌های نشر را باید از نقاط مثبت در کارنامه صالحی خواند.
ترکیب هیات مدیره خانه‌های مطبوعات استانی مشخص شد
اما در آخرین روز مرداد ۹۶، با تشکیل مجمع عمومی و برگزاری انتخابات الکترونیک، ترکیب هیات مدیره خانه‌های مطبوعات استانی سراسر کشور مشخص شد. در این انتخابات نمایندگان مدیران مسئول، خبرنگاران، نمایندگی‌های روزنامه‌های سراسری، نمایندگی‌های خبرگزاری‌های سراسری و بازرسان در هیات مدیره به این شرح زیر شدند:
انتخاب اعضای جدید هیئت مدیره خانه‌های مطبوعات استانی
در بخش نمایندگان مدیرمسئول به ترتیب، مازیار هوشمند و مصطفی کواکبیان، در بخش نمایندگان خبرنگاران مجتبی نوریان، فردین کمانگر و علی خادمی، در بخش نمایندگان روزنامه‌های سراسری، مریم شمس الدین و در بخش نمایندگان خبرگزاری‌ها، اسد بابایی بارنجی. همچنین در این انتخابات، حمید سعیدی و آرشام هنرکار به عنوان بازرس انتخاب شدند. دوره فعالیت هیات مدیره خانه‌های مطبوعاتی استان‌ها دو ساله است.
