«علیرضا نقوی» شهردار میبد در گفت‌وگو با خبرنگار صلح خبر، ضمن ابراز نگرانی از تداوم فعالیت‌های مشترک شهرداری و میراث فرهنگی در میبد، اظهار می‌کند: کهن شهر باستانی میبد و میراث تاریخی ارزشمندش، این روزها حال و روز خوشی ندارد و متاسفانه مدام قربانی تصمیم‌گیری‌ها و اقداماتی غیرتخصصی و غیرکارشناسانه می‎شود.

وی از برخی برخوردهای جانب‌دارانه از سوی نهادهای مسئول گلایه می‌کند و می‌گوید: پایگاه پژوهشی میبد از اولین مجموعه‌های پژوهش‎محور ثبت شده در کشور به شمار می‌رود که متاسفانه روندی برخلاف عرف در پیش گرفته، در حالی که روزگاری میبد محل حضور کارشناسان خبره محلی و ملی بوده است.

شهردار میبد توجه نکردن به بافت‌های تاریخی محلات از سوی متولیان را برای بقای این داشته‌های فرهنگی و ارزشمند مخاطره‌آمیز اعلام می‌کند و می‌گوید: بافت‌های تاریخی میبد در این سال‌ها صدماتی جدی دیده‌اند و با وسعتی حدود ۷۰۰ هکتار در سطح شهر به صورت پراکنده قرار گرفته‌اند اما به طور محدود و انحصاری به بافت تاریخی محور حد فاصل نارین‌قلعه تا کاروانسرای شاه عباسی رسیدگی می‎شود، گویا در میبد به جز این محور، سایر بافت‌ها فاقد ارزش‌ تاریخی و فرهنگی هستند.

وی اضافه می‌کند: البته این در حالی است که کل باغ شهر میبد یک شاکله از سیر تحول و شکل گیری این منطقه باستانی و تاریخی ارزشمند است.

نقوی بی‌مهری‌ متولیان را عامل دلسردی مجموعه‌های مرتبط مانند شهرداری می‌داند و می‌گوید: در چندماه گذشته، هر گاه اقدامی برای زیباسازی و بهسازی (این مجموعه‌ها) انجام شده با برخوردهایی خارج از قاعده و ناشایست مواجه شده‌ایم.

وی اضافه می‌کند: متاسفانه ارسال اطلاعات نادرست به امور پایگاه‌های میراث فرهنگی کشور و اداره کل میراث فرهنگی استان یزد در این مدت، اقدامی نادرست و در راستای نشان‌دادن چهره‌ای ناموجه از میراث میبد در سطح استان و کشور شده است.

فضاسازی نادرست پایگاه میراث فرهنگی

شهردار میبد به فضاسازی‌های نادرست در خصوص احیای دروازه تاریخی راسته بازار میبد اشاره و عنوان می‌کند: در جدیدترین موج از این فضاسازی‌های نادرست و گزارش‌های خلاف واقع، موضوع احیای دروازه تاریخی بازار میبد در مقابل میدان مهدیه و در ابتدای بازار و گذر تاریخی آل مظفر است.

وی اضافه می‌کند: این اثر تاریخی به واسطه احداث مهدیه و تحولات معماری نیم قرن گذشته دچار تخریب شده و تنها بازمانده این دروازه تاریخی و بخشی از یک برج به صورت کاملا گسسته و بریده شده باقی مانده است.

به گفته نقوی، مرمت این بنا در قالب طرحی مشارکتی در جلسه‌ای با اعضای شورای شهر و هیات امنا با هدف بازآفرینی راسته بازار در سال گذشته منعقد شد.

وی ادامه می‌دهد: با مشاور ذی‌صلاح در مورد این طرح هماهنگی انجام و برای اولین بار جهت اجرای عملیات بازآفرینی طرحی تدوین و آماده شد.

این مسئول در مورد جزئیاتی این طرح توضیحاتی را ارئه می‌کند و می‌گوید: در ابتدای امر مباحث پژوهشی و مطالعاتی اولیه شامل بازبینی عکس‌های هوایی سال ۱۳۳۵ و تحقیقات میدانی و مصاحبه با باشندگان محلی این اثر در دستور کار قرار گرفت.

این مسئول از مداخلات این پایگاه در فاز اجرایی و سد اندازی به جای تسهیل گلایه می‌کند و می‌گوید: البته با رفع مداخله و جانمایی دقیق از محدوده دروازه، فعالیت اجرائی را آغاز کردیم.

وی با بیان این که ابتدا در محدوده برج باقی مانده متصل به مهدیه کار فعالیت بازآفرینی آغاز شد، می‌گوید: به واسطه اینکه ارتفاع برج‌ها باید نزدیک به ۱۰ متر باشد و مضاف بر آن باید بارکش و بدنه برج‌ها متحمل پاکار برای اجرای تویزه فضای میانجی دو برج باشد، بحث مقاوم‌سازی و استحکام بخشی آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود.

وی اضافه می‌کند: لذا در محدوده برج باقی مانده، ترانشه‌ای با ابعاد تقریبی ۵۰ سانتیمتر در دو متر با عمق تقریبی ۸۰ سانتیمتر انجام شد.

نقوی هدف از انجام این ترانشه را پیدا کردن بقایایی از فونداسیون و پایه احتمالی برج عنوان می‌کند و می‌گوید: نتیجه حفر این ترانشه، شناسایی دو لایه آسفالت و نهایتاً بافت زمین‌شناسی طبیعی منطقه بود، البته این محدوده بخشی از تراس و پایانه رسی بارجین _ بیده میبد است که تمام اصول شهرسازی و شکل‎گیری باغ شهر میبد بر مبنای آن تعریف شده است.

وی ضمن ارائه اطلاعات تخصصی در مورد مرمت و بازآفرینی این بنا اظهار می‌کند: در ادامه شهردار میبد، گفت: در مرحله بعد چند سونداژ محدود و برداشتن لایه های سطحی بافت‌رسی طبیعی زمین منطقه که برج خشتی بر روی آن احداث شده بود در دستور کار قرار گرفت.

شهردار میبد اضافه میکند: ارتفاع این بستر رسی طبیعی تقریباً دو و نیم متر بوده که استحکام آن برای وارد کردن بار حمال بازسازی برج و اجرای پاکار قوس از اهمیت ویژه‌ای برخودار است.

وی با بیان این که با برداشتن لایه‌های سطحی بدنه این توده رسی، بخش‌های وسیعی از پادامنه و بستر این توده، پوک و متخلخل است، میگوید: به هیچ طریقی امکان اجرای برج با ارتفاع دست کم ۱۰ متری بر روی آن وجود ندارد، از سوی دیگر این دورازه یک نقش مهم در تردد ساکنان محلی بر عهده دارد و تنها یک بنای نمادین صرف نیست.

نقوی اضافه می‌کند: علاوه بر دعوت از کارشناسان محلی در حوزه‌های باستان شناسی، معماری و مرمت، بازدید مسئول اداره میراث فرهنگی شهرستان در محل به یک مشاوره برای امکان سنجی تقویت این بخش از پایه برج دست زدیم.

وی تصریح می‌کند: اجماع بر این حاصل شد که این توده طبیعی باید تقویت شود و راهکار مورد اجماع اجوار یک دیوار تقویتی به پهنای سه خشت در پای بست آن و تا راس این توده خشتی بود که بتوان با این استحکام بخشی، پاکار مناسبی برای اجرای قوس و تویزه میانجی بین دو برج را اجرا کرد.

وی با اعلام این نکته که شهرداری میبد عضو هیات امنا و شورای پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی میبد، اما با این وجود از اسفند ۱۳۹۷ تاکنون از این مجموعه برای شرکت در جلسه دعوت نشده است، میگوید: براساس دستورالعمل و بخشنامه‌ی ۳۰۴۸۹ مورخ ۲۶ خرداد ۱۳۹۹ معاون اول ریاست جمهوری مبنی بر این‌که رفع اختلاف ببن دستگاه‌های اجرایی باید از طریق داخلی حل و فصل و در صورت باقی ماندن اختلاف با مراجع دولت در استان هماهنگی انجام شود.

شهردار میبد خاطرنشان می‌کند: متاسفانه برخلاف همکاری برای درخواست‌های این پایگاه در کمک به برخی مسایل نارین قلعه و امثال آن بدون اطلاع و هماهنگی در جهت رفع مسائل با کشاندن پرونده‌های خودساخته به محاکم قضایی باعث بروز مشکلات جدید و عدیده‌ای می‌شود.

اما در این باره «سیما حشمت» مدیر  پایگاه میراث فرهنگی میبد در گفت‌وگو با خبرنگار صلح خبر، اظهار می‌کند: دروازه جنوبی شارستان که مهمترین دروازه قدیمی میبد بوده، به دلیل مواد فرهنگی به دست آمده  پیش از اسلام و همچنین ارتباط مستقیم به شاهراه ری به کرمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

وی با بیان این که تمام دروازه‌ها با برج و بارو و خندق به شماره ۳۶۹۹ در فهرست آثار ملی ثبت شده، می‌گوید: با این وجود شهرداری میبد قبل از تهیه  طرح اجرایی و بدون هماهنگی پایگاه میراث فرهنگی  شروع به عملیات تخریب و بازسازی نمود. قسمت‌های زیادی از این دروازه را تخریب کردند در حالی که مجموعه شماره ثبتی نیز داشته است.

وی نیز از ناهماهنگی‌ها گلایه می‌کند و می‌گوید: روز گذشته باخبر شدیم، طرحی در شورای فنی استان مورد تصویب قرار گرفته که مدیر کل دفتر امور پایگاه‌ها طی نامه‌ای مصوبه هیات راهبردی پایگاه را برای این مورد ضروری دانسته و متاسفانه بنده و هیچکدام از اعضا مطلع در جلسه مذکور حضور نداشتند.

حشمت اضافه می‌کند: با توجه به مصوبه شورای فنی استان اعضای هیات راهبردی این مسئله را حق خود می‌دانند که نظر کارشناسی خود را همچنان اعلام کنند، چرا که با این رویه وجود پایگاه و هیات راهبردی که از معاونت میراث فرهنگی کشور حکم و مجوز دارند، بی‌فایده خواهد بود.

این مسئول با بیان این که عملیات شهرداری بدون پژوهش میدانی و اقدامات مربوطه انجام شده است، می‌گوید: هیات راهبردی پایگاه میراث فرهنگی، جلسه اضطراری تشکیل داد و مقرر شد تا زمان تهیه طرح توسط هیات راهبردی عملیات اجرایی متوقف و پس از انجام مطالعات و تصویب و توسط مراجع ذی صلاح انجام شود.

استفاده از پیکور در بنایی تاریخی!

حشمت خاطرنشان می‌کند: استفاده از پیکور در بناهای تاریخی ممنوع است اما شهرداری با استفاده از پیکور اقدام به تخریب قسمت‌های زیادی از باقیمانده برج دروازه جنوبی کرده است.

این مسئول با بیان این که براساس ابلاغیه باید تمام فعالیت‌های شهرداری برای مجموعه های تاریخی دارای طرح باشد، می‌گوید: اقدام بدون طرح و ایجاد سازه های الحاقی بدون طرح مصوب، تصنعی بوده و جعل تاریخی محسوب می‌شود.

وی در پاسخ به گلایه شهردرای میبد مبنی بر رسیدگی ناعادلانه به بافت تاریخی این شهر اظهار می‌کند: پایگاه میبد تنها از سه نیروی اجرایی برخوردار بوده که باید تمام مجموعه را رصد کند لذا براساس مطالعات به موارد اضطراری در سطح شهر رسیدگی می‌کند اما وسعت ۷۰۰ هکتاری این بافت را نمی‌توان به راحتی مرمت کرد.

وی اضافه می‌کند: ما از مشارکت شهرداری‌ زیر نظر نظارت میراث فرهنگی استقبال می کنیم در این راستا مرمت بدنه ها و کف فرش کوچه ها به جای آسفالت می تواند کمک شایانی به منظر فرهنگی بافت تاریخی کند.چرا که بافت تاریخی  جزئی از شهر است و شهرداری‌ها وظیفه  رسیدگی به بافت های تاریخی به عنوان بخشی از شهر را دارند.

این مسئول با اشاره به مرمت ساباط فیروزآباد توسط شهرداری و فرو ریختن ساباط می‌گوید: این مورد که بدون هماهنگی انجام و با مرمت غیراصولی همراه بود در نبود نظارت فرو ریخت.

وی با بیان این که مجموعه پایگاه میراث فرهنگی درچارچوب ضوابط و قوانین اقدام کرده است، می‌گوید: هیات راهبردی پایگاه از اساتید مجرب کشور تشکیل شده که همگی  صاحب نظر هستند لذا در شورای پایگاه و شورای فنی میراث فرهنگی هر طرحی که مورد تصویب قرار گیرد مورد تایید است البته در جاهایی که حساسیت ویژه دارد مثلا همین نمونه دروازه جنوبی شارستان مصوبه هیات راهبردی پایگاه با توجه به دستور مدیر کل دفتر امور پایگاههای کشور ضروری است.

این مسئول در مورد ناهماهنگی و گلایه شهرداری در این زمینه تصریح می‌کند: زمانی که بدون هیچ نوع اطلاع و هماهنگی نسبت به عملیات عمرانی مشغول بودند توسط گزارش مردمی مطلع و به محل رفته وبا معاونت میراث استان تماس گرفته که ایشان نیز مطلع نبودند. پس با نیروی انتظامی کار را متوقف کردیم و دو بار اخطار دادیم اما همچنان فعالیت ادامه پیدا کرد لذا ناگزیر به توقف عملیات شدیم چرا که سازه بسیار حساس بوده و کار مرمت یک کار علمی و تخصصی است و  نباید اقدامی بدون هماهنگی انجام شود.

رییس پایگاه میراث فرهنگی میبد در پایان اظهار می‌کند: تمام موارد فوق با اطلاع دفتر امور پایگاههای کشور بوده  و ما ملزم به رعایت مقررات و ضوابط حاکم بر بافت برای نگهداشت میراث فرهنگی هستیم.

انتهای پیام