اولین جشنواره ملی و بین‌المللی سرود فجر با پیام مقام معظم رهبری به کار خود پایان داد و این درحالی است که همچنان این سوال وجود دارد که چرا مانند اوایل انقلاب شاهد خلق آثار ماندگاری در این حوزه نیستیم و اینکه باتوجه به پیام رهبری درحال حاضر چه نقاط ضعفی در این حوزه داریم؟ […]
اولین جشنواره ملی و بین‌المللی سرود فجر با پیام مقام معظم رهبری به کار خود پایان داد و این درحالی است که همچنان این سوال وجود دارد که چرا مانند اوایل انقلاب شاهد خلق آثار ماندگاری در این حوزه نیستیم و اینکه باتوجه به پیام رهبری درحال حاضر چه نقاط ضعفی در این حوزه داریم؟
به گزارش صلح خبر، مقام معظم رهبری همزمان با اولین جشنواره سرود فجر، پیامی را ارسال کردند که این پیام بر روی ترکیب درست شعر، صدا و آهنگ تأکید داشت و این موارد به عنوان راز ماندگاری سرودها عنوان شده است ؛ اما باتوجه به این پیام کجای کار می‌لنگد ؟ در کدام بخش‌ها نیاز به تقویت وجود دارد؟
برای دست یافتن به پاسخ سوالاتی که پیش‌تر مطرح شد، به گفت‌وگو با حمیدرضا حسینی، مسئول سرود و موسیقی مراکز استان‌های صدا و سیما پرداختیم تا نظر او را درباره این مسائل جویا شویم.
او در پاسخ به این پرسش که نقاط ضعف ما در چه مواردی هستند؟ گفت: « هر سه این موارد مهم هستند و هر سه مورد نیاز به توجه ویژه دارد؛ البته در بخش صدا چون استعدادها متنوع‌تر هستند و اقشار مختلفی هم در آن حضور دارند ، از نوجوانان تا جوانان بزرگسالان مشکل کمتر است و ظرفیتها بیشتر.
متأسفانه در بخش سرود طی سال‌های اخیر نوعی نگاه شکلی و سطحی ایجاد شده است و برخی تصور کرده اند صرف اینکه گروهی جمع شوند و شروع به همخوانی کنند ، سرود خوبی شکل خواهد گرفت. این نگاه ظاهری باعث شده تا دو بخش دیگر که مهم هم هستند ، مغفول واقع شوند. اول کلام ، زبان و پیام که در نوشتار ( شعروترانه) بروز و ظهور می یابد و دوم ، موسیقی که شامل نغمه است و هویت موسیقی ایرانی را پشتیبانی می کند که شامل استفاده از نغمه ها، سازها و ضرباهنگی است که مربوط به فرهنگ و هنر ایرانی و اسلامی ماست . این هر دو از اهمیت ویژه ای برخورداند.»
حسینی ادامه داد: « ما در حوزه اجرا و صدا که اصطلاحا خوانندگی می گوییم ، ظرفیت‌های فوق العاده زیادی داریم . چه کسانی که به صورت حرفه‌ای این کار را انجام می‌دهند و چه کسانی که می‌روند به دنبال استعدادهای جدید و آنها را کشف می‌کنند و پرورش می‌دهند . انواع زبانها از فارسی و عربی تا ده ها گویش مختلف فرصت بی نظیری برای همزبانی و همدلی فراهم ساخته اند . در حوزه شعر و موسیقی باید واقعا کار جدی‌تر و با دقت و همت بیشتری انجام شود . حتما از کسانی که خبره هستند و تخصص و تجربه‌ی لازم را دارند ، باید کمک گرفت تا اولا یک الگو سازی اتفاق بیافتد و در قالب‌های مختلف حماسی ، احساسی ، انقلابی ، اسلامی ، انگیزشی و تبیینی الگو داشته باشیم و بعد مانند سرودهای اوایل انقلاب که نسل‌های بعدی آمدند و آن را ادامه دادند ، متناسب با عصر حاضر و مخاطب امروز ما بتوانیم سرود را به اعتلایی که انتظار می رود ، برسانیم.»
مسئول هماهنگی سرود و موسیقی مراکز استان‌های صدا و سیما همچنین در پاسخ به این سوال که آیا امروزه نمونه‌ای داریم که مانند سرودهای اوایل انقلاب ماندگار شده باشد؟ اظهار کرد: « امسال که سرود سلام فرمانده پخش شد ، موجی در جامعه ایجاد کرد و تا فراتر از مرزها گسترده شد. هرچند سرود امروز به لحاظ نشانه‌شناسی با آنچه که در اوایل انقلاب اتفاق می افتاد تفاوتهایی دارد. اگر بخواهیم سرود ماندگاری بسازیم ، باید اول بدانیم عناصر و ویژگی‌های آن چیست؟ »
« به اتکای تجارب و تحلیل های بسیار در امر نقد و بررسی آثارموسیقایی از شعر و موسیقی و سرود عرض می کنم : آثار ارزشمند متعددی تولید و عرضه شده است . هم در پایتخت و بیشتر از آن در شهرستانها . اما برای زمزمه پذیر شدن سرودها لازمست توزیع و انتشار درخوری صورت پذیرد . مثلا تهیه نسخه تصویری مناسب برای پخش سرود از تلویزیون یا نمایش در رسانه های مجازی . یا فراهم ساختن عرصه ای برای اجرای زنده و مستقیم برای مردم در اماکن و مناسبت های مختلف . اتفاقا اجرای رودرروی سرودخوانان برای مردم ، انگیزش و انتقال حس را چند برابر افزایش می دهد و پیام را بی واسطه منتقل می سازد . نمونه های سرودهای دینی که در اعیاد و ولادت ها اجرا می شود بخوبی گویای این مطلب است .
او ادامه داد: «در طی این سال‌ها برخی سرودهای تاثیرگذار از سوی بزرگان تحسین شده‌اند ، اما متأسفانه فضایی که نیاز هست تا همه سرودها بخوبی به گوش مردم برسد، فراهم نشده است. رسانه‌های مختلفی در این عرصه کار می‌کنند و ضمن اینکه نوع رسانه‌ها نیز متعدد و متکثر شده‌اند. در شبکه های استانی رویکرد خوبی نسبت به سرود ایجاد شده که باعث شده هر سال صدها سرود برای شبکه های استانی صدا ، شبکه های استانی سیما و همچنین شبکه سراسری شما تولید و پخش شود . اما برای همه سرودهای خوب ، فرصت و فضایی درخوری لازم است تا در رسانه های مختلف شنیده شوند . مثل سلام فرمانده که هم پوشش رسانه ای یافت و هم فضای مناسبی برای اجراهای مردمی و ورود به متن و بطن جامعه پیدا کرد.»
حسینی همچنین بیان کرد: « خوشبختانه شخصیت‌هایی که در اوایل انقلاب سرود اجرا می‌کردند ، سبک کاری و آموزه های ارزشمندی به ما هدیه داده اند و شاگردان خوبی تربیت کرده اند . لذا آنچنان نیست که این چشمه خشکیده باشد ؛ ولی اولا باید به کیفیت و محتوای سرودها دقت کنیم و قوت ببخشیم . دوم ببینیم فضای رسانه‌ای برای انتشار سرود چگونه است ؟ یعنی آیا چیزی که ساخته‌ایم به گوش مردم می‌رسد ؟ بالاخره امروزه مردم در معرض انواع صدا قرار دارند . نیاز هست در زمینه تولید سرود از اساتید فن استفاده شود ، هم مشورتی هم اجرایی . حتی ذائقه یابی نیز اهمیت دارد . مخاطب هدف مشخص شود . باید یک نقشه اجرا برای تولید و انتشار ترسیم شود و هر سرودی در هرجایی که قرار است، منتشر شود ، تا اثر مقبول در شبکه‌های رادیویی – تلویزیونی – فضای مجازی و حتی در اجراهای گروهی بصورت زنده باحضور مردم ارایه شود.»
او اضافه کرد: «قطعا با پیامی که حضرت آقا صادر فرمودند ، هنرمندان بیشتری را به سمت سرود با ویژگی‌هایی که ایشان تصریح فرمودند ، خواهند رفت. در حوزه سرود یکی از مفاهیم مورد نیاز ما ، حماسه است. حماسه‌ای که ما را در دوران دفاع مقدس برای دفاع از میهن و پاسداشت ارزش ها و آرمانها مصمم ساخت . این سرودها امروز هم می‌توانند در موضوعات مختلف به ما کمک کنند. در این دورانی که انواع و اقسام صداها حتی از بلندگوهای خارجی به سمت مردم ایران روانه میشود، به نظرم این پیام حضرت آقا الهام بخش و راهگشاست.»
مسئول هماهنگی سرود و موسیقی مراکز استان‌های صدا و سیما با اشاره به نهادهای مختلفی که در حوزه سرود تاثیرگذار هستند، در آخر اظهار کرد: «الان همه استانها و حتی شهرستانهای کمتر برخوردار آثار خوبی اجرا می کنند . آثاری که هم طراوت و تازگی دارند و هم تنوع و جذابیت . بسیاری از آنها خودجوش و بدون دریافت بودجه ای دست بکار شده اند . ما تلاش می کنیم با حمایت صداوسیمای مراکز استانها ، امکاناتی برای ضبط و پخش آثار گروه های مستعد فراهم سازیم . علاوه بر این در امر استعدادیابی ، آموزش ، مشاوره با اساتید شورا، بررسی کارشناسی ، جهت دهی و اعتلای سرود با تمامی شهرستان ها از طریق صداوسیمای مرکز استان در ارتباط هستیم.
امسال سرودهای متنوع و متعددی با موضوعات روز جمهوری اسلامی (12فروردین) – سالروز شکست آمریکا در صحرای طبس – ماه مبارک رمضان – روز آزادسازی خرمشهر و روز مقاومت (دزفول) – ایام ا… نیمه خرداد – دهه مبارک کرامت – شهید چمران – واقعه گوهرشاد و موضوع حجاب از استانها دریافت شده که حاصل همکاری گروه های شهرستانی با صداوسیمای استانهاست و قطعاتی که در شورای شعر،موسیقی و نماهنگ تایید شدند از شبکه های استانی و سراسری به پخش رسیدند . همین امروز مشغول بررسی و ارایه 6 قطعه سرود جدید برای عیدغدیر هستیم که از چهارگوشه ایران عزیز اجرا وارسال شده اند و آثار مصوب به مردم عزیز تقدیم خواهد شد»انتهای پیام
