صلح خبر/مازندران صنعت گردشگری به عنوان سومین صنعت پولساز دنیا علیرغم وجود ظرفیت ها و پتانسیل های فراوان موجود در استان مازندران هنوز نتوانسته آنچنان که شایسته است رشد و توسعه یافته و در عرصه تولید به عنوان مولد عمل کند، اما نکته تامل برانگیز اینجاست که کشورهای همسایه ایران در حالی گام های بلند در این عرصه برداشته اند که شاید بتوان گفت نیمی از استعداد مازندران را در صنعت گردشگری نداشتند. یک کارشناس گردشگری معتقد است عمده چالش های گردشگری ایران حول محور دیپلماسی دچار گره های کور شده هرچند که مشکلات داخلی نیز گریبانگیر این صنعت اشتغالزا و پرسود است.

محمدرضا اورمزدی در گفت و گو با صلح خبر با بیان اینکه گردشگری مناطق آزاد در کشور دارای کارکردهای مختلفی است، اظهار کرد: استان مازندران نیز از این قاعده مستثنی نبوده است و گردشگری مناطق آزاد با هدف توسعه تجارت خارجی، توسعه تجارت بین الملل و ایجاد آب های منطقه ای برای گسترش فعالیت های تجاری و مالی تاسیس می شوند.
اورمزدی با اشاره به اینکه مناطق آزاد مناطقی تجاری گردشگری و تجاری صنعتی هستند، افزود: برنامه های گردشگری مازندران نیز با توجه به ظرفیت های بی نظیری که در پتانسیل های محیطی وجود دارد جزء اولویت های توسعه استان است که باید در برنامه ریزی حاکمیتی و توسعه ای مازندران مد نظر قرار گیرد.
وی مناطق آزاد را دارای ۲ متغیر و ظرفیت تجاری و گردشگری دانست و اضافه کرد: تلفیق این مباحث با روابط بین الملل در کنار برنامه ریزی های توسعه گردشگری خارجی، می تواند توسعه گردشگری فضای مناطق آزاد را رقم بزند یعنی بتوانیم همانند جزیره کیش که با هدف منطقه آزاد طراحی شد و توسعه پیدا کرد در مازندران نیز چنین اتفاقی رخ دهد.
این کارشناس گردشگری با بیان چالش های موجود با ذکر مثالی گفت: بر اساس مستندات موجود کارهای اولیه مربوط به مناطق آزاد و تجاری نوشهر در سال های گذشته انجام شده اما سامانه هایی که مربوط به بنادر، پایانه ها و سیستم گمرکی که در اساسنامه مناطق آزاد حاکم است هنوز در این شهر محقق نشده است.
اورمزدی تاکید کرد: شهر نوشهر در حالی به عنوان منطقه آزاد اقتصادی مطرح شده که می‌تواند در آینده به سمت صنعت گردشگری هدایت شود زیرا مسافران و گردشگرانی که وارد مازندران می شوند به لحاظ توریستی بودن و داشتن ۲ فرودگاه و همچنین دسترسی به مجتمع های اقامتی و ویلایی و نزدیکی کوه و جنگل با دریا عموما شهرهای غرب استان را انتخاب می کنند.
وی با اشاره به اینکه توسعه تجارت با مناطق آزاد جهان یک نوع دیپلماسی عمومی به شمار می رود، خاطرنشان کرد: مفهوم فرهنگ در دیپلماسی نهفته و تنیده شده و در بحث روابط بین الملل، کشوری که بتواند با سایر کشورهای جهان ارتباط مناسبی در زمینه گردشگری داشته باشد، به لحاظ ساختاری تعامل دوسویه ای خواهند داشت.
این کارشناس و استاد دانشگاه، جذب گردشگر بیشتر را سبب ارتباط صلح آمیز فرهنگی بهتر با سایر ملل و فرهنگ ها دانست و با بیان اینکه یکی از کارکردهای صنعت گردشگری علاوه بر بحث اقتصاد و ارزآوری، اشتغال مولد از صنعت پاک است گفت: گردشگری مناطق آزاد از لحاظ اقتصادی، فرهنگی و تجاری با کارکرد دیپلماسی عمومی همراه است.
اورمزدی با بیان اینکه از شرق تا غرب مازندران بنادری وجود دارد که می توانند کارکرد ماهیتی آب های منطقه ای و تجاری داشته باشند گفت: با ارتباط بین کشورهای دریای کاسپین می توانیم هم صادر کننده و هم وارد کننده کالا باشیم و صرفا وارد کننده نباشیم.
وی با ابراز گلایه از اینکه امروزه نقش مناطق آزاد بیشتر وارداتی است، گفت: در صنعت گردشگری مناطق آزاد، ما باید وارد کننده گردشگر باشیم تا بتوانیم ارز بیشتری را وارد کشور کنیم.
این پژوهشگر و استاد دانشگاه با ابراز تاسف از اینکه خروجی های گردشگران در فرودگاه های کشور بیشتر از ورودی آنان است یادآور شد: کارکرد اصلی و ماهیت مناطق آزاد فقط برای سوار شدن بر اتومبیل لوکس یا کالاهای استوک دیگر کشورها نیست، اما متاسفانه مناطق آزاد کشور به بارانداز واردات کالاهای دسته چندم برخی کشورها بدل شده است.
اورمزدی تصریح کرد: امروزه کشور ترکیه در صنعت گردشگری، شرایط سرمایه گذاری خوبی برای جذب گردشگران، مهیا کرده و توانسته در زمینه گردشگری موفق عمل کند اما سوال این است آیا ما توانستیم در کشور خود با این همه موهبت خدادادی شرایطی فراهم کنیم تا اتباع کشورهای دیگر بتوانند در این شرایط، سرمایه گذاری کنند.
وی اضافه کرد: پر واضح است که در چنین تصمیماتی دستگاه هایی نظیر وزارت امور خارجه، سازمان هواپیمایی کشوری، بنادر و پایانه ها، نهاد ریاست جمهوری و شورای عالی مناطق آزاد نقش آفرین هستند و باید یک تصمیم واقعی و عملیاتی در این حوزه اتخاذ شود و صرفا یک تصمیم فانتزی نگیرند.
این کارشناس گردشگری با طرح این سوال که واقعا چند درصد توانستیم از سواحل زیبای مازندران در زمینه گردشگری دریایی استفاده کنیم گفت: متاسفانه هیچ استفاده ای از سواحل مازندران در این حوزه نشده و در حقیقت سواحل مازندران در زمینه گردشگری دریایی بلا استفاده مانده است.
اورمزدی با اظهار به اینکه صنعت گردشگری می تواند در خدمت توسعه جهانی باشد با ذکر مثالی خاطرنشان کرد: امروزه شهر دبی در کشور امارات، هاب منطقه ای در خاورمیانه شده است و اگر شاخص های توسعه اقتصادی این کشور را بررسی کنید متوجه می شوید که این کشور چه مراحلی را برای پیشرفت صنعت گردشگری اتخاذ کرده تا به این نقطه مطلوب برسد.
وی اقتصاد را یک سیستم معرفی کرد و افزود: زمانی که از صنعت گردشگری صحبت می کنیم با ۲۱ دستگاه اجرایی سرو کار داریم و این دستگاه ها باید در کنار هم بنشینند و تصمیمات عملیاتی در این حوزه اتخاذ کنند و در این راستا کشور های حاشیه دریای خزر هم می توانند همکاری خوبی داشته باشند.
اورمزدی، مازندران را یک استان مرزی قلمداد کرد و گفت: استانی که شرایط مرزنشینی و توسعه تجارت دریایی و حتی شرایط ارتباط گیری با جهان را دارد چطور نمی تواند به یک برند در زمینه گردشگری حداقل در کشورهای خاورمیانه تبدیل شود.
این کارشناس و دکترای گردشگری تصریح کرد: دولت باید برای بخش خصوصی در حوزه صنعت گردشگری بسته های تشویقی شامل نظام های بانکی، پولی و گمرکی در نظر بگیرد؛ یعنی امروز اگر کسی بخواهد در مازندران هتل ۵ ستاره احداث کند و یا کشتی کروز تفریحی بیاورد، سازمان بنادر یا اداره گمرکات باید پای کار بیایند و خدمات خوبی را ارائه دهند.
اورمزدی با ابراز تاسف از سلیقه ای عمل کردن بانک ها در دادن تسهیلات، خاطرنشان کرد: اولین بخشی که در حوزه صنعت گردشگری باید اصلاح شود نظام بانکی کشور است.
وی با بیان اینکه نظام خودمختاری بانک ها باعث شده صنعت گردشگری با این حجم از موهبت الهی در کشور نتواند به چشم انداز واقعی خود برسد گفت:  پیشرفت خوب و مطلوب کشورهای دیگر در صنعت گردشگری مرهون و مدیون برنامه ریزی منظم و دقیق آنان در این زمینه است.
انتهای پیام