روزی که پابه‌توپ شد، نه پولی برای خریدنِ کفش داشت و نه توپی برای شوت کردن، درنتیجه با جورابی پُرشده از روزنامه و پایی برهنه، فوتبال بازی می‌کرد. او و دوستانش در همین راستا، تیمی درست کردند و نامش را گذاشتند تیم «بی‌کفش‌ها»! عاقبت،‌ این لقب بر رویش ماند و بعدها به‌خاطر بازی‌هایی که با پای برهنه که در زمین‌ خالی انجام می‌داد، به «پلادا» معروف شد و رفته‌رفته صدایش ‌کردند «پله» و بعدها خطابش کردند «مروارید سیاه».

به گزارش صلح خبر، درگذشت «پله»، علی‌رغم این‌که وضعیت بیماری او رو به وخامت گذاشته بود، جامعۀ فوتبال‌دوستان را سخت تحت‌تأثیر قرار داد. بدون‌شک یکی از دلایل آن می‌تواند ماجراهای جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر باشد که زمان زیادی از تمام شدنِ آن نگذشته است و بحثش همواره داغ است. «پله» مانند «مارادونا»، دوست آرژانتینی‌اش که مدت زیادی از فوتش نگذشته، اسطوره‌ای بود. هرچند که این دو بازیکن هرگز در زمین با یکدیگر روبه‌رو نشدند، اما رفاقت خوبی با یکدیگر داشتند. اما جدا از تبحّر خاصی که پله در فوتبال داشت، به‌نوعی به نمادی برای مردم برزیل و آیینه‌ای برای فرهنگِ غنیِ برزیل تبدیل شده بود.

پله در آغوش دیه‌گو مارادونا

هر چیزِ مربوط به او اصالت برزیلی دارد و اِلمانی از این کشور را یادآوری می‌کند؛ فوتبالیست بودن، رنگین‌پوست بودن، فقری که او در کودکی تجربه کرده، تاریخ‌ساز بودن و… . و حال می‌بایست به عناصری که پله را پله کرد، پرداخت. فرهنگی که پله، علی‌رغم تمام فرصت‌ها و محدودیت‌ها، از آن برون خاست، چگونه بود؟

عکس معروفی از پله در حال انجام حرکت قیچی‌برگردان ـ سال ۱۹۶۵ ـ استادیوم ماراکانا در ریودوژانیرو

جغرافیایی که «پله» در آن زیست
در «برزیل» تمام رنگ‌ها سیاه و سبزند؛ از برگ‌های درشت و پهن درختان آمازون گرفته تا پوستِ رنگینِ اکثر شهروندان، همه و همه «جنگل» را فریاد می‌زنند. علی‌رغم گستردگی بخش گرمسیری،‌ این مرز و بوم همواره از خشکی روی‌گردان است،‌ چراکه تن‌پوشِ جنگل‌های بارانی از صدقه سرِ رود آمازون، بر تنش خودنمایی می‌کند. در واقع فصل خشک آن‌جا تنها کمتر از فصل بارانی بارش دارد اما همان میزان بارش هم قابل‌توجه ‌است.

مذهب، سیاست و کشورداری برزیلی‌ها
همین ظرفیت جغرافیایی پیچیده، سرهای جهان را به‌سوی برزیل می‌چرخاند؛ آن‌قدر که در گذشته چندین‌بار مورد غضب قرار گرفته است. تا قبل از سال ۱۹۶۴، حکومت برانکو، فعالیت بسیاری از احزاب را ممنوع کرده و بر این خطّه حکمرانی می‌کرد اما در نهایت از سال ۱۹۶۴ کشور برزیل در زمرۀ کشورهای دموکراتیک قرار گرفت که بر آزادی تمام ادیان و مذاهب تأکید ویژه دارد اما کلیسا بر زندگی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم نفوذ زیادی دارد. ۸۰ درصد مردم برزیل پیرو کلیسای کاتولیک رومی، ۱۵ درصد پروتستان‌، ۵ درصد بودایی، یهودی، ‌شینتو، ‌مسلمان و … هستند.

ورزش چه جایگاهی برای هموطنان پله دارد؟
«ورزش» از مهم‌ترین بخش‌های زندگی برزیلی‌هاست. این کشور در صنعت «تناسب اندام» یکی از پیشگامان جهان به شمار می‌رود و سری بین سرها دارد. حتی بیرون از باشگاه‌ها، ورزش‌های همگانی مثل فوتبال که گُل‌سرسبد ورزش‌ها در بزریل محسوب می‌شود، والیبال، ورزش‌های آکروباتیک و بومی کاپوئرا، ورزش رزمی و دفاعی جوجیتسو یا حتی چوگان طرفداران بسیاری دارد. مردم برزیل به‌طرز چشمگیری پایین‌ترین میانگین وزن در جهان را دارند! پس جای تعجب ندارد که پله و امثال او در این فرهنگِ ورزشکار، چگونه سوق یافته‌اند و چرا اقبال عمومی رو به ورزشکاران زیاد است.

برزیلی‌ها شادند؟
اگرچه رتبه شادی مردم برزیل در مقایسه با کشورهای اسکاندیناوی پایین‌تر است و مردم این کشور با مشکلات متعدد اقتصادی کلنجار می‌روند، اما می‌توان آن‌ها را در زمرۀ شادترین کشورهای جهان برشمرد! علت چندان پیچیده نیست، با نگاهی به فرهنگ غنی مردم این کشور و پیشینه‌ای که در رقص و آواز و ورزش و غذا دارند، می‌توان معادله را فهمید. برزیلی‌ها به رسوم مختلف و کارناوال‌های‌شان در دنیا شهره‌اند. آن‌ها فستیوال‌های سالانه بسیاری را به بهانه‌های مختلف برای باهم بودن و نمایش‌های هنری و فیزیکی مثل فصل برداشت محصول تا موسوم بارش باران برگزار می‌کنند.
تاریخ، زبان و فرهنگ برزیل
زبان مردم این کشور «پرتغالی» است و تقریباً ۱۰۰ درصد مردم این کشور به این زبان صحبت می‌کنند؛ چراکه یکی از قوی‌ترین عناصر وحدت ملی برزیل محسوب می‌شود. در کنار زبان پرتغالی، در مراکز تجاری و گردشگری بعضاً از زبان‌های انگلیسی و اسپانیایی نیز استفاده می‌شود. اما در زمینۀ فرهنگ، برزیل از زنجیره‌ای تاریخی و غنی از سنّت‌های قومی، موسیقی، رقص، هنر و ادبیات بهره‌مند است که از ترکیب مداوم با دیگر فرهنگ‌ها طی سالیان دراز به وجود آمده است. برزیلی‌ها شیفتۀ موسیقی و رقص‌اند؛ خصوصاً رقص‌های سامبا و بوسا نوا و … . این شیفتگی تا حدی است که در برزیل، بسیاری از سبک‌های رقص و موسیقی مثل کلاسیک، جاز و رقص لاتین شکل گرفته‌اند.

انتهای پیام