هفته نامه سلامت – محبوبه ریاستی: در ۳۴ تا ۵۰ درصد موارد و حتی گاهی تا ۸۰ درصد موارد میبینیم که تا ۱ سال پس از شروع بیماری، موها مجدد رشد خواهند کرد.
یکی از عواملی که در زیبایی افراد سهم بسزایی دارد، موهاست. موها معمولا زیبایی خاصی به چهره انسان میبخشند و به همین دلیل است که در طول زندگی باید مواظب آنها باشیم. اما گاهی درطول زندگی، بیماریهای یا مشکلاتی پیش میآید که مانع زیبا به نظر رسیدن موها میشود.
آلوپسی آرهآتا یا کچلی سکهای یکی از همان بیماریهاست که با دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیها…(عج) درباره علل و راهحل آن گفتوگو کردهایم.
درباره کچلی سکهای برایمان بگویید. افراد چگونه دچار این بیماری میشوند؟
اسم علمی این بیماری آلوپسیا آرهآتاست که به آن ریزش موی سکهای هم میگویند. این اختلال در واقع یک نوع بیماری خودایمنی در بدن انسان است که بر اثر آن فولیکولهای موی شما از بین نمیروند، اما بدنتان موها را اضافی تلقی میکند و تیشه به ریشهشان میزند.
متاسفانه هنوز علت اصلی این بیماری مشخص نیست اما در قدیم باور بر این بود که عفونتها عامل بروز آن هستند که امروزه این نظریه رد شده است. گذشته از این، برای اینکه درمان درستی برای بیماریتان پیدا کنید، ابتدا باید نوع آن را تشخیص دهید. اگر ریزش موهایتان با خارش، سوزش و تورم همراه باشد، در گروه مبتلایان کچلی سکهای قرار نمیگیرید.
درست است که اسم این بیماری کچلی سکهای است اما مقدار ریزش موها ربطی به اندازه سکه ندارد و همیشه محدود به میزان اولیه ریزش نمیماند. به عبارت دیگر، شاید وسعت ناحیه کچلی ابتدا کم باشد اما ممکن است بعدا گستردهتر شود و حتی تا کچلی کامل هم پیش برود که در این موارد درمان دشوارتر میشود.
از سوی دیگر، کچلی سکهای فقط روی سر ظاهر نمیشود و ممکن است ابروها و مژهها را هم کچل کند. ریش و سبیل یا دیگر نقاط بدن هم از این بیماری در امان نیستند.
علائم خاص این بیماری چیست؟
در این نوع ریزش مو یک یا چند لکه طاسی به شکل دایره یا سکه و گاهی بیضیشکل بهطور ناگهانی و بیخبر در سر یا ریش ایجاد میشود؛ یعنی بیمار متوجه ریزش مو در حمام یا هنگام شانه کردن نمیشود و از آنجا که معمولا با سوزش، خارش و درد همراه نیست، از این طریق هم بهوجود آن پی نمیبرد و گاه تا مدتها از آن بیخبر میماند.
گرچه این بیماری اغلب بدون علامت است ولی گاهی بیماران پیدایش لکههای جدید را از روی سوزش یا خارش یک منطقه حدس میزنند. شکل طاسی به صورت لکههای گرد یا بیضیشکل است.
به همین دلیل به آن طاسی سکهایشکل یا لکهلکه میگویند. اگر ریزش مو محدود به یک یا چند لکه باشد، آن را ریزش موی سکهای محدود میگویند. گاهی ریزش مو حالت شبکهای و تورمانند دارد که از اتصال چند لکه حاصل میشود و سرانجام گاهی موهای پشت سر و دور سر به شکل نعل اسب میریزد که غالبا علامت خوبی نیست و خبر از پیشرفت بیماری میدهد.
اگر ریزش مو غیر از ناحیه سر باشد، چه باید کرد؟
اگر فرد در ناحیهای غیر از سر مانند ریش، ابرو یا بدن دچار ریزش مو شود، آن را آلوپسیآرهآتای خارججمجمهای مینامند و اگر تمام موهای بدن بریزد، نوع سرتاسری یا یونیورسالیس نامیده میشود. در این نوع، علاوه بر موی سر موهای ریش، ابرو، بدن و حتی موهای داخل بینی هم میریزد.
این بیماری تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟
گرچه کچلی سکهای گاهی میتواند تهدیدی جدی برای موها محسوب شود، اما معمولا بیماری جدیای تلقی نمیشود و غالبا این مشکل خودبهخود بعد از گذشت مدتی خوب میشود، یعنی ابتدا ریشه موهایتان میریزد و بعد از مدتی دوباره جوانه میزند و همه موها بعد از ۳ تا ۶ ماه جایگزین میشوند.
در بعضی موارد هم مشکل به همین جا ختم نمیشود و به صبوری بیشتری نیاز است. در چنین مواقعی ممکن است موهای یک قسمت شروع به ریزش کرده و قسمتهای بیشتری را درگیر کند.
در برخی مواقع هم بعد از ریزش و رویش مجدد یک ناحیه، قسمت دیگری دچار کچلی میشود. برای درمان، پزشک باتوجه بهشدت بیماری، شیوه درمانی مناسب را انتخاب و با کمک داروهای خوراکی یا تزریق دورهای داروها برای برطرف شدن مشکل، تلاش میکند.
اگر ریزش مو محدود باشد، از دورههای تزریق دارو برای درمان استفاده میشود. اگر هم هیچ کدام از این شیوهها کارساز نبود، نوردرمانی یا فوتوتراپی انجام میگیرد تا باعث رشد مجدد موهای از دست رفته شود.
در نوردرمانی، لامپهای مهتابی فرابنفش ۳ تا ۶ ماه یک روز در میان به سطح سر تابیده میشود که البته درمان تضمینی و صددرصدی برای رفع مشکل نیست و ممکن است مدتی بعد از درمان فرد دوباره دچارمشکل شود.
ریزش موها باعث خرابی آن نمیشود؟
نه! ریزش سکهای مو باعث خرابی دائمی فولیکولهای مو نمیشود. حتی در برخی بیماران، ریزش و رویش مجدد موها به کرات در طول زندگی اتفاق میافتد.
چه افرادی بیشتر دچار این بیماری میشوند؟
این بیماری در دهه دوم و چهارم زندگی شیوع بیشتری دارد. البته سیر بیماری در افراد مختلف، متفاوت است. ممکن است بعد از چند ماه موهای جدید رشد کنند یا در برخی افراد، ضایعات جدیدی در نقاط دیگر دیده شوند.
موها از چه زمانی رشد مجدد خواهند داشت؟
در ۳۴ تا ۵۰ درصد موارد و حتی گاهی تا ۸۰ درصد موارد، تا ۱ سال بعد از شروع بیماری، موها مجدد رشد خواهند کرد.
آیا کودکان هم دچار ریزش سکهای مو میشوند؟
بله، ممکن است بچهها هم گرفتار آن شوند، اما بیشترین سن شیوع آن بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی است. کچلی سکهای به جنسیت ربطی ندارد و میزان شیوع و سن شیوع آن در خانمها و آقایان برابر است.
برای درمان این بیماری معمولا از چه داروهایی استفاده میشود؟
معمولا از داروهای حاوی کورتون یا تزریق کورتون در موضع ریزش مو برای درمان استفاده میشود. تزریق کورتون (آمپول تریامسینولون) درون پوست ناحیه بدون مو هر ۴-۶ هفته تکرار میشود. پمادهای حاوی آنترالین نیز تاثیر خوبی دارد. اخیرا از تابش لیزر هم برای تحریک رویش موها استفاده میشود.
میتوان کنار درمانهای اصلی از محلول ماینوکسیدیل هم استفاده کرد. موهای جدید ابتدا نازک و سفیدرنگ هستند ولی بهتدریج رنگ و جنس اولیه را پیدا میکنند.در موارد محدود و کوچک اگر باوجود درمان، موها بعد از ۱-۲ سال رشد نکنند، حتی میتوان برای بیمار کاشت مو انجام داد.
حرف آخر؟
متاسفانه در طاسیهای خیلی وسیع پاسخ افراد به درمان خوب نیست یا موها چند ماه بعد از درمان دوباره میریزند. این افراد تحتاسترس شدید هستند و مجبورند سالها از روشهای آرایشی مانند کلاهگیس یا تاتو استفاده کنند. البته بیماران نباید هیچ وقت ناامید شوند زیرا ممکن است روزی موها خودبهخود یا با درمانهای جدیدتر دوباره رشد کنند.
۷ چهره آلوپسی آره آتا
وایولا دیویس؛ بازیگر: با کلاه گیس روی فرش قرمز رفتم
این بازیگر هالیوودی گفته که به آلوپسی مبتلا بوده و بارها این مشکل برایش اتفاق افتاده و ناچار شده در مراسم فرش قرمز، کلاه گیس به سر بگذارد تا ریزش موی خود را بپوشاند اما در حال حاضر مشکلش رفع شده و عکسی که از او روی مجلاتی مانند InStyle منتشر شده، با موهای پرپشت خودش بوده است.
جی نلسون؛ خواننده: در ۱۳ سالگی موهایم ریخت
او در مصاحبه ای گفته که در ۱۳ سالگی به دلیل استرس دچار ریزش موی موضعی شده و این موضوع به شدت او را افسرده کرده، اما نلسون پس از آن هرگز با این مشکل روبرو نشد.
سین وارد؛ بازیگر: برای درمان، بازیگری را کنار گذاشتم
این بازیگر انگلیسی مدتی از کار در سریال های تلویزیونی کناره گرفت زیرا فشار کار و استرس بالا سبب ریزش شدید موی او شد. این ریزش به حدی بود که هیچ درمانی برای آن کارساز نبود و گرچه محلول ماینوکسیدیل با درصد بالا استفاده می کرد ولی ریزش موهایش قطع نمی شد. در نهایت با کاهش استرس و کناره گیری از کار بازیگری، ریزش موی او درمان شد.
تایرابنکس؛ مجری تلویزیون: کارم باعث ریزش موهایم شد
این مجری برنامه «انتخاب مدل برتر آمریکا» در گفتگویی با مجله وال استرین اعلام کرده که حجم زیاد کار و استرس شغلی بالا باعث ریزش مو و آلوپسی او شده است.
کریستوفر ریو؛ بازیگر: زمان فیلمبرداری سوپرمن دچار آلوپسی شدم
این بازیگر معروف آمریکایی که او را به عنوان سوپرمن می شناسید، در ۱۶ سالگی یک بار دچار آلوپسی شد و برای اینکه کچلی برخی نواحی سرش را بپوشاند، موهایش را بلند و روی این نواحی شانه می کرد. زمان فیلمبرداری سوپرمن هم دچار آلوپسی شد و هر ۳ ماه یک بار آمپول های استروییدی تزریق می کرد تا موهایش سریع تر رشد کند.
جیمی میستری؛ بازیگر: استرس باعث ریزش موهایم شد
این بازیگر نیز همانند سایرین به دنبال استرس بالا در برهه های مختلف زندگی دچار آلوپسی شده است.
توو کلمپبل؛ بازیگر: موهایم بعد از طلاق ریخت
این بازیگر اعتراف کرد استرس ناشی از کار، مسائل خانوادگی و دردسرهای مربوط به طلاق باعث ریزش موی شدید و آلوپسی در او شده بود.