مجله سیب سبز: در باور بسياري از مردم استفاده از گياهان دارويي يكي از بي‌عارضه‌ترين و مطمئن‌ترين روش‌ها براي تسكين دردها و درمان بسياري از اختلالات جسمي و بيماري‌هاست، در حالي كه از ديدگاه درمانگران و متخصصان شيوه‌هاي طبيعي درماني سنتي و مكمل اين باور چندان درست نيست.

 

اگر چه مصرف برخي از گياهان دارويي نظير نعناع، آويشن، رزماري و بسياري از گياهان از اين دست در زندگي روزمره همه ما به يك عادت تبديل شده اما گاهي برخي از ما پا را از اين فراتر مي‌گذاريم و با تركيب برخي از گياهان دارويي، دارويي را تهيه مي‌كنيم و بدون توجه به نوع طبع و مزاج و احيانا اختلال دارويي از اين تركيب‌هاي دارويي مصرف مي‌كنيم.

 

آنچه پيش روي شماست برخي از تركيب‌هاي گياهي است كه بهتر است با مجوز متخصص طب سنتي مصرف شود. بر اساس گزارشي كه در سال 2010 توسط محققان كلينيك مايو منتشر شده مصرف 25 درصد محصولات و تركيب‌هاي گياهي موجوددر بازار مي‌تواند براي بيماران قلبي خطرناك باشد.برخي از تركيب‌هاي گياهان دارويي كه در ادامه اين مطلب می‌خوانید از جمله تركيب‌هايي است كه ممكن است اختلال‌هايي را براي بيماران مبتلا به بيماري قلبي يا نارسايي قلبي به وجودبیاورد.

برای بیماران قلبی ممنوع

سير يكي از اعضاي خانواده پياز است كه علاوه بر آنكه آن را به صورت خام يا پخته مصرف مي‌كنيم، مي‌توانيم آن را در قالب‌ محصولات مختلفي مانند روغن، عصاره و قرص نيز در برخي از فروشگاه‌هاي محصولات گياهي و عطاري‌ها مشاهده كنيم. بسياري از مردم از حب‌هاي سير يا اين محصولات براي كاهش كلسترول و كنترل فشارخون استفاده مي‌كنند. گروهي هم از اين محصولات به عنوان رقيق‌كننده خون براي مقابله با بيماري تصلب‌شرائين استفاده مي‌كنند.

 

مصرف سير يا محصولاتي كه از سير تهيه مي‌شود، مي‌تواند در افرادي كه مصرف وارفارين دارند يا به اختلال‌ در ريتم قلب مبتلا هستند يا تجربه حمله‌ قلبي را پشت سر گذاشتند خطراتي را به همراه داشته باشد و اختلالاتي در عملكرد اين عضو ايجاد كند.

اگر وارفارین می‌خورید …

بسياري از افراد ميانسال از زنجبيل به صورت خوراكي و موضعي براي كاهش دردهاي مفصلي و استخواني خود استفاده مي‌كنند. زنجبيل نه تنها به صورت تازه مصرف مي‌شود بلكه در قالب كپسول نيز در دسترس مردم قرار دارد. اين گياه علاوه بر تسكين درد و درمان برخي از اختلالات و دردهاي مفصلي و عضلاني در درمان برخي از بيماري‌هاي دستگاه گوارش به ويژه معده موثر است و مي‌تواند تسكيني مناسب براي بهبود تهوع، اسهال و دل درد باشد.

 

اما نكته مهم اين است كه سالمندان و ميانسالان كه گروه بزرگي از مصرف كنندگان زنجبيل در جهان هستند بايد مراقب باشند كه مصرف همزمان زنجبيل با برخي از داروهاي بيماري‌هاي قلبي موجب از بين رفتن خواص و اثر دارويي داروهاي شيميايي يا موجب بروز اختلال در روند درمان مي‌شود. به عنوان مثال مصرف زنجبيل در شرايطي كه بيمار داروي وارفارين دريافت مي‌كند احتمال خونريزي ناشي از مصرف اين دارو را افزايش مي‌دهد.

زغال اخته را با كدام دارو نخوريم

زغال اخته از جمله ميوه‌هايي است كه تازه و خشك شده آن مقبول پير و جوان است. مردم زيادي علاوه بر خوردن اين ميوه ترش و خوش‌مزه از كپسول‌هاي آن براي بهبود برخي از بيماري‌ها استفاده مي‌كنند. تحقيقات زيادي نشان مي‌دهد كه مصرف زغال اخته نه تنها به بهبود جريان گردش خون در بدن كمك مي‌كند بلكه به بهبود وضعيت رگ‌هاي واريسي، رفع خستگي چشم، گر گرفتگي‌هاي زنانه و حتي درمان اسهال نيز بسيار موثر است. اما مسئله‌اي كه نبايد نسبت به آن غفلت داشت تداخل دارويي است كه زغال اخته با برخي از داروها ايجاد مي‌كند. اگر چه مصرف زغال اخته در بيماران قلبي به بهبود جريان گردش خون در بدن اين افراد كمك مي‌كند اما در صورتي كه آنها از قرص‌هاي ضدلخته‌شدن خون مصرف كنند اثردارويي اين قرص‌ها را خنثي كرده و احتمال خونريزي ناشي از مصرف اين قرص‌ها را نيز افزايش مي‌دهد.

اگر آسپیرین مصرف می‌کنید

جينكو يكي از گياهان دارويي است كه مصرف دمنوش و برگ‌هاي خشك آن در قالب كپسول‌هاي گياهي در ميان برخي از مردم رايج است.  اين گياه بيش از هر چيز بر تقويت حافظه و بهبود آن و پيشگيري از ابتلا به بيماري آلزايمر و زوال عقل موثر است و مي‌تواند بروز اين بيماري‌ را كنترل و مهار كند. اما برخي از درمانگران از اين گياه براي درمان برخي از اختلالات ناشي از ابتلا به آسم و برخي از بيماري‌هاي تنفسي و كاهش درد پا به دليل كاهش ميزان جريان گردش خون در اين عضو تجويز مي‌كنند. اما نكته‌اي كه در اين زمينه نبايد فراموش كرد اين است كه تحقيقات نشان مي‌دهد مصرف اين دارو و مشتقات و گونه‌هاي آن موجب افزايش خطر و احتمال خونريزي در افرادي كه از آسپیرين و وارفارين مصرف مي‌كنند را بالا مي‌برد.

آلوورا و كاهش ميزان پتاسيم خون

يكي ديگر از گياهان دارويي كه مصرف آن اين روزها در ميان خانواده‌هاي زيادي باب شده گياه آلوورا است. اين گياه كه امروزه محصولات خوراكي و موضعي مختلفي مانند ژله، نوشيدني پالپ دار، آبميوه و انواع لوسيون‌ها و مرهم‌ها بر پايه آن ساخته مي‌شود به عنوان يكي از طبيعي‌ترين داروها براي بهبود روند درمان برخي از بيماري‌ها مثل ديابت، آسم، آرتروز و صرع شناخته شده است.اما مصرف آلوورا در كنار اين خواص درماني براي برخي از بيماران و افراد خاص عوارضي نيز به همراه دارد.

 

براي نمونه مصرف آلوورا مي‌تواند منجر به افت سطح پتاسيم خون شود بنابراين در شرايطي كه فردي با زمينه قبلي در مصرف اين گياه دارويي زياده‌روي كند ممكن است مشكلاتي مانند آريتمي و اختلال‌ در عملكرد قلب را تجربه كند، ضمن آنكه گياه آلو‌ورا در شرايطي كه با داروي ديگوسين كه بيماران مبتلا به بيماري قلبي مصرف مي‌كنند خورده شود تاثير درماني اين دارو را از بين مي‌برد.

آب گريپ‌فروت مانع اثراستاتین

افراد زيادي از آب گريپ‌فروت تازه يا عصاره فرآوري شده آن به منظورهاي مختلف مانند ارتقای وضعيت سلامت خود، بهبود عملكرد قلب و همين‌طور كاهش وزن استفاده مي‌كنند، در حالي كه تحقيقات نشان مي‌دهد عصاره به دست آمده ازگريپ فروت به دليل داشتن آنزيم‌هايي مانع جذب برخي از داروها از جمله استاتين و برخي از داروهايي مي‌شود كه موجب درمان انسداد كانال‌هاي كلسيم در بدن مي‌شود و اثر درماني اين داروها را از بين مي‌برد.

خطر اختلال كبدي

گياه اكيناسه از جمله گياهاني است كه نه تنها برگ آن خاصيت درماني دارد بلكه ريشه آن نيز به عنوان يك داروي طبيعي مورد استفاده درمانگران شيوه‌هاي طبيعي درمان قرار مي‌گيرد. از اين گياه علاوه بر آنكه به صورت سنتي مورد استفاده خوراكي دارد محصولاتي مانند چاي، دمنوش، آبميوه و كپسول‌هاي گياهي تهيه مي‌شود كه به گفته درمانگران شيوه‌هاي طبيعي درمان براي پيشگيري و درمان سرماخوردگي و آنفلوآنزا موثر است، ضمن آنكه سيستم ايمني بدن را نيز تقويت مي‌كند.

 

با اين وجود در تحقيقات مایوکلینیک مشخص شده اين گياه يا محصولات و مشتقات آن در صورتي كه به صورت همزمان با داروهايي نظير استاتين، نياسين و فيبرات‌ها كه همگي براي كاهش و كنترل ميزان كلسترول بدن تجویز مي‌شوند، مصرف شوند خطر بروز آسيب‌ها و اختلالات كبدي را بالا مي‌برند.

شيرين بيان و افزايش فشار خون

در آشپزخانه بسياري از خانم‌هاي ايراني ريشه شيرين‌بيان يافت مي‌شود. اين گروه از شيرين‌بيان براي كاهش دردهاي معده و در برخي موارد بهبود درد و خشونت گلو استفاده مي‌‌شود. اين گياه دارويي علاوه بر آنكه به شيوه سنتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد به صورت كپسول‌هاي گياهي نيز براي درمان برخي از بيماري‌ها و اختلالات مورد استفاده دارد و از آن علاوه بر آنكه براي درمان زخم معده و اختلالات گوارشي استفاده مي‌شود، در درمان برونشيت و بهبود برخي از بيماري‌هاي ويروسي نيز موثر است.

 

با همه اين خواص خوب ريشه شيرين‌بيان عوارضي دارد كه مصرف آن به همه افراد توصيه نمي‌شود. مصرف ريشه شيرين‌بيان در افرادي كه مبتلا به فشارخون هستند و داروي فشارخون مصرف مي‌كنند توصيه نمي‌شود چراكه مصرف شيرين‌بيان موجب افزايش فشارخون مي‌شود.

 

آلفا آلفا

گیاه آلفا آلفا یکی دیگر از گیاهان دارویی است که نه تنها به صورت طبیعی مورد استفاده درمانی دارد بلکه نوع خشک آن در قالب کپسول‌ها و قرص‌هایی به صورت مکمل یا دارو برای درمان برخی بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمانگران شیوه‌های طبیعی درمان از این گیاه برای درمان کلسترول بد استفاده می‌کنند.

 

آنها با تجویز این گیاه برای بیمار به او کمک می‌کنند تا بدون نیاز به مصرف داروی شیمیایی میزان کلسترول بد خون خود را کنترل و آن را کاهش دهند. یکی دیگر از خواص گیاه آلفا‌آلفا که آن را در نگاه درمانگران سنتی ارزشمند می‌کند خاصیت آن در کاهش پلاک‌هایی است که در بیماری تصلب‌شرائین موجب تشدید بیماری می‌شود. با این وجود مصرف این گیاه نیز باید با حساسیت‌ها و مشاوره متخصص طب سنتی انجام شود. چرا که مصرف بی‌رویه و بدون مجوز از این گیاه در شرایطی که بیمار مبتلا به بیماری‌های قلبی داروی وارفارین مصرف می‌کند موجب افزایش خطر خونریزی ناشی از مصرف این دارو می‌شود.

کوهوش سیاه و احتمال بروز آسیب کبدی

گیاه کوهوش سیاه گياهي است كه بومی آسیا نیست و بیشتر در کشورهای شمالی قاره آمریکا رشد می‌کند. اين گياه دو نوع متفاوت دارد و به نام‌های کوهوش سیاه و سفید شناخته می‌شود. اگرچه ممکن است دسترسی مردم سرزمین‌های شرقی مثل ایران به این گیاه به صورت طبیعی و تازه امکان‌پذیر نباشد اما قطعا دسترسی به کپسول‌هایی که از برگ و ریشه این گیاه تهیه می‌شود یا به صورت مکمل در فروشگاه‌های گیاهان دارویی عرضه می‌شود، امکان‌پذیر باشد.

 

درمانگران شیوه‌های طبیعی درمان از گیاه کوهوش سیاه برای تخفیف و تسکین علائم و نشانه‌های یائسگی در زنان استفاده می‌کنند. در آزمایش‌های مختلفی مشخص شده که مصرف نوع سیاه این گیاه می‌تواند میزان گر گرفتگی و تعریق شبانه را در زنانی که در آستانه یائسگی قرار دارند کنترل و کاهش دهد. علاوه بر این ویژگی گیاه کوهوش سیاه در تسکین دردهای مفصلی و عضلانی نیز توصیه شده است اما باید توجه داشت که مصرف این گیاه یا کپسول‌های مکمل آن نیز بهتر است با تجویز پزشک و متخصص طب سنتی و مشاوره با پزشک فرد صورت گیرد چرا که مصرف این گیاه دارویی در کنار داروهای شیمیایی مانند استاتین‌ها موجب کاهش تاثیرگذاری دارو می‌شود و احتمال بروز آسیب‌های کبدی را نیز به همراه دارد.

چاي سبز و كاهش اثر داروي بيمار قلبي

مصرف چاي سبز در ميان افراد زيادي در سراسر جهان رايج است. برخي آن را به عنوان يك دمنوش پرخاصيت در برنامه غذايي خود قرار مي‌دهند و گروهي از عصاره و كپسول تهيه شده از آن براي كاهش وزن استفاده مي‌كنند. اما بر اساس آنچه متخصصان شيوه‌هاي طبيعي درمان مي‌گويند چاي سبز علاوه بر اثري كه در كنترل وزن و افزايش متابوليسم بدن دارد مي‌تواند به كاهش كلسترول، پيشگيري از بروز سرطان و همين‌طور افزايش سطح هوشياري ذهني كمك كند. اما نكته‌اي كه نبايد آن را فراموش كرد اين است كه همين گروه از متخصصان هشدار مي‌دهند كه چاي سبز به اين دليل كه حاوي مقدار قابل ملاحظه‌اي ويتامين k است مي‌تواند اثر دارويي وارفارين را خنثي كرده و از بين ببرد بنابراين بايد توجه داشت افرادي كه از داروي وارفارين براي كنترل و درمان بيماري قلبي‌شان استفاده مي‌كنند بايد از مصرف چاي سبز پرهيز كنند.

تداخل دارويي با داروي بيماري قند

تخم شنبليله از زمان‌هاي بسيار دور به دليل خواص درماني معجزه‌آسايي كه داشت مورد استفاده قرار مي‌گرفت. مصري‌هاي باستان از تخم شنبليله براي درمان مشكلات گوارشي خود بهره مي‌بردند. امروزه نيز متخصصان شيوه‌هاي طبيعي مصرف تخم شنبليله را براي درمان بسياري از اختلالات دستگاه گوارشي به ويژه معده و روده و همين‌طور كنترل كلسترول خون مفيد مي‌دانند. ضمن آنكه اين گروه از درمانگران به زناني كه پس از بارداري با فقدان شير رو به رو مي‌شوند توصيه مي‌كنند اما اين درمانگران به خانم‌ها و آقاياني كه به بيماري ديابت يا بيماري‌هاي قلبي مبتلاهستند توصيه مي‌كنند تا در شرايطي كه براي درمان‌شان دارو مصرف مي‌كنند از مصرف تخم شنبليله يا محصولات دارويي كه با آن تهيه مي‌شود خودداري كنند.

تشدید انقباضات عضله قلب با زالزالک

زالزالک یکی دیگر از میوه‌هایی است که خواص درمانی فراوانی دارد و درمانگران شیوه‌های طبیعی درمان از آن برای درمان برخی از بیماری‌ها مانند بیماران مبتلا به بیماری قلب و اختلال‌های قلبی استفاده می‌کنند. زالزاک که به صورت میوه تازه، میوه خشک، دمنوش و محصولات دیگر در بسیاری از فروشگاه‌های عرضه محصولات گیاهی و طبیعی قابل تهیه است علاوه بر اینکه می‌تواند خواص درمانی داشته باشد در برخی موارد ممکن است روند درمان بیماری‌ها را دچار وقفه کند. درتحقیقی که روی بیماران مبتلا به بیماری قلبی که با انقباض‌های عضله قلب همراه بود مشخص شد که مصرف زالزالک بدون تجویز پزشک و به صورت خودسرانه موجب بروز نتایج منفی در روند درمان شده است.

جنسینگ و افزایش فشارخون

جنسینگ یکی از گیاهان بسیار معروفی است که بسیاری از مردم چین آن را نسل به نسل در خانواده‌های‌شان نگهداری می‌کنند و از خواص کم نظیر آن برای افزایش طول عمر و حفظ سلامت استفاده می‌کنند. آوازه این گیاه موجب شده تا مردم بسیاری از کشورهای شرقی و حتی مردم بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی تمایل زیادی به استفاده  از این گیاه یا محصولات تولید شده از آن داشته باشند. این گیاه علاوه بر آنکه به افزایش انرژی و ذخیره آن در بدن کمک می‌کند، می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و تاثیر زیادی در کنترل فشار خون و میزان کلسترول خون داشته باشد. بسیاری از درمانگران شیوه‌های درمانی طب سنتی چین از این گیاه برای درمان بیماران خود استفاده می‌کنند و مصرف آن را به میانسالان توصیه می‌کنند.

 

اما نکته‌ای که نباید از آن غفلت کرد این است که مصرف بیش از اندازه و بدون مجوز پزشک غالبا برای مصرف‌کنندگان جنسینگ دردسرساز می‌شود چراکه مصرف بی‌قاعده از این گیاه می‌تواند خود عاملی برای افزایش فشارخون باشد. از طرفی استفاده از گیاه جنسینگ یا محصولات مشتق شده از آن در افرادی که به دلیل بیماری‌های قلبی از داروی وارفارین مصرف می‌کنند موجب بی اثری وارفارین می‌شود و روند درمانی آنها را دچار مشکل می‌کند.