مجله دیجی کالا: آیا فصل خاصی وجود دارد که بیشتر از باقی فصل‌ها به آن علاقه داشته باشید؟ فصل مورد علاقه بعضی از افراد تابستان با روزهای گرمش است و بعضی دیگر از روزهای خنک و تاریک پاییز لذت می‌برند. چرا احساس می‌کنیم بعضی از فصل‌ها فصل ما هستند؟ آیا روانشناسی می‌تواند توصیح دهد که فصل مورد علاقه چه ارتباطی با شخصیت ما دارد؟

چرا گاهی یک فصل را ترجیح می‌دهیم؟

برای درک این که چرا ما یک فصل خاص را ترجیح می‌‌دهیم تحقیقاتی بر اساس روانشناسی انجام شده است. محققین پی برده‌اند تغییرات دما و نور در فصل‌های مختلف می‌تواند روی روحیات و رفتار ما تاثیر بگذارد. حتی یک تحقیق نشان داده است ماهی که افراد در آن به دنیا آمده‌اند هم ممکن است با شخصیت آن‌ها در آینده، مرتبط باشد.

برای مثال خلق‌وخوی بیش از حد مثبت و تغییرات سریع در روحیه در کسانی که در ماه‌های بهار و تابستان به دنیا آمده‌اند، بیشتر دیده شد. از طرف دیگر احتمال داشتن روحیه تحریک‌پذیر و زودرنج در کسانی که در ماه‌های زمستان به دنیا آمده‌اند، کمتر بود.

با این که ممکن است عجیب به‌نظر برسد، مدت زیادی است که روانشناسان به تاثیر قدرتمند فصل‌ها بر روحیه افراد پی‌برده‌اند. روزهای کوتاه زمستان ممکن است گاهی باعث شود افراد اختلالات عاطفی فصلی که به نام «افسردگی زمستانی» رایج است را تجربه کنند. تحقیقات همچنین نشان داده است شروع بهار در واقع می‌تواند باعث بهبود در روحیه این افراد شود؛ البته با توجه به میزان زمانی که فرد مورد نظر در بیرون از خانه و طبیعت می‌گذراند. حتی نتایج شگفت‌انگیز یک تحقیق نشان داد در افرادی که فصل تابستان را در رحم مادر بوده‌اند، احتمال مرگ بر اثر بیماری قلبی در فصل زمستان بیشتر است.

هر گونه توضیح علمی در مورد علاقه شخصی ما به یک فصل خاص، حتما باید تفاوت‌های اقلیمی و جغرافیایی را هم در نظر بگیرد. بعضی از منطقه‌ها پاییزهای سردی دارند که به سرعت به زمستان‌های برفی تبدیل می‌شود. از طرف دیگر خیلی از مناطق پاییزهای ملایم‌تری دارند که با نمایشی از رنگ‌های مختلف و زیبا، تابستان را به زمستان تبدیل می‌کند. جایی که زندگی می‌کنیم و آب‌وهوای معمول آن، می‌‌تواند نقش پررنگی در انتخاب فصل مورد علاقه ما داشته باشد.

ارتباط بین آب‌وهوا و روحیه

آب و هوای سرد ممکن است روی روحیات ما تاثیر بگذارد. تحقیقات نشان داده که افت دما هم می‌تواند به همان اندازه روی خلق‌وخو تاثیرگذار باشد. برای مثال دمای اتاق می‌تواند روی این که مردم چطور یک متهم را قضاوت می‌کند تاثیر بگذارد.

در تحقیقی که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، افراد در اتاق‌های گرم بیشتر احتمال داشت متهم را فردی بی‌پروا و تندمزاج تلقی کنند. در حالی که افرادی که در اتاق‌های سرد بودند بیشتر تمایل داشتند متهم را فردی بی‌عاطفه قلمداد کنند که در جرمی از پیش طرح‌ریزی شده شرکت داشته است.

مشخص است که دما می‌تواند تاثیری نامحسوس ولی عمیق روی قضاوت ما نسبت به مردم داشته باشد. تحقیقی در سال ۲۰۰۸ نشان داد افرادی که نوشیدنی گرم در دست دارند، بیشتر تمایل دارند دیگر افراد را خون‌گرم و محترم ببینند. در عوض در دست داشتن یک نوشیدنی سرد، باعث شد شرکت‌کنندگان دیگران را از نظر روابط بین فردی سردتر تشخیص دهند.

چرا نور روی روحیه تاثیر می‌گذارد؟

همه می‌دانند که نور تاثیر قابل توجهی بر روحیات افراد می‌گذارد. روزهای روشن و آقتابی ممکن است شما را خوشحال و پرانرژی کند، در حالی که روزهای سرد و تاریک ممکن است باعث احساس دلتنگی، غم و بی‌انگیزگی شود. نور همچنین ممکن است نقشی در دلیل انتخاب فصل مورد علاقه ما داشته باشد. ریتم ساعت بدن (یا ساعت بیولوژیکی) ما تحت تاثیر نور خورشید است. کاهش میزان دریافت نور خورشید باعث تولید هورمون‌هایی در بدن می‌شود که بی‌حالی و رخوت را تشدید می‌کنند.

کمبود نور خورشید در طول زمستان و پاییز با سندرومی که به عنوان «افسردگی زمستانی» می‌شناسیم، مرتبط است. افرادی که علائم این سندروم را تجربه می‌کنند در روزهای تاریک و کوتاه سال احساس افسردگی می‌کنند و تمایل خود را نسبت به انجام کارهایی که معمولا دوست دارند از دست می‌دهند. همچنین ممکن است علائم دیگری مانند افزایش خستگی و اشتها را تجربه کنند. از این رو کسانی که دچار اختلالات افسردگی زمستانی می‌شوند، روزهای آفتابی‌تر بهار و تابستان را ترجیح می‌دهند.

فصل مورد علاقه چه چیزی درمورد شما می‌گوید؟

دمای هوا و نور ممکن است نقش پررنگی در این که شما چه فصلی را دوست دارید بازی کنند، اما آیا اولویت شخصی شما در مورد ترجیح یک فصل نسبت به فصل دیگر، می‌تواند پرده از شخصیت درونی شما بردارد؟

بهار

برای بعضی از نقاط جهان، بهار از وقتی شروع می‌شود که روزهای تاریک زمستان می‌روند و هوا گرم‌تر و طبیعت سبزتر می‌شود. اگر بهار فصل مورد علاقه شماست، احتمالا به تجربه‌های جدید تمایل دارید و فصل بهار فرصت نو شدن دوباره را بعد از یک زمستان طولانی و سرد به شما می‌دهد.

تابستان

در بسیاری از مناطق کره زمین تابستان فصلی است که در آن روزها طولانی‌تر، گرم‌تر و روشن‌تر است. اگر فصل مورد علاقه شما تابستان است، احتمالا به این معنی است که شما عاشق بیرون رفتن یا یک زندگی پرتحرک هستید. ماه‌های گرم تابستان فرصت سفر کردن و لذت بردن از فضای بیرون از خانه است. شما احتمالا در دسته افراد اهل بیرون رفتن و برون‌گرا هستید و معمولا شما را فردی پرتحرک، برجسته و محترم توصیف می‌کنند.

پاییز

جرج الیوت می‌نویسد «پاییز دلچسب! روح من به آن گره خورده است و اگر من یک پرنده بودم سرتاسر زمین را در پی پاییز می‌گشتم» در حالی که نیمی از مردم فکر می‌کنند که بهار فصل نو شدن و تازه شدن است، پاییز هم زمان بسیار خوبی برای یک شروع تازه است. فضای رنگی و هوای خنک‌تر پاییز می‌تواند میل شما را برای تغییر برانگیزد.

زمستان

اگر زمستان فصل مورد علاقه‌ شما بین تمام فصل‌هاست، ممکن است به این دلیل باشد که کمی به درون‌گرایی و خانه‌نشینی گرایش دارید؛ به این که یک پلیور گرم بپوشید، پتوی نازکی دم دست بگذارید و روی کاناپه بنشینید و نوشیدنی گرم خود را در دست بگیرید. این کار یک بعدازظهر مطلوب و بی‌نقص برای خیلی از افراد به نظر می‌رسد.

کلام آخر

تغییرات فصلی آب‌وهوا و نور می‌تواند نقش مهمی در احساسات، افکار و رفتار ما داشته باشد. با این حال باید به یاد داشته باشیم که تمایلات ما ممکن است تحت تاثیر عوامل بسیار گسترده‌تری از جمله تجربه‌های ما قرار بگیرد. اگر شما در شرایطی بزرگ شده‌اید که تابستان‌ها را بیرون از خانه در حال لذت بردن از هوای گرم و روزهای بلند گذرانده‌اید و خاطرات دلنشینی از آن دوران دارید، به احتمال زیاد در دوران بزرگ‌سالی هم فصل مورد علاقه شما تابستان خواهد بود. اولویت‌های ما از جمله اولویت‌هایی که مربوط به زمان مشخصی از سال می‌شوند، پیچیده‌اند و تحت تاثیر شبکه‌ای از عوامل مرتبط با هم قرار دارند.