دکتر حامد برکاتی در گفت‌وگو با صلح خبر، درباره وضعیت نرخ موالید در کشور، گفت: طبق آخرین سرشماری رسمی، نرخ رشد جمعیت کشور ۱.۲۴ است. همچنین شاخص جایگزینی جمعیت در پنج سال منتهی به سال ۹۵، ۲.۰۱ و در 3 ساله منتهی به سال ۹۵، ۲.۰۸ بود.
وی افزود: برآورد می‌شد که در سال ۱۳۹۵ شاخص جایگزینی جمعیت ۲.۱ باشد. در حال حاضر برآورد ما این است که این شاخص حتما کمتر از ۲.۱ شده است. بر این اساس مشخص می‌شود که در حوزه جایگزینی و رشد جمعیت ابتدا یک روند صعودی داشتیم و سپس روندی نزولی را طی کرده‌ایم؛ به طوریکه تعداد تولدهایمان در دو سال ۹۵ و ۹۶ نسبت به سال‌های پیش از آن، سالی ۴۰ هزار مورد کمتر شده است.
برکاتی با بیان اینکه در سال ۹۷ هم وضعیت خیلی متفاوتی در این زمینه نداشتیم، ادامه داد: البته رشد جمعیت‌مان در روند صعودی هم ناشی از اقدامات و سیاست گذاری‌های ملی و اجرای سیاست‌های کلان جمعیتی بوده و هم ناشی از شکم جمعیتی بوده که در دهه ۶۰ داشته‌ایم؛ به طوریکه متولدین بسیار زیادی را در دهه ۶۰ داشتیم که در دهه ۹۰ به متوسط سن باروری رسیدند.
وی ادامه داد: باید توجه کرد که رفتار باروری در کشور به این صورت است که به طور متوسط مردان ایرانی در سن ۲۸ سالگی و زنان ایرانی در سن ۲۴ سالگی ازدواج می‌کنند و حدود چهار تا پنج سال بعد از ازدواج اولین فررندشان متولد می‌شود. بنابراین اوج فرزندآوری دهه ۶۰ها در سال‌های منتهی به سال ۱۳۹۵ بوده است.
برکاتی تاکید کرد: در حال حاضر برآورد ما این است که از این به بعد اگر اتفاق ویژه‌ای نیفتد و اقدامات ویژه‌ای در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که بر روی تاهل تاثیرگذارند، انجام نشود، در حوزه رشد جمعیت با مشکل مواجه خواهیم شد؛ به طوریکه هم رشد جمعیت‌مان کمتر از ۱.۲۴ شده و هم شاخص جایگزینی جمعیت‌مان یا همان TFR به کمتر از ۲.۱ خواهد رسید.
برکاتی اظهار کرد: باید توجه کرد که مهم‌ترین عواملی که بر روی فرزندآوری موثرند، رشد جمعیت، ارتقای شاخص TFR و ازدواج است. حال اگر کشور بتواند به گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که در پنج سال آینده ۲۰ تا ۳۰ درصد جوانان مجرد و ازدواج نکرده در کشور، ازدواج کنند، حتما چالش رشد جمعیت مرتفع شده و روند نزولی آن، معکوس می‌شود. بنابراین بیشترین مداخله باید در این حوزه انجام شود.
وی تاکید کرد: البته آموزش‌هایی هم در حوزه وزارت بهداشت وجود دارد و ما اقداماتی را برای توجه به اهمیت فرزندآوری در سنین پایین‌تر و پیشگیری از ناباروری انجام می‌دهیم. باید توجه کرد که زنان تا ۵۰ سالگی هم امکان باروری دارند، اما هر چه سن بالاتر رود، قدرت باروری در زن و مرد کاهش می‌یابد. بر همین اساس بهترین سن برای باروری بین ۲۰ تا ۳۵ سال است.
انتهای پیام
