به گزارش صلح خبر، تقی رستم وندی در آئین اختتامیه نخستین رویداد ملی ایدههای نوآورانه و استارتآپهای اجتماعی که ظهر امروز در محل وزارت کشور برگزار شد با بیان اینکه نام این همایش با بحث نوآوری اجتماعی پیوند خورده است، گفت: کسی میتواند در حوزههای اجتماعی نوآور باشد که امید به آینده و اعتماد به نفس داشته باشد. بدون امید به آینده انتظار از نوآوری و خلاقیت برای گره گشایی از مسائل و مشکلات اجتماعی امری باطل است.
وی ادامه داد: متأسفانه در سالهای اخیر مشاهده میشود که برخی تحلیل گران و پژوهش گران حوزههای اجتماعی فرهنگی سیاسی کشور با نگاهی منفی و بدبینانه مسائل کشور را تحلیل میکنند. این دیدگاه یقیناً دیدگاه جامع و مستندی به ظرفیتهای جامعه ایرانی نیست. یعنی در متن جامعه ایرانی دارای ظرفیتها و پتانسیلهای بسیاری هستیم که میتواند در برابر مشکلات تابآوری داشته باشد و جامعه ما را مقاوم کند. بنابراین همچنان باید نوآور و امیدوار نسبت به آینده بود.
رئیس سازمان امور اجتماعی کشور با بیان اینکه این نشست در چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی برگزار شده است، گفت: خود انقلاب اسلامی بزرگترین نوآوری در تاریخ و تمدن کشور ما محسوب میشود.
حادثهای که امروز در قلب و متن آن واقعیم خودش بزرگترین نوآوری بوده که نسل قبل از ما آن را خلق کرد.
وی در بخشی از صحبتهایش به برخی نظریات تاریخی اشاره کرد و گفت: نظریاتی که در حوزه سکولاریسم طی یکی دو قرن گذشته در دنیای مدرن قرن رشد داشت و گسترش یافت دقیقاً فرآیندی را برای جهان تعریف میکرد که جوامع بشری به نقطهای میرسند که دین را از صحنه جامعه کنار میگذارند و دین در عرصههای شخصی و خصوصی انسانها به حیات و بقای خود ادامه میدهد.
وی تشریح کرد: انقلاب اسلامی به عنوان یک حرکت نوآورانه خط بطلانی بر این گونه نظریات کشید. همچنین نظریه دیگری نیز وجود داشت که میگفت همه جوامع بشری از وضعیت سنتی به وضع مدرن انتقال مییابند و با کنار زدن تاریخ سنتی خود به اجبار مدرن میشوند. انقلاب اسلامی در یک نوآوری اثبات کرد که میشود در عین حفظ سنتها و بازخوانی سنتها نو شد و سنت را با برآیندهای مدرن آشتی داد.
رستم وندی اضافه کرد: نوآوری سوم انقلاب ایجاد بازخوانی در نظریات انقلابی در دنیا بود. نظریاتی که به شکل رایج در اردوگاههای شرق یا در اردوگاههای غرب در چهارچوب نظریه لیبرالیستی ارائه میشد. انقلاب اسلامی وقتی محقق شد بدون تردید موجب سردرگمی بسیاری از نظریه پردازان غربی و شرقی شد. وقوع انقلاب اسلامی که بر مبنای دین در دنیای مدرن رخ داد نوعی تجدید نظر در بسیاری از نظریههای انقلاب به وجود آورد.
به گفته وی انقلاب اسلامی در چهلمین سالگردش پدیده نوآورانهای بود که در جامعه ایرانی به منصه ظهور رسید. در جامعه ایرانی بر خلاف تحلیلهای ارائه شده که تلاش میشود جامعه را رو به افول نشان دهد، به طور یقین چنین تعابیری صحت ندارد.
رئیس سازمان امور اجتماعی کشور ادامه داد: نظام جمهوری اسلامی آنچنان دستاورد بزرگی تلقی میشود و آنچنان سازه نوآورانه به شمار میرود که در دل خود دستاوردهای کوچکتری را جا داده است. این سازه نوآورانه که به ابتکار حضرت امام ابداع شد بعد از گذشت چهار دهه توانست میراث بزرگی از خودش بر جای بگذارد و دستاورد بزرگی را در اختیار ملت ایران قرار دهد. یکی از این دستاوردها آرزوی استقلال واقعی بود که در طول تاریخ ما همواره سرلوحه انتظارات آرزوهای ملت ایران بوده است. این استقلال حداقل در این ۱۵۰ ساله اخیر زیر سوال بوده است و در این چهار دهه به یک دستاورد بزرگ در حوزه استقلال واقعی رسیدهایم.
وی اظهار کرد: دستاورد دوم که ناشی از ارائه این سازه مبتکرانه بود بحث مشارکت حقیقی مردم در جهت بقای نظام است. مشارکتی که در قالب انتخابات میتوان از آن یاد کرد. همچنین دستاورد سوم که درون نظام جمهوری اسلامی به آن رسیدیم امنیت پایدار برای این کشور بوده است. متأسفانه همواره کشور ما به خاطر موقعیتهایی که داشته در طول تاریخ آماج حملات و یورشهای اقوام، کشورها و دولت بیگانه قرار گرفته و ما بعد از دوره ۱۰ ساله اول انقلاب و آبدیده شدن مردم به یک تابآوری رسیدیم که امروز میتوان ادعا کرد امنیتی در کشور پایدار شده است که در منطقه غرب آسیا مثال زدنی است.
رستم وندی افزود: دستاورد دیگرش اقتدار فراملی و جایگاه بینالمللی نظام جمهوری اسلامی است که امروزه همگان جمهوری اسلامی را به عنوان یک بازیگر مؤثر در حوزه فراملی میدانند. از دستاوردهای دیگر نیز میتوان به آزادیهای نسبی در کشور اشاره کرد. آن چیزی که در چهار دهه دیدیم گردش نخبگان و چرخش قدرت در جمهوری اسلامی از قواعدی پیروی میکند و بسیاری از کشورهای همسایه ما در آرزوی جزئی از این آزادی در حسرت به سر میبرند.
وی با اشاره به اینکه نباید اعتماد به نفس و امید به آینده را از دست دهیم گفت: البته مشکلات و مسائل اجتماعی و … قابل انکار نیست اما کدام کشور است که دست به گریبان با مشکلات اجتماعی نباشد. در سال ۲۰۱۸ بریتانیا در حوزه حکمرانی دو کار نوآورانه انجام داد که نشانگر وجود آسیب اجتماعی در آن کشورها بود که یکی از آنها انتساب وزیر پیشگیری از خودکشی و دیگری انتصاب وزیر تنهایی بود که این نشان میدهد کشورهایی که از بیرون از آنها تصویری به عنوان کشورهای توسعه یافته داریم وقتی وارد بحثهای تخصصیتر میشوند دستکمی از کشورهای شبیه ما ندارند.
رئیس سازمان امور اجتماعی کشور تصریح کرد: طی دو دهه گذشته مصرف مواد مخدر در کشورهای توسعه یافته وضعیت سعودی داشته است. از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ طی یک دهه فقط ۱۹ درصد مصرف مواد مخدر در دنیا افزایش یافته است. همچنین سال ۲۰۱۷ آمریکا اعلام کرد که ۷۰ هزار مرگ ناشی از سو مصرف مواد مخدر داشته است. در حوزه صنعت و تجارت فحشاء نیز میتوان گفت صنعتی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار در حوزه فحشاء در کشورهای توسعه یافته وجود دارد. صنعتی که بسیاری از کشورهای توسعه یافته از کنار آن مالیات دریافت میکنند.
وی با بیان اینکه ما هم در کنار توسعه شتابان و ناموزون که طی نیم قرن اخیر رخ داده است دچار مشکلاتی در حوزههای اجتماعی شدیم اظهار کرد: در چهار دهه اخیر تحولات بزرگی داشتیم. یکی از این تحولات این بود که جامعه ایرانی جوان شد. فقط در دهه ۶۰ شمسی ۱۸.۵ میلیون نفر به موالید کشور اضافه شد و طبیعتاً وقتی جامعه جوان شود رادیکال میشود و انتظارات آن افزایش مییابد و نیاز به اشتغال و مسکن و ازدواج نیز بیشتر میشود. در کنار جوان شدن، جامعه ما در این چهار دهه شهری شده است.
وی در تشریح شهری شدن جامعه ایرانی گفت: سال ۵۶ نسبت جمعیت شهری به روستایی ۵۱ درصد به ۴۹ درصد بود اما امروزه ۷۴ درصد جمعیت شهری و ۲۶ درصد جمعیت روستایی داریم. این در حالیست که میانگین جمعیت شهری در دنیا ۵۴ درصد است. یعنی ۲۰ درصد از میانگین جهانی بالاتر هستیم.
به گفته وی طی چهار دهه گذشته از یک جامعه بیسواد که در آن در بین جمعیت شش سال به بالا ۵۵ درصد با سواد بودند به ۸۸ درصد باسوادی رسیدهایم. همچنین تعداد دانشجویان کشور نسبت به اول انقلاب ۲۵ برابر افزایش یافته است و در دوره کارشناسی ارشد نیز جامعه دانشجویی ما نسبت به اول انقلاب ۱۲۰ برابر شده است.
وی با بیان اینکه جوان شدن، شهری شدن و باسوادی منجر به تحولات عظیمی در کشور شد، گفت: در کنار همه این موارد با جامعهای شبکهای و ارتباطی مواجه شدیم و تمام این موارد باعث شد که جامعه ایرانی جامعه مطالباتی باشد. از طرفی نظام اقتصادی ما نظام دولتی، متمرکز و مبتنی بر تک محصولی است و دولتها در پاسخگویی به این نیازهای جامعه جوان با سواد شهری همواره عقب میمانند.
رئیس سازمان امور اجتماعی کشور گفت: ما هم مانند بسیاری از کشورها با مشکلات، آسیبها، نقاط ضعف دست به گریبانیم اما چیزی که میتواند به ما در گره گشایی مشکلات کمک کند اعتماد و امید به آینده است.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش خطاب به استارتآپهای اجتماعی گفت: اگر ایده نویی در حوزه بهبود زندگی ساکنان مناطق حاشیه نشین و کاهش مشکلات مناطق محروم داشته باشید حتماً از آنها استقبال میکنیم.
رستم وندی با بیان اینکه در فهرست آسیبهای اجتماعی اعتیاد در رتبه اول قرار دارد، گفت: یکی از عوامل اصلی که باعث میشود نسل جوان ما به سمت مواد مخدر و الکل برود این است که ما نتوانستهایم برای پر کردن اوقات فراغت نسل جوان با موضوعات سالم برنامه ریزی کنیم. در نتیجه گرایش به مصرف مواد مخدر و الکل در کشور دیده میشود.
وی در پایان صحبتهایش گفت: سوالی که پیش روی خلاقان و نوآوران است این است که چگونه برای نسل جدید سرگرمیهای سالم فراهم کنیم؟ که همه این موارد احتیاج به ایده پردازی و نگاههای نو به آسیبهای اجتماعی دارد.
انتهای پیام