برترین‌ها: این روز‌ها تقریبا همه سعی دارند وزن کم کنند، اما شاید شما واقعا نیازی به کاهش وزن نداشته باشید. به طور منظم ورزش می‌کنید، اما ترازو هیچ کاهش وزنی نشان نمی‌دهد؟ ناامید نشوید، زیرا بدن‌تان سعی دارد چیزی به شما بگوید. کارشناسان می‌گویند اینکه تغییری در وزن بدن‌تان مشاهده نمی‌کنید می‌تواند علامت این باشد که در حال حاضر وزن بدنی مناسبی دارید؛ بنابراین از کجا باید بفهمید که نیازی نیست وزن خود را پایین بیاورید؟ علائم زیر را مد نظر داشته باشید:

تقریبا همیشه انرژی خوبی دارید

یک بدن بیمار یا بدنی که اضافه وزن دارد، احساس بی‌انرژی بودن و ضعف ایجاد می‌کند، اما اگر شما سالم باشید و اندامی متناسب داشته باشید، تقریبا همیشه انرژٰی دارید.

خوب می‌خوابید و نیمه شب از خواب بیدار نمی‌شوید

وزن بدن شما تاثیر بزرگی بر رژیم غذایی و حتی الگوی خواب‌تان می‌گذارد. اگر شما وزن سالمی داشته باشید، یعنی بدن‌تان سالم است و کمک‌تان می‌کند خواب خوبی هم داشته باشید.

وزن‌تان ثابت است

وقتی به وزن مورد هدف‌تان خیلی نزدیک شده‌اید و ترازو دیگر کاهش وزن بیشتری را نشان نمی‌دهد پس یعنی بدن‌تان وزن سالمی دارد.

سایز دور کمرتان متناسب است

یک راه دیگر اینکه مطمئن شوید وزن سالمی دارید، بررسی سایز دور کمرتان است. اول باید شاخص توده بدنی‌تان را بدانید و سپس با اندازه گیری دور کمرتان، بررسی کنید که آیا سایز دور کمرتان متناسب است یا نه.

درصد چربی بدن‌تان سالم است

درصد چربی بدن‌تان چیز‌های زیادی از وضعیت سلامتی‌تان نشان می‌دهد. گاهی افرادی که وزن نرمالی دارند دارای چربی اضافی در بدن خود هستند، در حالی که عده‌ای علی رغم اینکه چاق به نظر می‌رسند، درصد چربی بدن‌شان سالم است. درصد چربی بدن‌تان را مشخص کنید تا وضعیت سلامتی‌تان را بهتر بدانید.

تلاش‌هایی که برای کاهش وزن انجام می‌دهید شما را آشفته می‌کنند

در پیش گرفتن رژیم‌های غذایی سخت و انجام تمرینات سنگین ورزشی برای کاهش وزن ممکن است احساس پریشانی به شما بدهند. اگر هر روز ورزش می‌کنید و رژیم می‌گیرید و همچنان هیچ وزنی کم نمی‌کنید، پس احتمالا وزن سالمی دارید.

سبک زندگی سالمی دارید

با وجود اینکه حفظ سبک زندگی سالم یک الویت برای شماست، اما تلاش‌های‌تان برای کاهش وزن به جایی نمی‌رسند، خسته کننده نیست؟ شما مطمئن هستید که برنامه غذایی درستی دارید و به اندازه ورزش و فعالیت می‌کنید و برای کنترل استرس‌تان به تکنیک‌هایی مجهزید. اگر واقعا این عادت‌ها در زندگی‌تان همیشگی هستند پس شما نیازی ندارید وزن کم کنید و به احتمال زیاد هم اکنون وزن سالم و ایده آلی دارید.

خیلی از افراد به میزان قابل قبولی فعال‌اند و احساس نسبتا خوبی هم دارند، اما شاخص توده بدنی‌شان بالاست. اما نمی‌دانند که بالا بودن شاخص توده بدنی‌شان به دلیل توده‌های عضلانی‌شان است. سالم بودن بیشتر به داشتن عضلاتی قوی مربوط است تا وزن ِ کمتر. انجام مرتب تمرینات بدنسازی و هوازی و داشتن تغذیه‌ی سالم و متعادل به شما کمک می‌کند احساس خوبی داشته باشید و سالم باشید، فرقی هم نمی‌کند وزن بدن‌تان به طور طبیعی به چه عددی متمایل باشد.

نرخ ضربان قلب‌تان در طیف نرمال است

بیشتر افراد وقتی به حفظ وزن سالم بدن فکر می‌کنند چیز‌هایی مانند داشتن سایزی مشخص به ذهن‌شان خطور می‌کند. اما سالم بودن خیلی از فراتر از ظاهرتان است. یکی از فاکتور‌های مهم سلامتی، نرخ ضربان قلب در زمان استراحت است؛ یعنی تعداد دفعات ضربان قلب در عرض یک دقیقه وقتی که آرام و در حالت استراحتید.

پایین بودن نرخ ضربان قلب نشان می‌دهد که قلب‌تان خوب کار می‌کند، اما بالا بودن نرخ ضربان قلب می‌تواند علامت هشداردهنده‌ای از یک مشکل قلبی باشد. طیف نرمال ضربان قلب بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است. تا زمانی نرخ ضربان قلب شما در طیف نرمال قرار دارد نباید به دنبال کاهش وزن باشید، اما اگر متوجه شدید نرخ ضربان قلب‌تان کمی بالاست، شاید لازم باشد اقداماتی برای بهبود سلامت قلب خود انجام دهید که پزشک در این زمینه شما را راهنمایی خواهد کرد.

از اندامتان راضی هستید

شاخص توده بدنی و جدول‌های از رده خارج وزن و سایز را فراموش کنید، چون درست نیستند. شاخص توده بدنی یا همان BMI بیشتر مواقع شما را گول می‌زند و حساب عضله و چربی را از هم جدا نمی‌کند. البته چارت‌های وزن سالم و محاسبه‌گر‌های درصد چربی و عضله می‌توانند ابزار‌های مفیدی باشند، اما باز هم نمی‌توانید به آن‌ها تکیه کنید، چون قطعا فاکتور‌های دیگری را نیز باید مدنظر قرار دهید. از احساس‌تان کمک بگیرید! وزن ایده آل شما وزنی است که با آن احساس شادی و رضایت و سلامت می‌کنید. کسی که عادات سالم سبک زندگی را در پیش می‌گیرید خود به خود به احساس خوبی دست پیدا می‌کند و برداشتش از بدن و اندامش نیز مثبت است.

اگر به طور کلی شاخص توده بدنی‌تان بالاست، اما فعال و سالم هستید، سالم‌تر از افراد لاغری هستید که فعالیت ندارند
طبق مطالعات انجام شده، میزان فیتنس شما خیلی بهتر از شاخص توده بدنی‌تان می‌تواند طول عمرتان را پیش بینی کند؛ بنابراین اگر به طور کلی فعال و سالم هستید پس سالم‌تر از کسی هستید که شاخص توده بدنی‌اش کمتر از شماست، اما فعالیتی ندارد.

بسته به سن‌تان، کمی اضافه وزن می‌تواند سالم باشد

یافته‌ها نشان می‌دهند افراد سنین بالاتر که کمی اضافه وزن دارند، بیشتر از افراد سنین بالاتری که لاغرترند عمر می‌کنند و البته دلیل این امر هنوز مشخص نیست.

حالا از کجا بدانید لازم است وزن کم کنید

همان طور که از علائمی گفتیم که نشان می‌دهند نیازی به وزن کم کردن ندارید، علائمی را نیز به شما معرفی می‌کنیم که نشان می‌دهند اضافه وزن دارید و لازم است مقداری از وزن‌تان را کم کنید تا در وضعیت بهتری از سلامتی داشته باشید.

سایز دور کمرتان بالاست

بهترین راه اینکه متوجه شوید وزن سالمی دارید یا نه این است که به سایز کمرتان توجه کنید. نسبت دور کمر به قد زیر ۵۰%، به طور کلی بیانگر سلامت فرد است. در توصیه‌های ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی و موسسه بین المللی قلب، ریه و خون، تنها بر استاندارد اندازه دور کمر تاکید می‌شود.

سایز دور کمر بالاتر از حد گفته شده یعنی اینکه چربی شکمی زیادی دارید که نوع خطرناکی از چربی بوده و در اطراف اندام‌های حیاتی بدن اجتماع کرده است که می‌تواند ریسک دیابت، کلسترول بالا، فشار خون بالا و سندرم متابولیک را افزایش بدهد.

برای اندازه گرفتن دور کمرتان فقط به یک متر نیاز دارید. متر را بالای استخوان لگن و همسطح با ناف‌تان قرار دهید و اندازه بگیرید. شکم را به درون نکشید و متر را نیز سفت نکشید.

خروپف می‌کنید

اگر همسرتان، هم اتاقی‌تان یا هر کسی که شب‌ها کنارتان می‌خوابد، صبح‌ها سیر نشده از خواب شب بیدار می‌شود یکی از دلایل آن خروپف‌های شما می‌تواند باشد! اگر چنین است و اغلب خروپف می‌کنید و خودتان هم به ندرت خواب خوبی دارید، ممکن است دچار آپنه خواب باشید. آپنه خواب عارضه‌ای است که باعث می‌شود تنفس‌تان مکررا در خواب متوقف شود و خواب‌تان را مختل کند.

آپنه خواب سبب کمبود اکسیژن و احساس خستگی زیاد طی ساعات بیداری روز می‌شود. خیلی از افرادی که دچار این عارضه هستند معمولا به دلیل انسداد راه‌های هوایی در خواب خروپف می‌کنند. وقتی بدن شما چربی‌ها را اطراف گردن‌تان انباشت می‌کند، راه‌های هوایی‌تان تنگ شده و تنفس‌تان سطحی و ضعیف می‌شود.

سوزش مکرر معده

تغییرات در وزن بدن، حتی به میزان کم می‌تواند منجر به ریفلاکس اسید معده به مری شود. بیش از یک سوم افرادی که چاق هستند یا اضافه وزن دارند دچار مشکل ریفلاکس نیز هستند. سایر علائم این عارضه شامل آروق زدن، حالت تهوع، تلخ مزه شدن دهان و شکم درد می‌شود.

مفاصل‌تان درد می‌کنند

چاقی یکی از ریسک فاکتور‌های اوستئوآرتریت است که شایع‌ترین نوع آرتریت می‌باشد. اوستئوآرتریت یک اختلال ناتوان کننده است که منجر به تحلیل رفتن مفصل، درد و کاهش طیف حرکتی مفصل شده و به طور کل کیفیت زندگی فرد را پایین می‌آورد. داشتن وزن اضافی باعث فشار بیشتر به تمام مفاصل بدن می‌شود. اگر دچار زانو درد یا لگن درد هستید یا کمر درد مزمن دارید، وزن‌تان را بررسی کنید.

خستگی مزمن دارید

وزن اضافی، فشار زیادی به اندام‌ها از جمله ریه‌ها وارد می‌کند. اگر انجام کار‌های ساده‌ای مانند بستن بند کفش یا تمیز کردن یک اتاق باعث خستگی و تنگی نفس‌تان می‌شود ممکن است دچار اضافه وزن باشید. ضمنا افراد چاق یا دارای اضافه وزن بیشتر مستعد ابتلا به آسم هستند.

چرا شاخص توده بدنی (BMI) معیار چندان معتبری برای سنجش چاقی یا وزن سالم نیست؟

طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها تقریبا یک سوم آمریکایی‌های ۲۰ سال به بالا دارای اضافه وزن هستند. ضمنا بیش از یک سوم افراد بالای ۲۰ سال در این کشور چاق هستند. این اعداد یعنی اینکه بیش از دو سوم آمریکایی‌ها دست کم اضافه وزن دارند.

این دسته بندی‌ها بر اساس سنجش شاخص توده بدنی (BMI) صورت گرفته‌اند. عدد شاخص توده بدنی برای این طراحی شده که به شما نشان بدهد چربی که در بدن‌تان دارید نسبت به وزن و قدتان چقدر است. این معیاری است که بر اساس وزن‌تان بر حسب کیلوگرم تقسیم بر قدتان بر حسب متر محاسبه می‌شود. شاخص توده بدنی بالاتر از ۳۰ یعنی اینکه چاق هستید و شاخص توده بدنی بالاتر از ۴۰ یعنی اینکه به شدت چاق هستید. گیج شدید؟ شما تنها نیستید!

شاخص توده بدنی می‌تواند روش سختی برای یک فرد معمولی باشد که بتواند تشخیص دهد تا چه اندازه چاق است یا اضافه وزن دارد. ضمنا شاخص توده بدنی، میزان عضلاتی که در بدن دارید را به حساب نمی‌آورد که همین می‌تواند اطلاعات به دست آمده را اشتباه به شما برساند. شاخص توده بدنی یا BMI معیار به درد بخوری برای بررسی وضعیت سلامتی نیست پس به آن اکتفا نکنید.

منابع: timesofindia ،rd ،healthline