مهم‌ترين تجربه‌اي كه قرار است در اين سه ماه لذتش را ببريد، حركات جنين است. بالاخره در اين ماه با حس كردن حركت جنين در رحم‌تان به شما ثابت مي‌شود كه بارداريد. حالا وقت آن است كه نفس راحتي بكشيد، هر روز با فرزندتان حرف بزنيد و با آرام كردن محيط خانه، به او هم آرامش دهيد. نگران نباشيد، كارتان در اين ماه سخت نيست؛ با توضيحاتي كه در ادامه مي‌دهيم مي‌فهميد كه شما و فرزندتان در اين ماه به چه مراقب‌هايي نياز داريد.  
 
تغييرات بدني‌

در اين ماه بدون شك به اين نتيجه خواهيد رسيد كه ديگر لباس‌هاي‌تان اندازه‌تان نمي‌شود. تا هفته 16 خط كمر شما كم‌كم ناپديد مي‌شود و تا هفته 17 بالاي رحم شما بين استخوان شرمگاهي و ناف قرار مي‌گيرد، بنابراين سعي نكنيد با لباس‌هاي تنگ به خودتان فشار بياوريد. حالا كه حال‌تان بهتر است سري به فروشگاه‌هاي لباس بارداري بزنيد و يكسري لباس گشاد بخريد. ديگر تغييراتي كه بايد انتظار داشته باشيد، شامل موارد زير است:

• اين ماه هيجان‌انگيز است زيرا براي اولين بار مي‌توانيد تكان‌هاي جنين را احساس كنيد. انگار پروانه‌اي در معده شما حركت مي‌كند. باور كنيد يا نه كودك شما تا هفته شانزدهم فرم كلي خود را پيدا كرده است.

• در اين ماه، رحم كم‌كم وارد شكم مي‌شود و درنتيجه تكرر ادرار كاهش پيدا مي‌كند.

• قلب شما در حال حاضر 20 درصد بيشتر از حد معمول خون پمپاژ مي‌كند چون جنين براي رشدش به اكسيژن نياز دارد.

• علائمي كه در اين ماه در شما بروز مي‌كند ممكن است شبيه ماه قبل بوده و شامل موارد زير باشد: خستگي، يبوست، سوزش معده، نفخ، خونريزي بيني، خونريزي لثه، افزايش اشتها، تورم مچ پا، رگ‌هاي واريسي، ترشحات سفيد واژن و تنگي نفس.

• در اين ماه ممكن است به‌طور متوسط هفته‌اي 453 گرم وزن اضافه كند. در طول اين سه ماه بايد هر روز 300 كالري بيشتر مصرف كنيد. يك ليوان كورن فلكس با شير و موز حدود 300 كالري است ولي اگر گرسنه‌ايد بهتر است خودتان را محدود نكنيد.

• سردردهاي گاه و بي‌گاه نيز آزاردهنده است. به دليل قطع مصرف مسكن‌ها در اين دوره بهتر است با كمپرس آب سرد در ناحيه پيشاني و گردن، دردها را كاهش دهيد.

به فكر سوزش سر دل باشيد

سوزش سر دل يك علامت جديد و اذيت‌كننده در اين ماه است. اين وضعيت احساس سوزشي است كه در قفسه سينه به دليل رفلاكس اسيد‌هاي معده و برگشت آنها به مري ايجاد مي‌شود. در اين دوران هورمون‌ها باعث مي‌شوند دريچه‌اي كه در بالاي معده قرار دارد باز شده و درنتيجه اسيدها به مري بازگردند. سوزش دل زماني بدتر مي‌شود كه دراز بكشيد. براي جلوگيري از اين حالت بهتر است از غذاهاي پرادويه و چرب پرهيز كنيد و وعده‌هاي غذايي كوچك اما مكرر داشته باشيد.

تغييرات پوست و مو را جدي نگيريد!

هورمون‌ها همچنين مي‌توانند رشد مو و وضعيت پوست‌تان را غيرقابل پيش‌بيني كنند. موهاي‌تان ممكن است ضخيم‌تر شود يا حتي دچار ريزش مو شويد. اما به‌طور كلي در دوران بارداري موهاي خشك، خشك‌تر مي‌شود و موهاي چرب، ‌چرب‌تر. پوست‌تان هم مي‌تواند در رنگ و بافت شفافيت سابق را نداشته باشد و برخي عروق خوني كوچك زير پوست‌تان قابل مشاهده باشد. نگران نباشيد اين مشكلات معمولا با استفاده از كانسيلر قابل ترميم است. اگر پوست‌تان در دوران بارداري حساس‌تر شد حتما از محصولات مراقبت پوستي ضدحساسيت استفاده كنيد.

حساسيت رواني‌تان كم مي‌شود

نوسانات خلقي كمتري در اين سه ماه اتفاق مي‌افتد. ممكن است مدام نگران اين باشيد كه ناخواسته به جنين آسيب بزنيد يا حتي از اين ناراحت باشيد كه ظاهرتان به هم مي‌ريزد. حتي اين حس‌ ممكن است سراغ‌تان بيايد كه آيا مي‌توانيد مادر خوبي باشيد و نگران توانايي‌هاي‌تان در اجراي امور خانه باشيد. اما نگران نباشيد، همه اينها طبيعي است و اتفاقا حالا كه وارد سه‌ماهه دوم شديد كم‌کم اين نگراني‌ها هم كاهش مي‌يابد.

جلوي خروپف را نمي‌توانيد بگيريد

در دوران بارداري راه‌هاي هوايي به دهان و بيني باريك مي‌شود و هورمون‌هايي كه ليگمان‌هاي شما را براي تولد به حالت استراحت درمي‌آورد ممكن است درباره عضلات راه‌هاي هوايي هم همين كار را كرده باشد و گلوي شما را هنگام نفس كشيدن دچار لرزش كند. تورم بيني هم يكي از دلايل ايجاد خروپف است. سطح بالاي استروژن و پروژسترون به ضخيم شدن غشای مخاطي پوشاننده بيني كمك می‌كند. بهترين راه اين است كه از دستگاه‌هاي مرطوب‌كننده هوا در اتاق خواب استفاده كنيد.

ورزش را تعطيل نكنيد

در اين ماه لازم نيست ورزش‌هايي مانند كار با وزنه روي نيمكت را كه براي كمرتان انجام مي‌داديد، متوقف كنيد. در اين حالت قلب شما بالاتر از جنين قرار دارد و آسيبي متوجه جنين نمي‌شود. اگر شنيده‌ايد كه نبايد به پشت بخوابيد و ازقضا مدتي به اين حالت ورزش كرديد نگران نباشيد، بدن شما راهي براي اعلام وضعيت ناراحت به شما دارد و شما قبل از اينكه به جنين آسيبي وارد كنيد نسبت به اين وضعيت آگاه خواهيد شد. مثلا اگر همين‌طور كه به پشت خوابيده‌ايد حالت تهوع به شما دست داد يك علامت براي تغيير وضعيت شماست. خيلي عالي خواهد بود اگر بتوانيد در يكي از كلاس‌هاي مربوط به آموزش‌هاي دوران بارداري و تمرينات زايمان ثبت‌نام كنيد.

به پروبيوتيك‌ها فكر كنيد

استفاده از مواد غذايي پروبيوتيك باعث افزايش سيستم ايمني بدن شما شده، مشكلات گوارشي مانند اسهال و يبوست را برطرف كرده و با مسموميت‌هاي غذايي باكتريايي مانند سالمونلا مقابله مي‌كند. اين نوع مواد غذايي به جذب كلسيم كمك مي‌كند و خطر ايجاد حساسيت در نوزاد را به‌شدت كاهش مي‌دهد. خوردن ماست پروبيوتيك هم كمك‌كننده است اما باكتري‌هاي مفيد آن به اندازه مكمل‌هاي پروبيوتيك نيست.

يبوست را مهار كنيد

اگر شنيده‌ايد كه خانم‌هاي باردار هر پنج دقيقه مجبورند به دستشويي بروند، آن طرف قضيه يبوست مداوم است. افزايش توليد پروژسترون باعث كاهش حركت عضلات شكمي شده، بنابراين يبوست اتفاق مي‌افتد. در طول بارداري آب كمي در روده شما جذب مي‌شود و اين يبوست را تشديد مي‌كند. قرص آهني كه براي كم‌‌خوني مصرف مي‌كنيد هم در اين موضوع دخيل است. براي كاهش علائم يبوست بهتر است آب زيادي مصرف كنيد و هر روز ورزش كنيد، اين غذاها را هم در رژيم غذايي‌تان قرار دهيد:

• غلات: استفاده از نان و بيسكويت‌هاي سبوس‌دار

• ميوه‌هاي فيبري: سيب با پوست، توت‌فرنگي، گلابي با پوست، انبه و موز

• ميوه خشك: خرما، قيسي، آلو و انجير

• سبزي‌هاي سرشار از فيبر: لوبيا، بروكلي، كاهو، كلم، سيب‌زميني و گوجه فرنگي

دکتر نسرین زارع‌پور، متخصص زنان و زایمان این توصیه‌‌ها را با شما درمیان می‌گذارد:

آزمايش‌هاي مهم ماه

بررسي‌هايي كه در اين ماه بايد انجام دهيد مشابه ماه قبل است و پزشك بايد مواردي مانند وزن، فشار خون، اندازه و شكل رحم، قند و پروتئين ادرار، ضربان قلب جنين و نشانه‌هاي تورم مچ پا، تغييرات بينايي يا درد شكمي را بررسي كند. ممكن است آزمايش‌هايي براي اين ماه به شما پيشنهاد شود:

• سونوگرافي در هفته 16 تا 20. سونوگرافي امواج صوتي ايجاد مي‌كند تا عكسي از جنين در مانيتور به مادر بدهد. سونوگرافي در اين ماه مي‌تواند حضور دوقلوها و موقعيت دقيق جفت را مشخص كند. بهتر است اين سونوگرافي را با مثانه پر انجام دهيد.

• آزمايش آلفافتوپروتئين براي مشخص كردن نقايص لوله عصبي در هفته شانزدهم انجام مي‌شود. اين آزمايش در ادامه آزمايش‌هاي غربالگري تركيبي است كه در هفته‌هاي 11 و 13 انجام مي‌شود. اگر AFP در خون شما زياد باشد ممكن است به اين معنا باشد كه دوقلو حامله‌ايد يا جنين مبتلا به اسپينابيفيدا، نوعي نقص لوله عصبي است. اگر ميزان AFP پايين باشد به معناي اين است كه شما به‌تازگي باردار شده‌ايد و سن بارداري‌تان آن چيزي كه فكر مي‌كرديد، نيست. اگر AFP غيرطبيعي باشد سونوگرافي مفصل‌تری براي بررسي ستون فقرات جنين لازم است.

• بررسي آمنيوسنتز براي تشخيص آن است ‌كه جنين كروموزوم غيرطبيعي نداشته باشد. اين آزمايش براي خانمي تجويز مي‌شود كه در آزمايش‌هاي قبلي او نشانه‌هايي از برخي مشكلات وجود داشته باشد. آمنيوسنتز به زنان بالاي 35 سال هم به منظور بررسي سندرم داون توصيه مي‌شود. اين كار خطر سقط جنين را هم به همراه دارد.