به گزارش مجله اجتماعی پایگاه صلح خبر ؛ کمبود آب، آلودگی‌هوا و فرسایش خاک ارکان اصلی برنامه زیست‌محیطی روحانی نیو صدر- یک هفته پیش برنامه حسن روحانی برای دولت دوازدهم منتشر شد، محیط زیست یکی از موضوعاتی بود که در این برنامعه نقش ویژهای داشت و در آن از سه مشکل اساسی زیست محیطی در برنامه دولت […]
به گزارش مجله اجتماعی پایگاه صلح خبر ؛
کمبود آب، آلودگی‌هوا و فرسایش خاک ارکان اصلی برنامه زیست‌محیطی روحانی
نیو صدر- یک هفته پیش برنامه حسن روحانی برای دولت دوازدهم منتشر شد، محیط زیست یکی از
موضوعاتی بود که در این برنامعه نقش ویژهای داشت
و در آن از سه مشکل اساسی زیست محیطی در برنامه دولت دوازدهم روحانی گفته شد:
آلودگی‌هوا، کمبود آب و فرسایش خاک.
درباره
این مسائل در دولت یازدهم هم اقداماتی انجام شده بود و لایحه‌هایی هم برای حل هر کدام از آنها تهیه شده است؛ لایحه‌هوای
پاک، لایحه حفاظت از تالاب‌ها و لایحه خاک
آلودگی‌هوا
یکی از
اساسی‌ترین مسائلی که چندین سال است بسیاری از کلانشهرهای ایران با آن روبرو هستند، آلودگی هوا است به همین
دلیل دولت‌های مختلف اقدامات مختلفی برای کاهش آلودگی‌هوا انجام داده اند؛
اقداماتی مثل طرح ترافیک، جمع‌آوری برخی از خودروهای فرسوده و … در دولت یازدهم
هم اقداماتی برای مقابله با آلودگی‌هوا انجام شد که به نظر می‌رسید برخی از آنها
تاثیر مثبتی داشته‌اند.
چه شد: یکی از اصلی‌ترین اقداماتی که با روی کار آمدن دولت یازدهم برای
مقابله با آلودگی‌هوا انجام شد تلاش برای استفاده از بنزین یورو 4 به جای بنزین
یورو 1 و2 در برخی از شهرها بود و این
اتفاق هم در 8 کلانشهر ایران افتاد.
در این
رابطه شاهرخ خسروانی معاون شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران سال
گذشته اعلام کرده بود: با ایجاد مسیرهای ارتباطی و مخازن اختصاصی برای توزیع بنزین
و نفت‌گاز یورو ۴ در هشت کلانشهر تهران، اصفهان، شیراز، اراک، تبریز، کرج، مشهد و
اهواز را تحت پوشش کامل نفت‌گاز و بنزین یورو 4 قر ار دادیم، هم اکنون روزانه 22
میلیون لیتر بنزین یورو 4 در هشت کلانشهر کشور توزیع می شود.
یکی دیگر
از اقداماتی که در رابطه با مقابله با آلودگی‌هوا چندی پیش انجام شد؛ تصویب لایحه
هوای پاک بعد از 22 سال در مجلس بود. این لایحه مسائل زیادی را برای مقابله با
آلودگی‌هوا در بر می‌گیرد؛ کاهش سن معاینه فنی، تکالیف سازمان‌محیط‌زیست برای
مقابله با امواج رادیویی، معافیت وسایل تولید داخل هیبریدی از پرداخت مالیات، اختصاص
حقآبه تالاب‌ها برای جلوگیری از گرد و غبار و ….
در دولت یازدهم اقدامات دیگری هم برای مقابله آلودگی هوا انجام شد؛ جایگزینی
4000 دستگاه
تاکسی فرسوده، کاهش مصرف مازوت در نیروگاه‌های کشور و جایگزینی با گاز طبیعی، تصویب
موافقتنامه پاریس برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و مقابله با گرمایش زمین در هیات
دولت و ارایه به مجلس شورای اسلامی، تهیه و تصویب برنامه و آیین‌نامه اجرائی
مقابله با گرد و غبار در دولت و اجرای برنامه شناسایی کانون های داخلی گردوغبار در
۱۲ استان
کشور و انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با کشور عراق برای کنترل و تثبیت کانون‌های گرد و
غبار به عنوان مهم‌ترین کانون‌های منطقه‌ای.
چه نتایجی داشت: این
اقدامات برای کاهش آلودگی‌هوا موثر هم بود و بر اساس آمار معاونت محیط زیست انسانی
سازمان حفاظت از محیط‌زیست تعداد روزهایی که شاخص کیفیت آنها سالم بود از 202 روز
در سال 92 به 260 روز در سال 95 رسیده است.
* گفتنی است چنین وضعیتی برای شهر‌های تبریز،
اصفهان، کرج و … هم وجود داشته است.
از سوی دیگر در رابطه با مسئله گرد و خاک در استان خوزستان هم آمار
نشان می‌دهد وضعیت گرد و غبار در استان خوزستان هم روبه بهبود است؛ غلظت گرد
و غبار در استان خوزستان در هر سه سال 89، 90 و 95 بیش از 10 هزار میکروگرم بر
مترمکعب است، اما استان خوزستان در سال 95 با 28 روز گرد و غبار نسبت به سال‌های 89
و 90 با 46 و 55 روز گرد و غباری به مراتب وضع بهتری داشته است.
در آینده چه می‌شود: حسن
روحانی قصد دارد دولت د دوازدهم هم برنامه‌های خود را درباره آلودگی‌هوا ادامه داد
و راهبردهای 12گانه‌ای را اجرا کند که اولین آن در رابطه با
آلودگی‌هوا است؛ « ایجاد مدیریت یکپارچه و کارآمد کاهش آلودگی هوای کلان‌شهرها. »
یکی دیگر از موضوعاتی که در این برنامه محیط‌زیستی وجود دارد مسئله
پیشبرد اقتصاد سبز است که 2 بند آن به طور غیر مستقیم بر روی مسئله آلودگی‌هوا
تاثیر می‌گذارد؛
*حمایت از تولید انرژی‌های تجدیدپذیر از منابع باد و خورشید از طریق
اصلاح نظام‌های قیمت‌گذاری انرژی، همکاری فناورانه با کشورهای پیشرو و اعمال استانداردهای
محیط‌زیستی سختگیرانه.
*ادامه سیاست‌ها و برنامه‌های ملی تدوین‌شده برای مقابله با تغییراقلیم
و کاهش گازهای گلخانه‌ای.
همچنین اجرایی شدن لایحه هوای‌پاک هم از دیگر برنامه‌های حسن روحانی
در دولت دوازدهم است.
کمبود آب
تقریبا همه می‌دانند که ایران چندین سال است با بحران شدید آب روبرو
است؛ میزان منابع آب تجدیدپذیر در ایران در چند دهه گذشته از 130 میلیارد متر مکعب
به 88 میلیارد متر مکعب رسیده است و به گفته رئیس مرکز تحقیقات شرکت مهندسی آب و
فاضلاب کشور در خوشبینانه ترین حالت، سرانه مصرف آب در ایران روزانه حدود 204 لیتر
است.
بر اساس این آمارها و با در نظر گرفتن 100 میلیاردمتر مکعب آب
تجدیدپذیر، سرانه آب هر فرد ایرانی در طول یک سال 1125 متر مکعب است و این یعنی هم
اکنون بر اساس تحقیق “جمعیت و منابع آب: یک تعادل ظریف” ایران در شرایط
بحران قرار دارد.
چه شد: یکی از اصلی‌ترین اقداماتی که در دولت یازدهم برای حل مسئله آب به وجود
آمد انجام اقداماتی در رابطه با حقآبه زیست محیطی برای تالاب‌ها و رودخانه‌ها بود.
در همین رابطه چندی پیش مسعود تجریشی در مصاحبه‌ای با خبرآنلاین عنوان کرده بود:
درگذشته سیاست وزارت جهاد کشاورزی این بود که بتوانند از منابع آبی که به آنها
داده شده برای توسعه کشاورزی استفاده کنند. یعنی در بخش وزارت نیرو چیزی به نام
نیاز زیست‌محیطی تالاب ها و تعیین نیاز زیست محیطی در تخصیص‌های وزارت نیرو وجود
نداشت تا اینکه سال گذشته آقای چیت‌چیان تعیین کردند که اکوسیستم کل کشور به چقدر
آب نیاز دارد.
چندی پیش برای حل مسئله خشکسالی لایحه حفاظت و مدیریت تالابهای
ایران هم در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، این لایحه شامل بندهایی است که مصرف آب
را در کشور کاهش می‌دهد:
*آموزش و پروش مکلف می‌شود نحوه مصرف بهینه آب را در تدوین کتب درسی و
برنامه‌های آموزشی و پرورشی بیاورد.
*به شرکت‌های آب و فاضلاب اجازه داده می‌شود تجهیزات کاهش مصرف آب را
در اختیار مشتریان بگذارند.
*تمامی هتل‌ها، بیمارستان‌ها، مجتمع‌های مسکونی، ساختمان‌های دولتی و
ادارات، دانشگاه‌ها و … در صورت استفاده از سیستم بازچرخانی آب مشمول دریافت
تخفیفات وزارت نیرو می‌شوند.
چندی بعد از تصویب این لایحه معصومه ابتکار عنوان کرد: تصویب این لایحه به نگهداری تالاب‌ها در تمامی استان‌ها کمک شایانی می‌کند
و این موضوع نیاز به مدیریت مناسب دارد تا بتوانیم تالابهای کشور را نگهداری کرده
و از نابودی آنها جلوگیری کنیم.
یکی دیگر از اقداماتی که در دولت یازدهم برای مقابله با خشکسالی انجام
شد تغییر سیستم آبیاری کشاورزی بود، در این دولت ستاد احیای دریاچه ارومیه و وزارت
جهاد و کشاوزی با کمک‌های بین‌المللی اقداماتی بر تغییر سیستم کشاورزی انجام داد: ما در بخش زراعت، باغبانی و ترویج کشاورزی با کمک
مجموعه‌های خارجی به این سو رفتیم که چگونه می‌توانیم با استفاده از تجربه بین‌المللی،
کشاورزی‌‌ای در منطقه داشته باشیم که فقط تغییر الگوی سیستم آبیاری در آن دیده نشود
و کل زنجیره ارزش در آن دیده شود. همچنین قرار شد متناسب با اقلیم منطقه گونه‌های گیاهی
انتخاب شوند که با مصرف کمتر آب دارای ارزش بیشتر اقتصادی برای کشاورزان است.
بازنگری و اجرای برنامه‌های ارزیابی محیط‌زیستی
طرح‌های انتقال آب و سدهای بزرگ، برنامه‌ریزی و اجرای طرح تعادل‌بخشی آب‌های
زیرزمینی، ابلاغ استاندارد و راهنمای تعیین شاخص کیفیت منابع آب و تشکیل کارگروه ساماندهی
رودخانه‌ها در استان‌ها از دیگر اقداماتی بود که برای حل بحران آب انجام شد.
چه نتایجی داشت: این اقدامات انجام شده، اگرچه هنوز ایران را از یک بحران آبی نجات
نداده است اما منجر به نجات بسیاری از منابع آب کشور شده است؛ در طول این 4 سال
دریاچه ارومیه از خشک شدن حتمی نجات پیدا کرده، تالاب هورالعظیم و بخش‌هایی از
تالاب گاوخونی هم احیا پیدا کرده است.
دریاچه ارومیه از سال 1374 شروع به خشک شدن کرد
و این روند در اواسط دهه 80 به شدت افزایش پیدا کرد به طوری که بسیاری از احیا این
دریاچه ناامید شدند اما با اقداماتی که در 4 سال گذشته انجام شد دریاچه ارومیه از خشک شدن نجات پیدا کرد.
روند احیا دریاچه ارومیه در طول 4 سال گذشته به
این شکل بوده:
|
تاریخ |
تراز (متر) |
سطح (کیلومترمربع) |
حجم (میلیارد مترمكعب) |
|
05/02/1396 |
1270.88 |
2440 |
2.33 |
|
05/02/1395 |
1271.04 |
2610 |
2.73 |
|
05/02/1394 |
1270.70 |
2230 |
1.90 |
|
05/02/1393 |
1270.70 |
2230 |
1.90 |
|
05/02/1392 |
1271.10 |
2660 |
2.90 |
|
تراز اكولوژيک |
1274.1 |
4333 |
14.1 |
حال دریاچه ارومیه در شرایطی قرار دارد که امکان دارد با ادامه این
روند دریاچه ارومیه تا سال 1402 به تراز اکولوژیک برسد.
رئیس ستاد احیا دریاچه ارومیه در این رابطه گفت: می‌توان این دوره و
شروع احیای دریاچه ارومیه را یک نقطه عطفی بخوانیم که بعد از آن و در سال‌های
آینده بتوان اکوسیستم‌های از دست رفته را دوباره احیا کرد، به صورتی که هم
کشاورزی، هم محیط‌زیست و هم معیشت کشاورزان و توسعه منطقه ای را در کنار یکدیگر
ببینیم و نه در تقابل با یکدیگر. این یک آرزو نیست بلکه یک واقعیت و الزام است که
برای جلوگیری از بحران های پیشرو بتوان این تهدید را به یک فرصت برای کشور تبدیل
کرد.
در آینده چه می‌شود: تعدیل
مسأله و بحران آب در ایران از اولویت‌های برنامه ششم توسعه است و به همین دلیل حسن
روحانی در دولت دوازدهم برنامه‌های جدی برای بهبود وضعیت آبی کشور دارد و قرار است
26 اقدام مختلف در این راستا انجام شود.
|
ردیف |
توضیحات |
|
1 |
تدوین
|
|
2 |
اولویت دادن به مدیریت غیرسازه‌ای منابع آب و مدیریت
|
|
3 |
احیای رودخانه‌ها و رعایت حقابه‌های محیط‌زیستی، |
|
4 |
تدوین برنامه‌های توسعۀ کالبدی مبتنی بر آمایش سرزمین و پتانسیل آب
|
|
5 |
توسعۀ بستر قانونی، اصلاح مقررات و نهایی کردن تدوین قانون جامع آب
|
|
6 |
اصلاحات ساختاری، ازجمله در نظر گرفتن حوضه های آبریز و نه استان‌ها
|
|
7 |
بازچرخانی آب و استفاده از پساب تصفیه‌شده در بخش کشاورزی محصولات غیرخوراکی
|
|
8 |
تأمین بخشی از آب صنایع از طریق بازچرخانی |
|
9 |
تخصیص حقابۀ محیط‌زیستی رودخانه‌ها،
|
|
10 |
ادامه بازنگری و تعیین حجم مخازن سدهای در حال طراحی با توجه به تغییرات
|
|
11 |
محدود کردن مصارف آب در بخش‌های مختلف به توان اکولوژیک حوضۀ آبریز |
|
12 |
اجرای طرح تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی، |
|
13 |
ادامه تلاش برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی با ارتقای بهره‌وری و
|
|
14 |
تأمین امنیت غذایی کشور |
|
15 |
تأکید بر اقدامات آبخیزداری برای حفاظت از منابع آب وخاک در حوضۀ آبریز |
|
16 |
کاهش درصد و تلفات آب بدون درآمد در شبکۀ آب شهری و روستایی |
|
17 |
زمینه‌سازی برای جداسازی شبکه آب شرب و بهداشتی |
|
18 |
سرمایه‌گذاری در زمینه استفاده از تکنولوژی‌های بومی و سازگار با اقلیم
|
|
19 |
اهمیت دادن به ارزش اقتصادی آب در تمامی مصارف و ایجاد بازار آب، |
|
20 |
اصلاح نظام تعرفه‌ها و قیمت گذاری واقعی آب، متناسب با پوشش هزینه‌ها |
|
21 |
احداث تصفیه‌خانه‌های فاضلاب و تکمیل شبکه های آبیاری و زهکشی همزمان
|
|
22 |
تقویت سیستم پایش برای کاهش آسیب‌پذیری منابع آب سطحی و زیرزمینی |
|
23 |
استفاده از ظرفیت‌های سازمان‌های مردم‌نهاد برای صیانت آب |
|
24 |
مشارکت تشکل‌های بهره‌برداران آب در مدیریت تأسیسات آبی و تقویت ظرفیت‌های
|
|
25 |
آگاهی‌رسانی و جلب مشارکت عمومی |
|
26 |
همکاری علمی و تبادل تجربیات با نهادهای بین‌المللی آب |
فرسایش خاک
فرسایش خاک یکی از اصلی‌ترین مسائل زیست محیطی است که ایران با آن
روبرو است؛ آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهند که ایران
اولین کشور جهان از نظر فرسایش خاک است. فرسایش خاک تأثیرات بسیار شدیدی بر امنیت غذایی،
تولید ریزگردها، از بین رفتن پوشش گیاهی و ظرفیت زیست‌پذیری کشور دارد و سالیانه وسعتی
بالغ بر 400 هزار هکتار ارضی حاصلخیز کشور دچار فرسایش می‌شوند.
چه شد: یکی از اصلی‌ترین اقداماتی که در دولت یازدهم برای مقابله با فرسایش
خاک انجام شد تدوین لایحه خاک در دو بخش آلودگی و فرسایش خاک و تصویب آن در دولت
بود.
سعید متصدی معاون انسانی سازمان محیط زیست در این رابطه گفته است: اگر حفاظت از خاک به قانون تبدیل شود، شاهد یک اقدام ارزنده برای
جمهوری اسلامی ایران و دولت یازدهم خواهیم بود چرا که از طریق این لایحه می‌توانیم
با نگاهی جامع و قانونمند، مدیریت صحیح منابع خاک و مقابله با آلودگ‌یهای خاک را
پیگیری کنیم.
تصویب استاندارد و شاخص کیفیت منابع آب و خاک در دولت، ابلاغ
استاندارد کیفیت منابع خاک و راهنماهای آن و ایجاد کمیته ویژه سم و کود در سازمان محیط زیست و تهیه «گزارش ملی وضعیت تولید، واردات، توزیع و مصارف
سموم وکودهای شیمیایی» از دیگر اقدامات دولت یازدهم برای مقابله با فرسایش خاک
بود.
چه نتایجی داشت: در رابطه با مسئله فرسایش خاک لایحه خاک، تازه تدوین شده است و به
همین دلیل هنوز این اقدامات هیچ نتیجه‌ای نداشته است.
در همین رابطه چندی پیش متصدی گفته بود: ما
برای حفظ سرزمین، خون‌های زیادی دادیم، اما با این حال برای حفظ خاک این کشور
اقدامی نکرده‌ایم. بنابراین تصویب لایحه خاک می‌تواند اقدام مثبتی در راستای حفاظت
از خاک کشور باشد.
در آینده چه می‌شود: در کنار سعی بر تصویب لایحه خاک؛ حمایت از
بازیافت زباله و تولید کمپوست برای جلوگیری از آلودگی خاک توسط زباله‌ها، و کمک به احیای کیفیت
خاک‌های ایران از طریق مصرف کمپوست، اجرای جدی برنامه مدیریت خاک، پسماند و فاضلاب
و … از دیگر برنامه‌های
روحانی برای مقابله با مسئله فرسایش خاک است.
47237
Let’s block ads! (Why?)
اگر خبر یا گزارشی دارید از بخش خبریار صلح خبر برای ما ارسال نمایید.
قوانین خبریار صلح خبر
- لطفا در ارسال اخبار و تصاویر و گزارش های خود قوانین و مقرارت را رعایت فرمایید.
- از ارسال مطالب خلاف عفت عمومی یا تصاویر موهون اکیدا خودداری فرمایید.
- در صورت مشاهده تخلف پس از تذکر ، حساب کاربری موردنظر بلافاصله حذف می گردد.
