برترین‌ها: گوگل استادیا (Stadia) یک سرویس ابری بازی است که می‌تواند بازی‌هایی تا کیفیت ۴k و ۶۰ فریم در ثانیه را بدون نیاز به سخت‌افزار قدرتمند در اختیار کاربران قرار دهد. این سرویس قرار است فرارتر از یک کنسول بازی، در تمامی گجت‌های موجود مثل موبایل، تبلت، کروم‌بوک و حتی مرورگر کروم، قابل‌استفاده باشد.

استادیا با استفاده از سرویس‌های ویژه یوتیوب، ویدیو بازی را به‌صورت اینتراکتیو به کاربران نشان می‌دهد. درواقع شما برای استفاده از این سرویس ویژه بازی، تنها به یک سخت‌افزار متوسط و اینترنتی سریع نیازمندید.

البته پیش‌بینی می‌شود این سرویس برخلاف سرویس‌های بازی و تلویزیونی آنلاین، به‌صورت اشتراک کامل ماهیانه ارائه شود. یعنی کاربر بازی‌ها را خریداری نمی‌کند بلکه کیفیت ارائه بازی را بر اساس سرمایه خود انتخاب می‌کند. قرار است استادیا نسخه رایگان نیز داشته باشد که برای کاربران ایرانی پراهمیت است.

خصوصیات

استادیا یک سرویس ویژه ابری از بازی است که به هیچ سخت‌افزار مخصوص بازی نیازمند نیست. در صورت موفقیت این سرویس، می‌توان انتظار داشت که به‌زودی کنسول‌های بازی و کامپیوتر‌های بسیار گران‌قیمت گیمینگ، از رده خارج شوند.

واژه استادیا که از کلمه استادیوم برداشته‌شده، به معنی یک سرویس بسیار پیشرفته سرگرمی است که برخلاف گذشته به‌صورت یک طرفه ارائه نمی‌شود. درواقع شما یک سرویس اشتراک ویدیو را در اختیار دارید که می‌توانید در مسیر حرکت داستان، تأثیرگذار باشید.

پیش از گوگل مجموعه‌هایی مانند OnLive، PlayStation Now و Gaikai نیز، این روش خاص از ارائه بازی را امتحان کرده‌اند، اما همیشه یک مشکل مشخص در ارائه بازی به‌صورت استریم وجود دارد. سرعت اغلب سرویس‌های استریم ویدیو و بازی با شلوغی سرور کاهش پیدا می‌کند. موضوعی که احتمالاً برگ برنده گوگل باشد این است که سرور‌های متعدد گوگل، از کاهش سرعت بازی جلوگیری خواهند کرد.

وجود سرور‌های گوگل در سراسر جهان باعث می‌شود که کاربر بتواند به نزدیک‌ترین سرور بازی متصل شود. در حال حاضر سرور‌های گوگل از بازی‌های HDR و ۴K با ۶۰ فریم در ثانیه پشتیبانی می‌کنند. انتظار می‌رود که با ارائه نسخه نهایی، ۱۲۰ فریم و کیفیت ۸k نیز امکان‌پذیر باشد.

بازیکنان می‌توانند بدون دانلود بازی، شروع به بازی کنند، می‌توانند ویدیو بازی خود را مستقیماً در یوتیوب آپلود کنند و کاربران دیگر می‌توانند ادامه بازی اشتراک گذاشته‌شده را بدون هیچ پیش‌نیازی تجربه کنند.

به نظر می‌رسد سرویس استادیا گوگل در دو نسخه رایگان و ۱۰ دلاری ارائه شود. نسخه ۱۰ دلاری که به‌صورت ماهیانه پرداخت می‌شود، به کاربران اجازه می‌دهد تا بازی‌ها را با کیفیتی بالاتر تجربه کنند.

البته به‌زودی سرویس‌های قراردادی نیز به استادیا اضافه خواهند شد که مستقیماً بازی را به کاربر خواهند فروخت. پیش‌بینی می‌شود بزرگ‌ترین تولیدکنندگان بازی‌های کامپیوتری، به سمت ارائه بازی‌های ابری منحرف شوند و کم‌کم سیستم‌های سخت‌افزاری را پشت سر بگذارند.

نرم‌افزار

همکاری‌های گوگل با لینوکس ادامه‌دار است و پس از اندروید و کروم‌اواس، سیستم بازی استادیا نیز از یک سیستم‌عامل اختصاصی لینوکسی استفاده می‌کند. API گرافیک نیز از نوع Vulkan است که بدون شک در سرعت ارائه بازی در حالت ابری، تأثیرگذار است.

نرم‌افزار کاربر نیز در مرورگر کروم خلاصه می‌شود. درواقع شما ویدیو اینتراکتیو بازی را درست مانند یک ویدیو یوتیوبی، در مرورگر کروم مشاهده خواهید کرد. اگر لپ‌تاپ یا دیگر انواع سخت‌افزار شما، توانایی اجرای ویدیو ۴K را داشته باشد، انتظار می‌رود که مشکل خاصی برای استفاده از سرویس استادیا وجود نداشته باشد. هرچند استادیا باکیفیت‌های پایین‌تر نیز در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت.

بازی‌ها

بسیاری از بازی‌های قدیمی و تعدادی بازی جدید در نسخه اولیه استادیا گنجانده‌شده است. بسیاری دیگر از بازی‌ها نیز مستقیماً توسط شرکت ارائه‌دهنده، فروخته خواهند شد. با توجه به پشتیبانی گوگل از این سرویس، انتظار می‌رود که در کمترین زمان ممکن، شاهد ارائه بازی‌های محبوب و مشهور جهان، در استادیا باشیم.

در حال حاضر بازی‌های مثل Assassin’s Creed Odyssey، Marvel’s Avengers، Borderlands ۳، Final Fantasy XV و Football Manager ۲۰۲۰ در سرویس استادیا گنجانده شده‌اند. وجود این بازی‌ها اثبات می‌کند که شرکت‌های مشهور بازی‌سازی مثل، Sega، Ubisoft و Namco، توجه‌ای خاص به استادیا داشته‌اند.

دسته (کنترلر)

گوگل کنترلر اختصاصی خود را برای استفاده از سرویس استادیا ارائه کرده است. هرچند امکان استفاده از کنترلر‌های شخصی و صفحه‌کلید نیز در این سرویس قرار داده شده است.

این کنترلر ۶۹ دلاری شباهت زیادی به کنترلر‌های پلی‌استیشن دارد و تفاوت خاصی از جهت قرارگیری کلید‌ها در این کنترلر وجود ندارد. موضوع مهم در مورد دسته اختصاصی گوگل، اتصال مستقیم این دسته به وای‌فای و اینترنت است تا فرمان‌های کاربر در کمترین زمان ممکن به سرور‌های گوگل ارسال شود.

زمان ارائه

گوگل استادیا برای کاربرانی که این سرویس را به‌صورت پیش‌خرید، سفارش داده باشند، در اواخر سال میلادی فعلی ارائه خواهد شد. در پک پیش‌خرید، یک کروم‌کست اولترا، یک کنترلر استادیا و سه ماه استفاده رایگان از این سرویس گنجانده‌شده است.

قیمت پیش‌خرید استادیا ۱۲۹ دلار است. پیش‌بینی می‌شود که یک فاصله زمانی ۶ ماه برای ارائه عمومی استادیا لازم باشد، در نتیجه می‌شود اواسط سال ۲۰۲۰ میلادی را برای زمان ارائه عمومی این سرویس در نظر گرفت.

اینترنت موردنیاز

با توجه به استفاده از سرویس ابری در سیستم استادیا، سرعت اینترنت کاربر، تعیین‌کننده اصلی کیفیت اجرای بازی است. گوگل اعلام کرده که برای اجرای بازی‌ها با کیفیت ۴k، سرعت دانلود باید بین ۳۰ تا ۳۵ مگابایت باشد.

درصورتی‌که سرعت کاربر از ۳۰ کمتر و بالاتر از ۲۰ مگابایت باشد، کیفیت ویدیو به ۱۰۸۰ کاهش خواهد یافت. هر سرعتی پایین‌تر از ۲۰ مگابایت در ثانیه، کیفیت را به‌صورت خودکار به ۷۲۰ کاهش خواهد داد.

در تمامی کیفیت‌ها، حداکثر تعداد فریم‌ها بر روی ۶۰ فریم در ثانیه قرارگرفته که البته تعداد نهایی فریم، با سرعت عکس‌العمل اینترنت کاربر مشخص خواهد شد. در سرعت زیر ۲۰ مگابایت، کیفیت صدا نیز به استریو کاهش پیدا می‌کند.

درصورتی‌که علاقه دارید سرعت اینترنت خود را با سرور‌های گوگل بسنجید، باید به آدرس https://projectstream.google.com/speedtest مراجعه کنید. متأسفانه کشور ایران در لیست سرعت‌سنج گوگل قرار ندارد و باید از سرور‌هایی خارج از ایران برای بررسی سرعت استفاده کرد.

سخت‌افزار موردنیاز

با توجه به ابری بودن سیستم استادیا، انتظار می‌رود تمامی سیستم‌عامل‌های موبایل، تبلت و لپ‌تاپ بتوانند با سخت‌افزار‌های مختلف، از این سیستم ابری بازی استفاده کنند. بااین‌حال گوگل میزان سخت‌افزار را برای اجرای بازی‌های ۴k اعلام و مشخص کرده است. در نظر داشته باشید که حتی با سیستم‌های ضعیف‌تر نیز می‌توان از گوگل استادیا استفاده کرد.

سیستم‌عامل: کروم‌اواس، اندروید، مک‌اواس، ویندوز ۷، ویندوز ۸.۱، ویندوز ۱۰ (۶۴ بیت)

پردازنده: AMD FX-۸۳۵۰ @ ۴.۰ GHz, Ryzen ۵ – ۱۴۰۰, Intel Core i۷-۳۷۷۰ @ ۳.۵ GHz

پردازنده گرافیکی: AMD Radeon R۹، ۲۹۰ یا NVIDIA GeForce GTX ۹۷۰

رم: ۸ گیگابایت

حافظه داخلی: ۴۸ گیگابایت اختصاصی برای اجرای استادیا

DirectX: نسخه ۲۰۱۰ یا بالاتر

استادیا در ایران

علاقه‌مندان به بازی در کشور ایران برای استفاده از سرویس استادیا دچار مشکلات زیادی خواهند شد. اولین موضوعی که باید در نظر گرفته شود، سرعت اینترنت و هزینه بالای اینترنت در ایران است که بدون شک بسیاری از کاربران را از استفاده استادیا پشیمان خواهد کرد.

سرعت دانلود ۱۰ مگابایت در ثانیه در کمتر نقاطی از ایران، در اختیار کاربران قرار دارد و حتی اگر امکان‌پذیر باشد، تأخیر زیاد در ارسال دیتا، عملاً اجرای بازی را غیرممکن می‌کند.

از سوی دیگر سرویس یوتیوب که ارتباطی مستقیم با استادیا دارد، در ایران قابل‌دسترسی نیست. گوگل نیز استفاده از استادیا را برای کاربران ایرانی غیرممکن کرده و کشور ایران در لیست کشور‌های پشتیبانی شده قرار ندارد.

با تمام این اوصاف با در نظر گرفتن امکان دور زدن محدودیت‌های بین‌المللی، سرعت اینترنت به‌صورت عادی نیز برای استفاده از این سیستم کافی نخواهد بود. کاهش سرعت و هزینه دور زدن تحریم‌ها را که در نظر بگیرید، متوجه خواهید شد که استادیا در ایران و با شرایط موجود، قابل‌استفاده نخواهد بود.

مایکروسافت ایکس‌کلاد

مدت‌زمان زیادی از انتشار اخبار سرویس ابری مایکروسافت برای بازی می‌گذرد، اما هنوز اطلاعاتی دقیق از این سرویس در دست نیست. گوگل در زمینه معرفی استادیا به خوبی عمل کرده و بسیاری از کارشناسان توانسته‌اند از نسخه بتا این سیستم استفاده کنند، اما اطلاعات منتشرشده از ایکس‌کلاد بسیار ناچیز است.

درهرصورت با بررسی همین اطلاعات اندک می‌توان انتظار داشت که مایکروسافت نتواند با سرعت سرور‌های گوگل رقابت کند. نمونه این موضوع را می‌توانید در به‌روزرسانی سیستم‌عامل کروم‌اواس ببینید که با بالاترین سرعت و در کمترین زمان ارائه می‌شود. از سوی دیگر مایکروسافت سال‌ها است که با سیستم به‌روزرسانی ویندوز دچار مشکل است و هنوز نتوانسته مشکلات این سیستم را رفع کند.

البته این موضوع باید در نظر گرفته شود که جدا از بحث سرور، سرعت اینترنت کاربر نیز با نحوه اجرای بازی ارتباط مستقیم دارد. در واقع اگر در هنگام مشاهده ویدیو‌های یوتیوب دچار مشکل می‌شوید، استادیا و ایکس‌کلاد نیز برای شما چندان مناسب نخواهند بود.