رضا نصری، در گفتوگو با صلح خبر در پاسخ به این سوال که در روزهای اخیر بار دیگر مقامات آمریکایی اعلام کردهاند که حاضرند بدون پیش شرط با ایران مذاکره کنند. این اظهارات در حالی مطرح شده است که خزانه داری آمریکا روز جمعه تحریمهای جدیدی علیه پتروشیمی ایران اعلام کرده و پیش بینی میشود که در روزهای آینده این تحریمها علیه صنعت پتروشیمی ابعاد گستردهتری به خود بگیرد. با توجه به این موضوع در حال حاضر چه تحلیلی میتوان از رفتارهای آمریکاییها داشت که از یک سو پالس مثبت برای مذاکره میفرستند از طرف دیگر تحریمهای جدیدی اعمال میکنند، گفت: آمریکا هنوز تناقض بین اِعمال سیاست «فشار حداکثری» و دعوت به مذاکره را درک نکرده است. مقامات دولت ترامپ تصور میکنند هرچه فشار را بیشتر کنند، ایران برای مذاکره راغبتر میشود. حال اینکه ایران «تحریم» را به صراحت «تروریسم اقتصادی» خوانده است. این نامگذاری هم بدون پیامد نیست. معنی این نامگذاری این است که همان ملاحظاتی که سایر دولتها نسبت به «مذاکره با تروریستها» دارند، از دید ایران، در مورد مذاکره با دولت ترامپ – که مانند تروریستهای کلاسیک شهروندانش را هدف گرفته – صدق میکند.
وی افزود: لازم است دولت ترامپ بفهمد که دولت ایران – مانند اکثر دولتهای «نُرمال» – تن به شانتاژ تروریسم نمیدهد. یعنی اگر ایران با کسانی که برای رسیدن به اهداف سیاسی عامدانه به شهروندانش آسیب میرسانند بر سر میز مذاکره بنشیند، چه تضمینی خواهد داشت که فردا سایر دولتها از همین شیوه برای امتیازگیری از ایران استفاده نکنند؟
این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: اگر ایران بتواند این پیام را به واشنگتن منتقل کند و جامعهٔ جهانی را نیز با این منطق همراه سازد، به موفقیت بزرگی دست یافته است. از هماکنون چین و ونزوئلا و سوریه و بسیاری از تحلیلگران جهان – به تبعیت از ایران – تحریمهای یکجانبه آمریکا را «تروریسم اقتصادی» میخوانند. گام بعدی این است که دولتها و افکار عمومی ملاحظات مربوط به «مذاکره» با تروریسم اقتصادی را نیز درک کنند و دولت ترامپ را به توقف این روش غیر انسانی و غیرقانونی ترغیب کنند.
وی در ادامه گفتوگو با صلح خبر در پاسخ به این سوال که در اواخر هفته جاری طبق آنچه که اعلام شده قرار است نخست وزیر ژاپن به تهران سفر کند و مقامات این کشور اعلام کردهاند که یکی از اهداف اصلی این سفر کاهش تنش بین ایران و آمریکا است. حال با توجه به تحریمهای جدید آمریکا، آیا میتوان این سفر را پیش شکست خورده دانست؟ از دیگر سو برخی از کارشناسان معتقد هستند که ایران باید از این سفر بی سابقه به نحو مطلوب در راستای فرصت دادن به دیپلماسی استفاده کند. به نظر جنابعالی ایران چگونه میتوان از این فرصت به نحو مناسب استفاده کند به نحوی که در عرصه بین المللی از نتایج این سفر برداشت مثبتی انجام شود؟ اظهار کرد: اگر بنا بود دولت ترامپ روند اِعمال تحریمها را به صورت خودکار متوقف کند، اصولاً دیگر نیازی به رایزنیهای دیپلماتیک اینچنینی نبود. اتفاقاً اینکه دولت ترامپ همچنان اصرار به ادامهٔ سیاست فشار حداکثری دارد، بر اهمیت حضور نخستوزیر ژاپن و تلاش برای یافتن یک راهحل مشترک برای متوقف کردن این روند میافزاید. پس سخن از شکست یا موفقیت سفر آقای آبه فعلاً زود است.
وی در همین چارچوب افزود: نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که این سفر پتانسیلهای زیادی دارد. اول اینکه ایران و ژاپن هر دو قربانی استفاده از سلاح کشتار جمعی هستند. در نتیجه، هر دو کشور اهمیت پایبندی به قوانین بینالمللی و حفظ رژیم عدم اشاعه را با گوشت و پوست و استخوان درک کردهاند. این تجربهٔ مشترک تاریخی مبنای محکمی برای آغاز یک همکاری خلاقانه و تلاش برای شکل دادن به یک فضای بینالمللی جدید خواهد بود. معتقدم ایران و ژاپن میتوانند از این ظرفیت به بهترین شکل استفاده کنند.
نصری ادامه داد: از طرف دیگر برخلاف تصور رایج، ژاپن فقط یک واسطه میان تهران و واشنگتن نیست، ژاپن – مانند بسیاری از اقتصادهای آسیای شرقی – به شدت محتاج حفظ ثبات و آرامش منطقه و تنشزدایی میان ایران و آمریکاست. از نظر نمادین، میتوان ژاپن را نمایندهٔ تازهنفس تمام کشورهایی دانست که نگران تشدید تنش میان ایران و آمریکا هستند. این کشورها یا باید راهحلی برای کاهش تنش میان تهران و واشنگتن پیدا کنند یا راسأ برای عادیسازی روابط اقتصادی خود با ایران تلاش کنند.
وی با بیان اینکه شینزو آبه سه هفتهٔ دیگر میزبان نشست گروه ۲۰ (G20) در شهر اوساکا است و او میتواند در این کسوت خود، در جهت کاهش تنش و یافتن راه حل نقش مهمی ایفا کند اظهار کرد: به عنوان مثال او میتواند از رئیسجمهور ایران برای شرکت در این نشست دعوت نماید تا آقای روحانی در حاشیه این اجلاس با سران قدرتهای جهانی به صورت جدی رایزنی کند. در اوایل شهریورماه نیز نخستوزیر ژاپن در اجلاس سران گروه ۷ (G7) در فرانسه شرکت خواهد کرد. این اجلاس چند هفته قبل از مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار میشود و موضعگیری کشورهای صنعتی نسبت به قضیه برجام و اختلاف ایران و آمریکا بسیار مهم است. با توجه به اینکه روسیه دیگر در این اجلاس شرکت ندارد، جلب حمایت ژاپن – به عنوان تنها کشور غیر غربی – میتواند بر خروجی این نشست تأثیر بگذارد، پس لازم است ایران از این ظرفیت نیز استفاده کند.
انتهای پیام