برترینها: بسیاری از مورخان و کتابهای درسی معاصر، قرون وسطی را به عنوان دورهای از فقر، عقب ماندگی و تعصبات مذهبی به تصویر میکشند که رنسانس و بعدها انقلاب صنعتی مردم را از آن نجات دادند. از سوی دیگر معدودی از مورخان تصویر بسیار متفاوتی از آن دوران نمایش میدهند و اصرار دارند که قرون وسطی آنقدرها هم که میگویند بد نبوده و از برخی جوانب نسبت به سایر دورههای تاریخی بهتر هم بوده است. در ایتنجا با حقایقی درباره این دوره جنجالی و تاریک آشنا میشوید.
زنان حتی همسر خود را هم نمیتوانستند انتخاب کنند
ازدواج در قرون وسطی با آنچه امروز به عنوان «ازدواج» میشناسیم بسیار متفاوت بوده است. زنان حق انتخاب این را نداشتند که با چه کسی ازدواج کنند و حتی قبل از مراسم نمیدانستند قرار است با چه کسی ازدواج کنند. به عبارت دیگر ازدواج بر اساس عشق و احساسات نبوده است.
همسران (به طور کلی زنان) هیچ حقی نداشتند
اگرچه تجاوز در بیشتر بخشهای اروپای قرون وسطی جرم به شمار میرفت، اما بعد از ازدواج قوانین تغییر میکردند. یک زن حق نداشت از تقاضای همسرش امتناع کند. عقیده رایج این بود که زنان همیشه باید مشتاق ارتباط جنسی باشند. در کل زنان فقط برای تامین نیازهای جنسی مردان، آشپزی، بچه داری و نظافت بودند.
آنها به روش عجیبی زمان را حساب میکردند
در اوایل قرون وسطی، اروپاییان زمان را به روش عجیبی به ما میگفتند. آنها روز را به هفت ساعت مساوی تقسیم میکردند. چون روزهای تابستان بلندتر از روزهای زمستان هستند، یک ساعت زمستانی حدود ۶۰ دقیقه بود اما یک ساعت تابستانی حدود ۱۵۰ دقیقه.
سیستم زندان واقعا وحشیانه بود
سیستم زندانهای آن زمان مثل امروز متمدن و انسانی نبودند. اگر به زندان میافتادید جهنم در انتظار شما بود. زندانها در قلعهها یا برجقلعههایی مثل برج لندن بودند. به زندانی هر روز آب و غذا نمیدادند و البته هیچ فعالیت اجتماعی و نور خورشیدی هم وجود نداشت. بیشتر زندانیان در سلول خود غل و زنجیر میشدند تا فرار نکنند و بسیاری از آنها در اثر گرسنگی یا بیماری میمردند.
هیچ سنگفرشی نبود که روی آن راه بروند
در بیشتر شهرهای بزرگ قرون وسط و به طور لندن، هیچ سنگفرشی نبوده و مردم مجبور بودند روی خاک راه بروند. نه تنها مجبور بودند روی خاک راه بروند، بلکه بیشتر زمینها پوشیده از فضولات حیوانی و غذاهای فاسد بودند.
مردم نامخانوادگی نداشتند
در قرون وسطی بیشتر مردم فقط اسم داشتند مثل ویلیام. برای تفکیک آنها از هم، نام شهری که اهلش بودند به اسمشان اضافه میشد مثلا ویلیام ناتینگهام. یک راه دیگر برای تمایز دادن آنها، اضافه کردن یک صفت به نام آنها بود مثلا ویلیام قصاب.
با بیماران روانی مثل کثافت رفتار میشد
داشتن مشکلات روانی در قرون وسطی یک مشکل واقعی بود. بیماران روانی را به خاطر رفتارشان تنبیه میکردند. برخی از آنها که بیماریشان خطرناک تلقی میشد را شلاق میزدند، به زندان مینداختند یا به جرم شیطانی بودن، اعدامشان میکردند.
مردان کفشهای ترسناکی میپوشیدند
ظاهرا در اروپای قرون وسطی کفشهای نوک دراز بین مردان مد بوده است. بیشتر اشرافزادگان مجبور بودند انتهای آن را به مچ پای خود ببندند تا کفشهای جذاب خود را به نمایش بگذارند و سربازان نوک کفشها را میبریدند تا بتوانند از دشمن فرار کنند.
غذاهای قرون وسطی ناخوشایند و ناسالم بودند
خشونت قرون وسطایی منجر به یک جامعه بدوی فاقد ظرافت و پالودگی شد. غذاهای اوایل قرون وسطی ابتدایی بودند و مواداولیه آنها در خانه تولید میشدند. مردم مقدار زیادی نان و گوشت بیکیفیت پر چرب (بیشتر خوک) میخورند در حالی که کمبود میوه و سبزیجات به شدت احساس میشد.
پزشکی بیشتر بر اساس خرافات بود
تشخیص پزشکی در قرون وسطی شامل طالعبینی و سایر نظریههای ابتدایی بود که امروزه کاملا احمقانه به نظر میرسد. مثلا خونریزی یکی از روشهای درمانی قابل احترام و مقبول بود، چون بیشتر پزشکان اعتقاد داشتند که اگر خون بد از سیستم بدن خارج شود، بدن از همه بیماریها رها میشود.
مردان لباس زنانه میپوشیدند
اگر شما هم فکر میکنید که مردهای امروزی دیگر مثل مردهای قدیم مردانگی ندارند، احتمالا از طرز لباس پوشیدن مردان قرون وسطی متنفر خواهید بود. تا اوایل دهه ۱۴۰۰ همه مردان جوان و خوشتیپ لباسهای تنگ و زنانهای میپوشیدند تا کمرشان را باریکتر نشان دهد.
جمعیت به طور قالب توجهی کمتر بود
وقتی میگوییم جمعیت کمتر بوده، منظورمان این است که لندن و پاریس هرکدام فقط ۴۰ هزار نفر جمعیت داشتند، در حالی که بزرگترین شهرهای جهان مثل قسطنطنیه و بغداد، هرکدام یک میلیون نفر جمعیت داشتند. به عبارت دیگر اروپای قرون وسطی تقریبا خالی بوده است.
میانگین امید به زندگی بسیار کمتر از امروز بود
میانگین امید به زندگی مردانی که بین سال ۱۲۷۶ و ۱۳۰۰ در انگلستان به دنیا آمدند حدود ۳۱ سال بوده است. اما در مورد زنان اوضاع کمی بهتر بوده است.
فوتبال غیرقانونی بود
امروزه فوتبال محبوبترین ورزش دنیاست و هر روز هزاران طرفدار استادیومها را پر میکنند، اما همیشه این طور نبوده است. در آن زمان فوتبال نه تنها غیرقانونی بود بلکه ورزش بسیار خشن با ترکیبی از قوانین راگبی و فوتبال امروزی بود. به دلیل ماهیت خشونت آمیز آن، شاه ادوارد دوم فوتبال را در سال ۱۳۱۴ ممنوع کرد.
مردم حمام نمیکردند یا حتی دستشان را نمیشستند
هرچند حمامهای عمومی و روشهای بهداشتی در رم، آتن و بیشتر شهرهای بزرگ اروپا رایج بوده، همه اینها در قرون وسطی تغییر کرد. حمام کردن برهنه برای مسیحیان ممنوع بود و به طور کلی کلیسا اعلام کرد که بهداشتی بودن و حمام عمومی منجر به فساد، بیقیدی جنسی و بیماری میشود. این قوانین نانوشته مذهبی بخشی از زندگی روزمره بیشتر شهروندانی شد که به تدریج بهداشت شخصی خود را کنار گذاشتند.
امروزه هنروران، خوانندگان، ورزشکاران و شخصیتهای تلویزیونی جزء پردرآمدترین و بانفوذترین افراد جهان هستند، اما در قرون وسطی اوضاع آنها خوب نبوده است. اگر این افراد نمیتوانستند پادشاه را خوشحال کنند اعدام میشدند!
ممکن بود نان شما را متوهم کند یا حتی بکشد
نان جزء اصلی زندگی در قرون وسطی بود. اما در تابستان درست کردن نان کار بسیار سختی برای روستاییان بود، چون غلاتشان تمام میشد و محصول جدید آماده برداشت نبود. بنابراین مجبور بودند از غلات کهنه استفاده کنند که با قارچهایی به نام سیخک آلوده شده بودند و اثراتی مثل قرص روانگردان روی انسان داشتند.
خون حیوانات همه جا بود
در تاریخ ثبت شده که این مشکل در انگلستان دهه ۱۳۶۰ آنقدر از کنترل خارج شد که شاه ادوارد سوم کشتن حیوانات داخل شهر لندن را به خاطر بوی بدن خون و زایدات حیوانات ممنوع کرد. گوشت فاسد معمولا در رودخانه تیمز ریخته میشد.
۵۰درصد احتمال داشت که در اثر مرگ سیاه بمیرید
مرگ سیاه یا طاعون سیاه یکی از مرگبارترین بلاهای تاریخ بشر به شمار میرود. مرگ سیاه نیمی از جمعیت اروپا را در عرض سه سال کشت، یعنی اگر در دهه ۱۳۴۰ در اروپای قرون وسطی زندگی میکردید، ۵۰درصد احتمال داشت بمیرید.
مردم رفتار زشت و وحشتناکی داشتند
به استثنای خاندان سلطنتی و تعدادی از اشرافزادهها، بیشتر مردم اصلا نمیدانستند رفتار خوب چیست. بیشتر آنها مدام ناسزا میگفتند، مهربانی را چیز بدی تلقی میکردند و رفتار وحشتناکی پشت میز داشتند؛ آنها آروغ زدن با صدای بلند و پرتاب استخوان و آشغال روی زمین را جذاب میدانستند.
معماری وحشتناک و افسردهکننده بود
قلعه ها، که بهترین نمونههای معماری آن دوران به حساب میآیند، متعلق به افراد قدرتمند، مهم و ثروتمندی مثل پادشاهان، اشراف زادگان و شوالیهها بودند. آنها برای محافظت از مالکانشان دربرابر مهاجمان و دشمنان طراحی شده بودند. بنابراین زیبایی آنها زیاد مهم نبود، بلکه نفوذناپذیریشان در برابر حمله حرف اول را میزد. به همین دلیل بیشتر قلعههای باقی مانده در انگلستان خاکستری و افسرده کننده هستند.
حیوانات مجرم
طبق قوانین قرون وسطی، حیوانات را میتوان مثل انسان محاکمه و محکوم کرد. اسنادی وجود دارد که حیوانات مزرعه را به خاطر مصدوم کردن یا کشتن انسان محاکمه کرده اند. قرون وسطی زمان و مکان خوبی برای حیوانات و دوستداران آنها نبوده است.
بیهوشی برای مردم ناشناخته بود
امروزه با اطمینان از بیهوشی در مطب دندانپزشکی یا در بیمارستان استفاده میکنیم. اما در قرون وسطی اینطور نبوده است. جراحان درک بسیار کمی از آناتومی انسان، بیهوشی و روشهای ضدعفونی داشتند تا زخمها و برشها را از عفونت حفظ کنند که منجر به درد و مرگ و میر بسیاری میشد.
منبع: list25