عابدین عطایی، صاحب یکی از شرکت‌های موفق استارت‌آپی حوزه کشاورزی استان کردستان که وقت خود را بر روی پرورش گیاه موسیر در صنایع غذایی گذاشته است، در گفت‌وگو با خبرنگار صلح خبر، یکی از چالش های استان کردستان را نداشتن آمادگی روانی و تجربی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برای ورود به بازار کار، فرهنگ آموزشی غلط و ایجاد توقع بسیار در جوانان دانسته و می گوید: این استان از نظر فرهنگ کار بسیار ضعیف است و شاید به دلیل ماهیت اصلی کسب و کار استان کردستان که از قدیم‌الایام تاکنون بیشتر به صورت بیزینس بوده، باشد.
وی معتقد است: وضعیت کنونی کسب و کار استان نسبت به چند سال گذشته بهتر شده ولی روند تغییرات بسیار کند است. بیشترین نگرانی جوانان ورود به بازار کار و تامین سرمایه است بنابراین سیستم اداری و بانکی باید به گونه‌ای باشد که راه‌اندازی کسب و کار را برای جوانان ساده‌تر از همیشه جلوه دهد.
این کارآفرین، جوانان را به سمت کار به هر قیمتی حتی مجانی برای یک دوره مشخص تشویق می کند تا به درک درستی از نیاز و شرایط بازار برسند.
وی عنوان کرد: عامل دیگر مهم، تلاش جوانان است که از هر چیز دیگری برای پیشبرد اهدافشان بسیار تاثیرگذارتر است و جوانان می‌توانند از امکانات پارک علم و فناوری و مراکز رشد استفاده کنند.
عطایی با بیان اینکه جامعه کشاورزی استان از نظر سطح سواد و تولید ضعیف هستند یادآور شد: باید از فعالین و کارآفرینان عرصه کشاورزی کپی برداری کنیم و هزینه ترویج تولید در زمینه کشاورزی بسیار بیشتر از سطح کنونی باشد.
وی با اشاره به ایده شکل‌گیری شرکتش در سال ۹۴ اظهار کرد، طی تحقیقاتی دریافتند که گیاه موسیر در استان کردستان در حال انقراض است و برداشت بی‌رویه و زود هنگام موسیر را در خطر انقراض قرار داده است.
تراکم گیاه موسیر در عرصه‌های طبیعی به یک درصد در کل کشور رسیده است که این زنگ خطر انقراض این گونه گیاهی را به صدا در آورده و بیشترین دلیل روبه نابودی قرار گرفتن این گیاه رشد کند و برداشت بی‌رویه است.
وی با اشاره به بازار خوب فروش موسیر می گوید: از ۴ سال گذشته اقدام به کشت این گیاه در مزارع کرده‌ایم و توسعه کشت آن را نیز دنبال می‌کنیم.
موسیر به راحتی فراوری و در تولید محصولات غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در این میان کردستان استعداد کاشت موسیر تا یک هزار هکتار را دارد و می‌توان ارزش افزوده بسیاری در جهت ایجاد اشتغال خانگی از آن به دست آورد.
او که در سال اول با تاسیس شرکت با سرمایه‌ای ١۰ میلیون تومانی فعالیت خود را آغاز کرد، در سال دوم مساحت زیرکشت را به یک هکتار افزایش داده و حالا به جایی رسیده که اکنون شرکتی در تهران مایل به سرمایه‌گذاری یک میلیارد تومانی در شرکت این کارآفرین نمونه است.
عطایی عنوان کرد: اشتغالزایی شرکت به صورت مستقیم ۶ نفر و به صورت پیمانکاری ۵۰ تا ۶۰ نفر است.
این شرکت سال گذشته ١۰ تن کشت و ۴۵ تن برداشت موسیر داشته و این کار در برداشتن فشار از روی منابع طبیعی کشور و حفظ موسیر از خطر انقراض مثبت داشته است. این شرکت استارتاپی تنها شرکتی است که کار تولید موسیر را به این شکل انجام می‌دهد.
وی گفته، سال اول، کشت این محصول ناشناخته بود و چالش های خود را داشت و بنابراین وقت خود را در سال دوم بر روی بهره‌وری بیشتر در تولید محصول گذاشتند. این شرکت استارتاپی با چالش های گوناگونی روبه رو شده که بارزترین آن از بین رفتن مزرعه مدتی بعد از اولین سمپاشی آزمایشی به دلیل اهلی نبودن گیاه بوده است.
وی ادامه داد: موسیر گیاهی وحشی است و دو سال پژوهش ما به سبز شدن گیاه موسیر از بذر حقیقی‌اش انجامید اما متاسفانه این کار توجیه اقتصادی نداشت.اکنون این شرکت بر روی نسخه اصلاح شده موسیر کار می‌کند تا تولید موسیر هم بهره‌وری بیشتر و هم طعم و مزه بهتری داشته باشد.
موسیر در کردستان به صورت دیم کاشت می‌شود؛ کمترین نیاز آبی دارد و فصل آبیاری آن در فروردین و اردیبهشت است که بارندگی‌ها تا حدودی این نیاز آبی را برطرف می‌کنند اما به دلیل طبیعت گرم گیاه به آبیاری بیشتری در بهار نیازمند است.
گیاه موسیر در مناطق کوهستانی و ارتفاع بالاتر از ۲۰۰۰ متر به صورت خودرو رشد می‌کند و با توجه به ارزش اقتصادی، افراد بسیاری به منظور درآمدزایی اقدام به برداشت آن می‌کنند که همین عامل موجب در خطر انقراض قرارگرفتن موسیر شده است.
در ایران کاشت موسیر مرسوم نبوده و نیست ولی این گیاه به طور وحشی در کوهستان‌ها می‌روید؛ عده‌ای در بهار و تابستان به جمع‌آوری موسیر از کوهستان‌ها می‌پردازند و از فروش آن پول خوبی به دست می‌آورند.
نام علمی گیاه موسیر Allium ascalonicum L. است، این گیاه از سبزی های فصل خنک بوده و گیاهی چند ساله بشمار می‌آید که به‌ندرت تولید بذر می‌کند. معمولا گیاه موسیر را به وسیله‌ی پیازهای کوچک که به صورت غده هستند و لایه‌لایه نیستند و در کنار پیاز مادری به‌وجود می‌آیند، تکثیر می‌کنند.
انتهای پیام
