دانش > دانش – همشهری آنلاین:
دفعه بعدی که تکه‌ای هندوانه به دهان می‌گذارید یا یک ذرت را کباب می‌کنید، به یاد بیاورید که این میوه‌ها و سبزیجات آشنا،‌ همیشه به این شکل نبوده‌اند و به مرور زمان و پس از اهلی شدن، ظاهر و طعم آنها بهبود یافته‌است.

براساس گزارش بيزينس اينسايدر، غذاهاي دست‌ورزي‌ شده ژنتيكي امروزه با واكنش‌هاي متفاوت و شديدي مواجه مي‌شوند، اما واقعيت اين است كه انسان ساليان سال است كه ساختار ژنتيكي محصولات محبوب كشاورزي را دچار تغيير كرده‌است.

اگرچه دست‌ورزي ژنتيكي بيشتر با هدف مقاوم‌سازي محصولات در برابر آفات‌ يا شرايط اقليمي انجام مي‌شود، پرورش گزينشي يا اصلاح ن‍ژاد روندي كند‌تر است كه به واسطه آن كشاورزان محصولاتي را انتخاب و كشت مي‌كنند كه از خصوصيات عالي مورد نظرشان برخوردار باشند.

از موز گرفته تا بادمجان،‌ مواد غذايي زيادي وجود دارند كه در ابتدا به آنچه امروز از آنها مي‌شناسيم هيچ شباهتي نداشته‌اند،‌ درواقع برخي از محصولات كشاورزي پيش از اينكه انسان كشت آنها را آغاز كند،‌ چهره‌اي كاملا متفاوت داشته‌اند.

براي مثال در نقاشي‌ جيواني استانچي متعلق به قرن 17، هندوانه برش خورده‌اي ديده مي‌شود كه نسبت به هندوانه‌هاي مدرن بسيار متفاوت است. برش عرضي هندوانه‌اي كه در نقاشي كه در سال‌هاي 1645 تا 1672 خلق شده، ديده مي‌شود، الگوهاي مارپيچي در ميان تقسيم‌بندي  6تايي مثلثي شكل ديده مي‌شوند. اما به مرور زمان هندوانه‌ها به ميوه‌هايي سرخ با دروني يكدست و آبدار تبديل شدند. بسياري براين باورند هندوانه‌اي كه در نقاشي ديده مي‌شود نرسيده و كال است،‌اما دانه‌هاي سياهي كه در نقاشي ديده مي‌شوند،‌خلاف اين تصور را ثابت مي‌كند.

اولين موزها در جهان درحدود هفت هزار سال تا 10 هزار پيش در منطقه‌اي كه امروز به نام پاپوآ گينه نو شناخته مي‌شود،‌ كشت شده‌اند. اين ميوه‌ها در جنوب شرق آسيا نيز رشد مي‌كرده‌اند. موزهاي مدرن حاصل كشت دو نوع موز وحشي موزا آكوميناتا و موزا بالبيزيانا هستند،‌ ميوه‌هايي سيب‌زميني‌شكل با دانه‌هايي بزرگ و سخت. اما موزهاي مدرن و خوشمزه امروزي به جز تفاوت در شكل، از دانه‌هاي كوچك‌تر طعم‌ بهتر و مواد مغذي بيشتري برخوردارند.

بادمجان‌ها در طول تاريخ از تنوع شكل و رنگ زيادي برخوردار بوده‌اند، اين گياه در رنگ‌هاي سفيد، بنفش، لاجوردي و زرد ويجود داشته‌است. تعدادي از بادمجان‌هاي اوليه در چين كشت داده مي‌شدند. نمونه‌هاي اوليه اين گياه در منطقه‌اي كه ساقه آن به گل‌ها متصل مي‌شد داراي برآمدگي بودند. اما پرورش گزينشي باعث شده تا ساقه بادمجان حذف شده و ابعاد آن بزرگتر شود و به سبزي بنفش‌رنگي تبديل شود كه امروز در تمامي فروشگاه‌ها در اختيار خريداران قرار دارد.

ابتدايي‌ترين شكل هويج در قرن دهم در ايران و آسيا مي‌روئيده‌است. اين گياه در ابتدا سفيد يا بنفش بوده و ريشه‌اي باريك و چنگال مانند داشته‌است، اما به مرور رنگدانه‌هاي بنفش در هويج‌ها از دست رفته و زرد جايگزين آن شد. كشاورزان به واسطه كشت گزينشي خود هويج‌ها را از ريشه‌هايي بي‌رنگ و باريك با طعمي تند به ريشه‌هايي ضخيم و نارنجي و خوش‌طعم تبديل كردند.

شايد بارزترين نمونه پرورش گزينشي در آمريكاي شمالي ذرت شيرين باشد، دانه‌هايي كه از گياهي غيرقابل خوراكي با طعمي علف‌مانند، به دانه‌هايي خوش‌خوراك و مغذي تبديل شدند. ذرت طبيعي اولين‌بار در سال 7000 پيش از ميلاد بومي‌سازي شد و مانند سيب‌زميني خام بافتي خشك داشت. امروزه اما ذرت‌ها نسبت به نمونه اوليه خود كه در حدود 9هزار سال پيش رشد مي‌كردند،‌ هزار برابر بزرگتر شده‌است درحالي كه كشت كردن و پوست گرفتن آن نيز راحت‌تر شده‌است. 6.6 درصد از ذرت مدرن را قند تشكيل داده‌است، درحالي‌كه ذرت‌هاي طبيعي تنها 1.9 درصد قند دارند. درحدود نيمي از اين تغييرات در پرورش ذرت در قرن 15 ميلادي انجام گرفته‌است، زماني كه مهاجران اروپايي كشت اين محصول را آغاز كردند.

هلوهاي وحشي در ابتدا بسيار ريز و شبيه به آلبالو بودند كه گوشت كمي هسته آنها را دربر گرفته‌بود. اين ميوه اولين‌بار درحدود سال 4000 پيش از ميلاد توسط چيني‌هاي باستان بومي‌سازي شد و طعمي خاكي و كمي شور داشت، چيزي شبيه به طعم عدس. اما پس از گذشت هزاران سال پرورش گزينشي توسط كشاورزان، هلوها 64 برابر بزرگتر، 27 درصد آبدارتر و چهار درصد شيرين‌تر از نمونه اوليه خود شدند.

This entry passed through the Full-Text RSS service – if this is your content and you’re reading it on someone else’s site, please read the FAQ at fivefilters.org/content-only/faq.php#publishers.

RSS