آگاهی نسبت به خود

آگاهی نسبت به خود اولین ویژگی هوش هیجانی است که وقتی معنا می یابد که به یاد بیاوری که پیام آوران غیب و هزاران سال پیش توصیه کرده اند که “خود را بشناسید.” آگاهی نسبت به خود به معنای داشتن شناخت عمیقی از احساسات، نقاط قوت، نقاط ضعف، نیازها و انگیزه های فرد است. افراد دارای آگاهی بالا نسبت به خود نه به طور غیرواقعی امیدوار و نه بیش از حد

افرادی که دارای درجه بالایی از شناخت به خود هستند، تشخیص می دهند که چگونه احساسات آن ها بر خوشان، بر دیگران و بر عملکرد کاریشان تاثیر می گذارد. بنابراین، یک آگاه از خود که می تواند موعدهای فشرده زمانی تحویل یک کار در برنامه های او خللی ایجاد می کند، زمان بندی دقیقی دارد و کار خود را پیشاپیش به روشی درست انجام می دهد. شخص دیگری با شناخت بالا از خود قادر خواهد بود با یک مشتری سخت گیر به خوبی کار کند. او تاثیر مشتری را بر حالات خود و دلایل عمیق خستگی خود را می شناسد. او ممکنست این گونه توضیح دهد که: “خواسته های بی دلیل مشتریان ما را از کار واقعی که باید انجام شود ، دور می کند.” و او یک قدم جلوتر بر می دارد و انرژی خشم خود را به چیزی سازنده تر تبدیل می کند.

آگاهی و شناخت خود به شناخت فرد از ارزش ها و اهداف او نیز برمی گردد. کسی که شناخت بالایی از خود دارد، می دانند که هدفش چیست و چرا باید کاری را برای رسیدن به آن انجام دهد. بنابراین برای مثال، او قادر خواهد بود یک پیشنهاد کاری که تنها از لحاظ مالی فریبنده است اما با اهداف بلند مدت او یا با اصول ارزشی و اخلاقی او در یک راستا نیست را رد کند. شخصی که این شناخت را به طور کامل ندارد، تمایل دارد تصمیم هایی اتخاذ کند که به دلیل زیرپا گذاشتن ارزش های ناشناخته او، برایش پریشانی درونی می آورند. شخصی که دو سال در یک شغل مانده است ممکنست بگوید: “پولش به نظر خوب می آمد بنابراین قرارداد کاری را امضا کردم، اما خود کار برایم آنقدر کم ارزش است که همیشه کسل و خسته ام.” تصمیم های یک فرد دارای شناخت بالا نسبت به خود، با ارزش های او در رابطه است، به همین دلیل آن ها اغلب کارهایی را پیدا می کنند که انرژی آور باشد.

یک شخص چگونه می تواند آگاهی نسبت به خود را تشخیص دهد؟ اولین و مهمترین عامل این است که آگاهی نسبت به خود، خود را به عنوان یک خلوص و رک گویی و توانایی در ارزیابی واقعی فرد نشان می دهد. افراد دارای خودشناسی بالا قادر هستند در مورد احساسات خود و تاثیرات آن ها بر روی کارشان با دقت و با صراحت و نه لزوما با حرارت یا اقرارآمیز صحبت کنند. برای مثال، مدیری که می شناختم، در مورد خدمات جدید خرید وفروشی که شرکتش قرار بود، ارائه دهد، مشکوک بود. او بدون برانگیختن گروه یا رئیس خود، این توضیح را برایشان ارائه داد: ” برای من سخت است که از نتیجه دادن این خدمات حمایت کنم، چرا که می خواستم این پروژه را مدیریت کنم اما انتخاب نشدم. تا زمانی که بتوانم با این مساله کنار بیایم، مرا تحمل کنید.” این مدیر در واقع احساسات خود را بررسی می کرد، یک هفته بعد او به طور کامل از این پروژه حمایت کرد.

چنین آگاهی از خود اغلب خود را در فرایند استخدام نشان می دهد. از یک کاندید استخدام بخواهید تا زمانی را توصیف کند که در برابر احساسات خود اختیارش را از دست داده و کاری را انجام داده که به پشیمانی او منجر شده است. افراد آگاه نسبت به خود اغلب در پذیرش اشتباهات خود راحت و خودمانی برخورد می کنند و اغلب داستان های خود را با لبخند تعریف می کنند. یکی از نشانه های آگاهی از خود شوخ طبعی در تقبیح خود می باشد.

آگاهی نسبت به خود را می توان در طول مصاحبه های کارآیی، شناسایی نمود. افراد خودشناس محدودیت ها و نقاط قوت خود را می شناسند و در هنگام صحبت در مورد آن ها راحت هستند و در بیشتر موارد عطشی برای انتقادهای سازنده دارند. بر خلاف آن ها افرادی که شناخت پائینی نسبت به خود دارند، این پیام که نیاز به پیشرفت دارند رابه عنوان یک هشدار یا یک نشانه شکست تفسیر می کنند.

افراد دارای شناخت بالا از خود را می توان همچنین از طریق اعتماد به نفس آن ها شناسایی کرد. آن ها فهم بالایی نسبت به توانایی های خود دارند و احتمال کمتری وجود دارد که برای مثال با قبول بیش از حد وظایف خود را به سمت شکست و عدم موفقیت بکشاند. آن ها همچنین می دانند که چه وقت درخواست کمک کنند و ریسکی که آن ها در کار خود می کنند، محاسبه شده است. آن ها خود را به چالشی نمی کشانند که می دانند نمی توانند به تنهایی از پس آن برآیند. آن ها در راستای قدرت خود کاری را می پذیرند.

اقدامات یک کارمند سطح وسط را در نظر بگیرید که دعوت شده تا در یک جلسه استراتژی با مدیران ارشد شرکتش نشستی داشته باشد. با این که او پائین رتبه ترین کارمند آن اتاق است، در جای خود ساکت نمی نشیند و یا با سکوتی هراس آور یه دیگران گوش نمی دهد. او می داند که ذهن بازی برای منطق و استدلال کردن دارد و مهارتی نیز برای ارائه ایده های مجب کننده دارد و بنابراین پیشنهادات قدرتمند و متقاعد کننده ای در مورد استراتژی شرکت می دهد. در همان زمان، شناخت او نسبت به خود او را از دخالت کردن در عرصه ای که می داند در آن ضعیف است، باز می دارد.

علیرغم ارزشی که افراد خودآگاه در محیط کار دارند، تحقیق من نشان داد که مدیران ارشد وقتی به دنبال مدیران احتمالی هستند، اغلب اعتباری را که خودآگاهی شایسته آن است را برایش قائل نمی شوند. بسیاری از مدیران اغلب خلوص و صراحت را با ترسو و بزدل بودن فرد مقابل اشتباه می گیرند و نمی توانند احترام لازم را برای کارمندانی که به راحتی در مورد کمبود قابلیت های خود صحبت می کنند، قائل شوند. این افراد به آسانی به عنوان افرادی که “سرسختی کافی” برای مدیریت دیگران را ندارند، اخراج شده یا استخدام نمی شوند.

در حقیقت، خلاف این درست است. اولا، مردم عموما برای خلوص و صراحت احترام زیادی قائل هستند. علاوه بر این، مدیران باید مداوما درخواست قضاوت کنند که این نیاز به ارزیابی کاندیدای استخدام از توانائی های خود و دیگران دارد. آیا ما تخصص مدیریتی برای پیدا کردن یک رقیب داریم؟ آیا می توانیم محصول جدید را در عرض شش ماه راه اندازی کنیم؟ افرادی که با صداقت خود را ارزیابی می کنند یعنی افراد خودشناس مناسب ترین افراد برای همین کار- ارزیابی صادقانه سازمانی هستند که مدیریت می کنند.

منبع: HBS