مریم محمدپور: اردیبهشت ماه سال 96 انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری در کشور برگزار می‌شود اما تا همین یک ماه پیش هنوز تنور انتخابات در محافل سیاسی و رسانه‌‌ای گرم نشده بود، از اوایل شهریور کم‌کم آتشی زیر این تنور روشن شد و در دو هفته آخر این ماه شعله‌های آن نمایان شد. بحث و جدل درباره فردی که دوازدهمین منتخب مردم برای ریاست‌جمهوری است، بالا گرفت و احزاب و گروه‌ها و شخصیت‌ها از گزینه‌های خود گفتند و نوشتند.

یک نهی انتخاباتی به احمدی نژاد

در این یک ماه جنجالی‌ترین چهره انتخاباتی کسی بود که در آخر ماه خبر آمد که از کاندیداتوری منع شده است (اینجا)، (اینجا)، (اینجا) و (اینجا) او هشت سال رئیس‌جمهور این کشور بود. رئیس‌جمهوری که عملکردش پای اصولگرایان نوشته شد، اما کم نیستند اصولگرایانی که دل خوشی از او ندارند (اینجا) و (اینجا) هرچند به نظر می‌رسد که هنوز برخی اصولگرایان همچون محمدرضا باهنر نیاز به سبد رای احمدی‌نژاد را کتمان نمی‌کنند (اینجا). با این حال سفرهای انتخاباتی او در هفته‌های اخیر جنجال بسیاری به راه انداخت (اینجا) و (اینجا). سفرهایی که گفته می‌شود گرگان، آخرین مقصد آن بود. هرچند پس از انتشار خبرهایی درباره ممانعت از نامزدی احمدی نژاد، تب احتمال نامزدی رئیس‌جمهور سابق فروکش کرد، اما کم نبودند آنها که از ابتدا می‌گفتند احمدی نژاد نیت دیگری از سفرهای استانی دارد و خودش می‌داند که شرایط لازم برای پیروزی در برابر رقیب قدرتمندی مانند حسن روحانی را ندارد (اینجا) و (اینجا).

چنین بود که برخی حدس زدند ممکن است نامزدی احمدی‌نژاد تله‌ای انتخاباتی برای اصولگرایان باشد (اینجا) و دیگرانی نیز بودند که تاکید کردند ممکن است احمدی نژاد بخواهد با پیروی از مدل تبلیغاتی «هاشمی‌/ روحانی»، در دقیقه 90 به نفع یک گزینه دیگر کنار رود (اینجا). 

اما سوال اینجاست که احمدی نژاد ممکن بود به نفع کدام نامزد کنار رود؟ مگر چند چهره سیاسی داریم که هم جدید باشند، یعنی تا به حال نامزد نشده باشند، هم بنا به روایت پایداری‌ها رای‌آور باشند ، هم نزدیک به جبهه پایداری و هم مقبول محمود احمدی نژاد. خوب که نگاه می‌کنیم شاید به دو گزینه برسیم؛ «عزت الله ضرغامی‌و پرویز فتاح». (اینجا)

اصولگرایان با کدام کاندیدا مقابل روحانی قرار می گیرند؟

البته فعلا در برابر احتمال کاندیداتوری این چهره‌ها سکوتی بر جریان اصولگرا حاکم است. خودشان می‌گویند نمی‌خواهند فضا را انتخاباتی کنند (اینجا) اما به نظر می‌رسد، نوعی سردرگرمی‌در این جبهه سیاسی به چشم می‌خورد (اینجا). واقعیت این است که برخی چهره‌های سیاسی که به طور سنتی نامزد اصولگرایان بودند، دیگر در عرصه حاضر نخواهند شد. مثلا حداد عادل که گفته می‌شود تاکید کرده رقیب روحانی نیست (اینجا) و جریانات نزدیک به محسن رضایی هم بدون فعالیت او در عرصه انتخابات فعالند (اینجا).

ریش سفیدان اصولگرا نیز هر یک ساز خود را می‌زنند و هنوز خبری از انسجام تشکیلاتی در میانشان چندان دیده نمی‌شود (اینجا)،(اینجا) و (اینجا) و (اینجا). احزاب اصولگرا هم که به نظر نمی‌رسد چهره‌های زیادی برای ارائه داشته باشند (اینجا).

امید برخی اصولگرایان به طرح نامزدی سردار سلیمانی بود که او هم با نامه‌ای صریح، آب پاکی را روی دستشان ریخت و گفت که «سرباز» می‌ماند (اینجا) و (اینجا).

اصولگرایان هنوز درگیر مدل انتخاباتی هستند

در همین حال و هوای مشوش انتخاباتی است که هر روز مدل انتخاباتی از اردوگاه راست رونمایی می شود. بعد از آنکه سنتی ها از مدل دایره ای که شامل همه احزاب سیاسی در کنار شخصیت های حقیقی باشد رونمایی کردند، نواصولگرایان هم از گسترش دادن همان مدل ائتلافی سال 94 سخن گفتند تا باز هم ساز مخالف خود را کوک کرده باشند.(اینجا) در این میان برخی با مدل جدید «تیم کاندیدا» فضا را آماده مباحث جدیدی کردند، مدلی که براساس آن یک کاندیدا با معرفی معاونان به عنوان نامزد نهایی به مردم معرفی شود. (اینجا) (اینجا) موتلفه ای ها هم که پیشتر عنوان کرده بودند با نامزد حزبی به میدان خواهند آمد از مدل «یک+چند» خبر دادند. مدلی که تفاوت محسوسی با مدل «تیم کاندیدا» دارد. (اینجا)

جامعه روحانیت پشت روحانی قرار می گیرد؟

گریزی هم بزنیم به جامعه روحانیت، محوری ترین تشکل وحدت جریان اصولگرا. این روزها باز هم ماجرای عدم حضور ناطق، روحانی و هاشمی در جلسات جامعه بر سر زبان هاست (اینجا)  و برخی زمزمه ها حکایت از آن دارد که شاید این اعضا در استانه انتخابات 96 به جلسات جامعه بازگردند، امری که هم برگ برنده ای برای روحانی است هم یه بازی برد – برد برای جامعه روحانیت. چه آنکه برخی از اعضای این تشکل معتقد به حمایت از روحانی در سال 96 هستند (اینجا) اتفاقی که در سال 92 رخ نداد. برخی نیز روایت کردند که آیت الله هاشمی پالس هایی را برای بازگشت به جلسات جامعه داده است (اینجا) و حتی پیشنهاد کرده برخی جلسات در دفتر مجمع برگزار شود.(اینجا)

کش و قوس اصلاح طلبان بر سر سازوکار رسیدن به یک کاندیدا

اما وضعیت انتخاباتی اصلاح طلبان با اصولگرایان متفاوت است و اگر اصولگرایان هنوز بر سر نامزد واحد به جمع بندی نرسیده اند، اصلاح طلبان از مدتی قبل یکصدا اعلام کرده اند که نامزدشان برای انتخابات 96 حسن روحانی است و امکان جدایی بین اصلاح طلبان و روحانی وجود ندارد (اینجا). با این حال اصلاح طلبان هنوز در کش و قوس شکل سازماندهی تشکیلاتی خود برای انتخابات هستند (اینجا).

با وجود آنکه گفته می‌شود اصلاح طلبان برای انتخابات 96 نیز قرار است مانند انتخابات 94 از شورای عالی سیاستگذاری پیروی کنند، اما گویا مخالفت‌هایی با این شیوه وجود دارد (اینجا) و اختلاف نظرها و تاییدیه و تکذیبیه‌ها درباره سازوکار نهایی فعالیت تشکیلاتی جریان اصلاحات کم نیست (اینجا) و (اینجا). شاید در واکنش به همین دست اختلافات است که محمدرضا عارف نسبت به برهم خوردن وحدت اصلاح طلبان هشدار داد (اینجا).

افزون بر اختلافات تشکیلاتی، برخی صداها در جریان اصلاحات حکایت از کوشش برای معرفی یک نامزد جایگزین دارد. استدلال این دسته آن است که ممکن است بسنده کردن به نامزدی روحانی ریسک بالایی داشته باشد (اینجا). این مواضع وقتی معنادار می‌شود که از طیف اصولگرا ندایی برمی‌خیزد که نشان می‌دهد برخی اصولگرایان قصد ندارند روحانی را یکسره اصلاح طلب بداند و به رقابت با او بپردازند (اینجا). همین واقعیت، برخی اصلاح طلبان را به صرافت انداخته که به فکر نامزدی اصلاح‌طلب‌تر از روحانی در انتخابات اردیبهشت 96 باشند. با این وجود پیشنهاد معرفی یک نامزد «نسیه» که شانس اصلاح طلبان برای طرح ادعای پیروزی در انتخابات سال بعد را بشدت کم می‌کند، ایده مورد توجه برای طیف زیادی از اصلاح طلبان نیست (اینجا).

در این میان برخی هم از رقبای روحانی رونمایی می کنند. رقبایی که شاید یکی از آنها از خود سمنان برخواسته باشد (اینجا) و دیگرانی از جنس جلیلی، قالیباف یا…(اینجا) و (اینجا)

به این ترتیب کمتر از هشت ماه مانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری 96 و درحالی که گفته می‌شود نامزدی محمود احمدی نژاد منتهی شده، حالا به جز حسن روحانی، عملا چهره برجسته دیگری برای حضور در این عرصه وجود ندارد آنگونه که ناطق نوری هم بر آن تاکید دارد.(اینجا) و شاید باید منتظر رونمایی از نامزدهایی جدید در هفته‌های آینده بود. نامزدهایی که هر که باشند، در برابر حسن روحانی کاری سخت پیش رو دارند، مگر آنکه حسن روحانی نامزد انتخابات 96 نباشد (اینجا).

29213