به گزارش خبرنگار صلح خبر، کتاب «جامعه ایران در آینه سینما» به کوشش اعظم راودراد و مشارکت یونس نوربخش و سید روح الله حسینی، به تازگی توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با همکاری مدرسه ملی سینمای ایران، منتشر شده است.
رویکرد فیلمهای اجتماعی در ایران در این سالها به طور عمده به مسائلی مانند نفاق در جامعه، مسائل و مشکلات زنان و دختران مانند طلاق، اشتغال، سنتهای اشتباه جامعه، بی وفایی مردان، مردسالاری، جوانان و آسیبهای اجتماعی مربوط به آنها و فقر بوده است. در حالی که مسائل اجتماعی فراوانی در جامعه وجود دارد که سینماگران به دلیل محدودیتها یا ناتوانی در تولید خوب از این سوژهها کمتر به آنها توجه کرده اند.
دست اندرکاران تهیه این کتاب تلاش داشته اند رابطه بین فیلمهای سینمایی ایران با جامعه کشور را نشان بدهند. کتاب پیش رو، ۳ بخش دارد که به ترتیب عبارت اند از: کلیات مطالعات اجتماعی – فرهنگی سینما، تحلیل مقایسه ای وضعیت خانواده در جامعه و تصویر آن در سینمای ایران، تحلیل مقایسه ای نقش زن در جامعه و تصویر آن در سینمای ایران.
در بخش اول، رویکردهای کلی نظری و روشی در مطالعه فیلم و سینما معرفی می شود و در بخشهای دوم و سوم هم موضوعات زن و خانواده در سینمای ایران مورد بررسی قرار گرفته اند. در ترکیب بندی فصلهای کتاب، ۹ فصل به تحلیل۹ فیلم سینمایی تولید شده در سال ۱۳۹۴ اختصاص دارد. مطالب این فصول، برگرفته از سخنرانیها، گفت و گوها و یادداشتهایی است که به دنبال اجرای برنامه «سینما-دانشگاه» به دست آمده است.
بخش اول، ۳ فصل با عناوین «مطالعات اجتماعی فیلم»، «روشهای تحلیل فیلم» و «کهن الگوهای شخصیت در سینما». در دوم، فصلهای چهارم تا نهم چاپ شده اند و عناوین شان به این ترتیب است: «خانواده در ایران امروز؛ تغییر یا زوال»، «تحلیل فیلم پدرِ آن دیگری»، «تحلیل فیلم احتمال باران اسیدی»، «تحلیل فیلم شکاف»، «تحلیل فیلم کوچه بی نام» و «بازنمایی رسانه ای خانواده در ایران».
تحولات نقش زن در جامعه ایران، تحلیل فیلم چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت، تحلیل فیلم ناهید، تحلیل فیلم جامه دران، تحلیل فیلم شیفت شب، تحلیل فیلم بوفالو، بازتاب نقش زن در سینمای ایران هم عناوین فصول دهم تا شانزدهم این کتاب هستند که در بخش سوم جا گرفته اند.
در قسمتی از این کتاب می خوانیم:
اما در این بحثهایی که میان جامعه شناسان، هنرشناسان و فیلم نامه نویسها شد، من یاد داستان مردان مریخی و زنان ونوسی افتادم. حالا نمی دانم چه کسی مرد مریخی است و چه کسی زن ونوسی. شاید فیلم نامه نویسها به خاطر هنری بودنشان بیشتر وجه زنانه داشته باشند و آنها زنان ونوسی هستند. به هر حال، انگار دو روح هستند که خیلی نمی توانند با حرفهای همدیگر ارتباط برقرار کنند. یکی از دلایل ارتباط برقرار نکردن این است که پیش از این چنین رابطه ای خیلی وجود نداشته و شکل نگرفته است.
در جلسه قبل که منتقد فیلم نامه آقای «عظیمی» بودند، چنین بحثی بین مخاطبان و سخنرانان صورت گرفت. ایشان تعجب می کردند این چه حرفهایی است که دانشجویان علوم اجتماعی مطرح می کنند، مگر می شود؟ امروز هم من فکر می کنم بعضی از دانشجویان علوم اجتماعی تعجب کردند که چرا اینجا مثلا آقای گذرآبادی خیلی فنی درباره فیلم نامه صحبت می کنند؛ مگر این مطلب به ما ربط دارد؟ ولی واقعیت این است که هر دو موضوع به هر دو گروه ربط دارد. اگر قرار است سینمای ما رشد کند، اگر قرار است دانشگاه ما از منظر مطالعات سینمایی رشد کند، ما باید هر دو جنبه را در نظر بگیریم.
این کتاب با ۵۷۸ صفحه، شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۲۸ هزار تومان منتشر شده است.