محسن جمالی – پژوهشگر سنگنگارههای ایران – در گفتوگو با صلح خبر در بارهی این سنگنگاره توضیح میدهد: سنگنگارهها یکی از مهمترین اسناد بشریاند که گاه خاموش و به دور از هیاهوها اسرار ناگشوده زیادی با خود به همراه دارند. آنها روایتگر زندگی، فرهنگ، تمدن و عقیده مردم در طول هزاران سال گذشتهاند و اسناد دست اولی برای پژوهشگران محسوب میشوند، از سوی دیگر سرزمین ایران به عنوان یکی از مهمترین کانونهای تمدن بشری زادگاه کهنترین و بیشترین سنگنگارههاست که منطقه «تیمره» نیز که اکنون در بخشی از استانهای اصفهان لرستان و مرکزی است، قلب سنگ نگارههای ایران محسوب میشود.
نویسنده کتاب ” سنگ نگارههای گلپایگان؛ گذرگاه تاریخ” تیمره گلپایگان را با بیش از ۳۶ هزار سنگنگاره، به عنوان مهمترین منطقه از لحاظ تعداد و تنوع سنگ نگارهها در ایران معرفی میکند و ادامه میدهد: علاوه بر ایران در بسیاری از کشورهای دیگر به خصوص کشورهای خاورمیانه به دلیل نزدیکیهای فرهنگی سنگ نگارههایی با موضوعاتی مانند «سنگنگارهها در ایران» وجود دارند. همچنین در کشورهای همسایه مانند «جمهوری آذربایجان»، «قزاقستان»، «ارمنستان»، «عربستان»، «ازبکستان»، «ترکیه»، «اردن» و «فلسطین اشغالی» نیز سنگ نگارههایی با موضوعات نسبتاً مشابه وجود دارد.
این پژوهشگر در ادامه به بررسیهای تعدادی از پژوهشگران یکی از دانشگاههای فلسطین اشغالی با موضوع «نقش نماد بز کوهی بر روی سنگ نگارههای نگو» در سال ۲۰۱۵ اشاره میکند و میگوید: براساس پژوهش انجام شده روی سنگ نگارههای فلسطین اشغالی در مرکز کوهستانهای «نگو» (Negev)، آن سنگ نگارهها مشابه با سنگ نگارههای پیدا شده در اغلب مناطق خاورمیانه نقوشی از «بز کوهی» و «شکارچی» بیشترین نقشها را دارند که قدمت برخی از این نقوش به دو هزار سال قبل برمیگردد.
وی با اشاره به وجود سنگنوشتههایی به خط عربی در این مناطق، تاکید میکند: این مناطق از ابتدا جزو مناطق اسلامی محسوب میشده، در این بین سنگ نوشتهای بسیار حائز اهمیت که نشانی از تمدن اسلامی و حتی شیعی در قلب سرزمینهای اشغالی میتواند باشد به دست آمده است. در این سنگ نوشته به خط کوفی بر حضرت محمد مصطفی (ص) و امام علی (ع) درود فرستاده شده است.
به گفتهی جمالی؛ روی سنگ نوشته این کلمات به خط کوفی حک شدهاند: «اللهم صل علی محمد النبی و علی مرتضی علی» که حدود هزار سال قدمت دارد.
این پژوهشگر این سنگ نوشته را نشانی مهم از تمدن اسلامی و شیعی در قلب سرزمینهای اشغالی میداند و ادامه میدهد: وجود این سنگ نوشته در این منطقه از سرزمینهای اشغالی نشان میدهد آنها هزاران سال در این سرزمینها زندگی میکردند و سرزمین مادری فلسطینیها باید به آنها برگردد.
انتهای پیام