علی حاجی‌ناصری:  برنامه ریزی اصلاح طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری آغاز شده است، براساس آنچه اعلام شده است شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان همچنان قرار است صحنه گردان اصلی باشد.

سید محمود میرلوحی عضو این شورا در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرآنلاین از بی‌بدیل بودن حسن روحانی به‌عنوان کاندیدای موردحمایت اصلاح‌طلبان سخن می‌گوید و معتقد است که فعلا تردیدی در ادامه ائتلاف وجود ندارد»

او همچنین از قطعی بودن نقش‌آفرینی شورای عالی اصلاح‌طلبان سخن می‌گوید و تاکید می‌کند: «این‌که چگونه ماموریت‌های شورای عالی اصلاح‌طلبان به انجام برسد، موضوعی است که فکر می‌کنم در شهریورماه به‌طور نهایی روشن شود. زمانی‌که ساختار روشن بشود و اصلاحات لازم صورت بگیرد، بهتر می‌توان گفت که نقش این شورا در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ چگونه خواهد بود اما آنچه فعلا می‌توان با قطعیت از آن سخن گفت این است که فعالیت‌های شورا استمرار می‌یابد و فعالیت‌هایش ادامه خواهد داشت.»

گفت‌وگوی خبرآنلاین با میرلوحی پیش‌روی شماست. او در این گفت‌وگو از آخرین وضعیت شورای عالی اصلاح‌طلبان، انتخابات ریاست‌جمهوری آینده، ائتلاف اصلاح‌طلبان با چهره‌های اعتدالی اصولگرایان، تجربه‌های سیاست‌ورزی در دوره‌های مختلف انتخابات و عملکرد دولت یازدهم سخن می‌گوید:

****

* شورای عالی اصلاح‌طلبان به‌عنوان اصلی‌ترین تشکل سازمان‌دهی‌کننده گروه‌های اصلاح‌طلب به‌عنوان یک نهاد مرجع در این جریان سیاسی به رسمیت شناخته شده و جلسات خود را به‌طور منظم برگزار می‌کند. این شورا در انتخابات ریاست‌جمهوری آتی چگونه ایفای نقش خواهد کرد؟ آیا شورای عالی اصلا‌ح‌طلبان می‌تواند تاثیرگذاری خود در دوره‌های اخیر انتخابات را تکرار کند؟ 

همان‌طور که می‌دانید شورای‌عالی اصلاح‌طلبان اخیرا جلسه‌ای را در حضور رییس دولت اصلاحات برگزار کرد. چندی پیش و قبل از برگزاری این جلسه، جلسه شورای استان‌ها در تهران برگزار شد که نظرات روسای شوراهای استانی مورد جمع‌بندی قرار گرفت. با توجه به جمع‌بندی انجام‌شده در جلسات جداگانه شورای عالی و شورای استان‌ها و براساس مطالعه دو ماهه‌ای که از دیدگاه‌های دوستان در استان‌ها و پایتخت صورت گرفت، نظر بر این شد که شورای عالی به فعالیت خود ادامه دهد. معنای این تصمیم آن است که نسبت به اتفاقات پیش‌آمده در انتخابات اسفند ۹۴، در جریان تشکیل مجلس دهم و با توجه به میثاق‌نامه‌ای که کاندیداهای لیست امید امضا کردند، این شورا همچنان به‌عنوان مرجع باقی بماند و بتواند کار خود را دنبال کند؛ از این‌رو، نسبت به آینده و انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراها در بهار ۹۶، این شورا طبیعتا وظایف و ماموریت‌هایی را خواهد داشت. این‌که چگونه این ماموریت‌ها به انجام برسد، موضوعی است که فکر می‌کنم در شهریورماه به‌طور نهایی روشن شود. زمانی‌که ساختار روشن بشود و اصلاحات لازم صورت بگیرد، بهتر می‌توان گفت که نقش این شورا در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ چگونه خواهد بود اما آنچه فعلا می‌توان با قطعیت از آن سخن گفت این است که فعالیت‌های شورا استمرار می‌یابد و فعالیت‌هایش ادامه خواهد داشت.

* البته چند مولفه است که می‌توان آنها را در روندی که به آن اشاره کردید در نظر گرفت. شاید یکی از مهمترین این مولفه‌ها، حاکم بودن چند نگاه متفاوت و سلایق گوناگون در میان اصلاح‌طلبان باشد؛ برخی گروه‌ها برای ادامه حمایت از آقای روحانی شروطی دارند و برخی دیگر، رییس‌جمهور را گزینه اول و آخر اصلاح‌طلبان در انتخابات آتی می‌دانند و بدیلی برای ایشان قائل نیستند. این تفاوت دیدگاه‌ها تا چه حد جدی است و شورای عالی اصلاح‌طلبان چه برنامه‌ای برای رفع آن دارد؟ آیا می‌توان این تفاوت دیدگاه‌ها را «اختلاف» نامید؟

نه؛ من تعبیر اختلاف را برای این موضوع ندارم. مساله بسیار مهم این است ‌که هسته اصلی شورای عالی اصلاح‌طلبان، جریان اصلاح‌طلب بوده و اهتمام اصلی در تشکیل شورا داشته است؛ این دامنه گسترش پیدا کرده و توانسته است بقیه اعتدالیون و طیف‌های دیگر را در ائتلاف شریک کند. اکنون نیز می‌توان همین نگاه را داشت که مجموعه اصلاح‌طلبان، انتخابات ۹۲ را گام اول، انتخابات ۹۴ را گام دوم و انتخابات ۹۶ را گام سوم تلقی می‌کنند. درعین‌حال اگر تفاوت‌هایی در ادبیات گروه‌های مختلف وجود دارد، این تفاوت در واقع در مجموعه جریان اصلاح‌طلبی و دوستانی است که با ادبیات و فرهنگ اصلاح‌طلبی آشنا هستند و می‌دانند که نباید نام اختلاف بر آن اطلاق کرد.

*در میان طیف‌های مختلف، گروهی هست که نقش برادر بزرگتر را ایفا کند و طیف‌های دیگر زیرپرچم آن قرار بگیرند؟

جریان اصلاح‌طلبی، جریانی گسترده است که طیف‌های مختلفی را در برمی‌گیرد و فرد یا گروه خاصی نقش فرماندهی ندارد. این ساختار مبتنی بر خردجمعی است؛ از این‌رو من احساس می‌کنم مجموعه جریان اصلاح‌طلبی در حمایت از آقای روحانی هنوز استوار است. ممکن است در موضوعات گوناگون، نظرات متفاوتی باشد که بحث دیگری است؛ چراکه شرایط موجود، شرایط جدیدی است و ما در هر دوره، شرایط‌مان تغییر می‌کند. ما اکنون در سال ۹۲ نیستیم و حتی در سال ۹۴ هم به‌سر نمی‌بریم. ما در هر دوره، شرایط زمانی و سیاسی خاصی داریم که طبعا چنین شرایطی در انتخابات سال آینده نیز موثر خواهد بود. ما در سال ۹۲ درحالی ائتلاف کردیم که صدای جریان دلواپسان در مجلس طنین داشت اما امروز مجلس دهم در شرایطی مشغول به فعالیت است که در فضای همکاری با دولت ایفای‌نقش می‌کند. البته همه می‌دانیم که کشور هنوز هم تا رسیدن به اهدافی‌که مشخصا جریان اصلاح‌طلبی دنبال می‌کند، فاصله دارد. نباید فراموش کنیم که اکنون شرایط با آنچه ایده‌آل دوستان ماست فاصله بسیاری دارد.

* علت این حمایت سفت و سخت و جدی جریان اصلاحات از آقای روحانی چیست؟ جرا این اتفاق برای چهره‌های دیگر رخ نداده است؟

ما فکر می‌کنیم دولت یازدهم و مشخصا آقای رییس‌جمهور خدمات ارزشمندی را به کشور ارائه کرده‌اند؛ کشور را از گردنه‌های سختی عبور دادند، برجام و کاهش تورم و اقداماتی‌که در این زمینه‌ها صورت گرفته، همه ارزشمند است و فکر می‌کنیم شرایط کشور به‌گونه‌ای است که اگر توقفی در این روند ایجاد شود و بار دیگر کشور به مسیر دوربرگردانی که دلواپسان برای بازگشت به آن وسوسه می‌شوند و آن را دنبال می‌کنند مبتلا شود، دیگر تحمل چنین آزمون و خطایی را ندارد. ما برای رسیدن به مرحله‌ای‌که امروز در آن قرار داریم هزینه‌های بسیاری داده‌ایم.

اگر امروز مساله رکود تا عمق وجود خانواده‌ها را آزار می‌دهد و به آنها فشار می‌آورد، اگر کشورهای دنیا برای بازگشت به کشور ما مرتبا شرط و شروط می‌گذارند و به‌رغم حصول برجام، بانک‌ها هنوز با مشکلات فراوانی مواجه هستند و سرمایه‌گذاری خارجی در کشور با چالش‌های جدی مواجه است، اینها همه آسیب‌های زخمی است که در سال‌های گذشته به اقتصاد کشور و فضای اجتماعی وارد شده است؛ دیگر نباید راضی شویم که کشور مجددا به آن دست‌اندازها بیفتد. امروز جامعه ما و جامعه بین‌الملل باید احساس کند ثبات و دوام در این سیاست‌ها وجود دارد؛ یعنی ایران خواستار تعامل با دنیاست، فضای اقتصادی ایران مستعد است و دیگر دلواپسان نمی‌توانند دوباره برگردند تا همان هیجانات و احساسات را ابزار کار خود قرار دهند و کشور را به تصمیم‌های پرهزینه مبتلا کنند.

امروز ایران برای خریدن هواپیما با مشکلاتی مواجه است؛ زمانی‌که می‌خواهد از فرصت‌های واقعی و منطقه‌ای‌اش استفاده کند با چالش روبه‌رو می‌شود. حتی در همین دوره، همان مقدار که دلواپسان می‌توانند نقش بازی کنند، کار خود را انجام می‌دهند و می‌بینید که این اقدامات چقدر پرهزینه است. یکی از این اتفاقات، گرفتن سفارت عربستان بود. می‌بینید که عربستانِ منزویِ بدهکارِ کودک‌کش را از موضع انفعالی خود به موضع تهاجمی منتقل کردیم. چه کسانی این کار را می‌کنند؟ این همان جریانی است که متاسفانه هنوز هم نمی‌خواهد مسئولیت‌های خود نسبت به حوادث گذشته را بپذیرد؛ تلف کردن هزاروصد میلیارد دلار از منابع کشور و تقویت رژیم‌صهیونیستی با سر دادن شعارهای هیجانی و احساساتی تحت‌عنوان هولوکاست را قبول ندارد.

امروز با سیاست‌های آقای روحانی و دولت یازدهم دارند، آن فضای محدود، به یک فضای تعامل تبدیل شده است. ۳۵۰ هیات سیاسی اقتصادی دنیا به ایران می‌آیند، گفت‌وگوهای سطح بالای تجاری هم‌اکنون در جریان است و اگر این مسیر ادامه یابد، ایران می‌تواند به قطب صنعتی و فناوری منطقه تبدیل شود؛ باید از این روند، مراقبت کنیم. حافظه اصلاح‌طلبان به‌روز است، حواس‌شان جمع است و آنچه از سوی برخی تحت‌عنوان اختلاف مطرح می‌شود، بر سر جزییات است؛ وگرنه بر سر کلیات و راهبردها همه قبول دارند که سیاست‌های کشور تازه بر روی غلتک افتاده و دولت در شرایط خوبی به‌سر می‌برد و آقای رییس‌جمهور در شرایط مثبتی است.

برای رسیدن به نتایج این زحمات چند ساله، باید بیشتر صبوری و همکاری کنیم و به منافع ملی توجه داشته باشیم تا منافع جناحی و حزبی؛ همین نگاه بود که دامنه فعالیت و نفوذ اصلاح‌طلبان را در انتخابات ۹۴ تا جایی گسترش داد که عملا علم اصولگرایان در مرحله دوم به زمین افتاد و اساسا چیزی به‌نام ائتلاف اصولگرایان در مرحله دوم پابرجا نماند. این تدبیر و برنامه‌ای است که اصلاحات داشت، دلسوزانه و باتدبیر به میدان آمد و با ترجیح منافع ملی بر منافع حزبی آمد. ما فکر می‌کنیم که جریان اصلاح‌طلب همین نگاه را در انتخابات آینده دنبال خواهد کرد، سهم‌خواهی نداشته، ندارد و نخواهد داشت؛ بلکه ملاکش رضایت مردم، تامین منافع ملی و ادامه آرامش و ثبات در داخل و منطقه است. این روندی است که جریان اصلاحات دنبال می‌کند.

* علاوه بر مسائلی که به آنها اشاره کردید، تجربیاتی نیز در گذشته وجود دارد که بارزترین آنها تجربه دو انتخابات اخیر یعنی انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ و انتخابات مجلس در اسفند ۹۴ است و شما تحت‌عنوان گام اول و گام دوم از آنها یاد می‌کنید. برای مثال، در انتخابات اخیر مجلس، گروهی تحت‌عنوان اعتدالیون اصولگرا موردحمایت جریان اصلاحات واقع شدند و در لیست امید جای گرفتند اما زمانی‌که به مجلس راه یافتند سیاست‌های درنظر گرفته‌شده از سوی لیست امید را نادیده گرفتند. آیا تضمینی وجود دارد که چنین اتفاقی تکرار نشود؟ 

ما از یکسو تجربه انتخابات سال ۸۴ را داریم که متاسفانه با تفرق کاندیداهای مختلف ۶۰ درصد رای اصلاح‌طلبی، به سبد آقای احمدی‌نژاد ریخته شد و دیدیم که آن نتیجه، کشور را به چه گرفتاری‌هایی مبتلا کرد. از سوی دیگر، تجربه انتخابات ۹۲ را داریم که در دقیقه ۹۰ با تدبیر و مسئولانه بازی کردن عوامل مختلفی که در انتخابات نقش داشتند، نتیجه مناسبی برای کشور عاید شد.

انتخابات سال ۹۴ هم تجربه خوبی است که در عمل دیدیم؛ ما هنوز پشیمان نیستیم و در فرآیندی که در آن شرایط سخت و بی‌سابقه بود نتیجه مطلوبی گرفتیم. ما معتقدیم که ردصلاحیت‌های صورت‌گرفته از سوی شورای نگهبان بی‌سابقه بود. البته برخی به ما می‌گویند مگر در گذشته با شما چگونه برخورد می‌کردند که امروز می‌گویید برخوردشان بی‌سابقه است؟ ما می‌گوییم درست است که آنچه در گذشته اتفاق افتاد، در نوع خود و در زمان خود بی‌سابقه بود اما کاری‌که شورای نگهبان در دوره اخیر انجام داد این بود که دو کاندیدای ریاست‌جمهوری تاییدصلاحیت‌شده خود را نیز ردصلاحیت کرد. شورای نگهبان در انتخابات ریاست‌جمهوری ۸۴ آقای معین و مهرعلیزاده را تاییدصلاحیت کرده بود اما این دو نفر را در انتخابات مجلس ۹۴ ردصلاحیت کرد. 

در چنین شرایطی، جریان اصلاح‌طلبی خانه‌نشین نشده در میدان مانده فضای سیاسی کشور را مدیریت کرده و توانسته با ائتلافی که ایجاد کرده است، به‌طور منظم نیروهای حاضر در جبهه رقیب را عملا به جبهه اصلاح‌طلبان بیاورد. بسیاری از دوستان به ما انتقاد می‌کردند که مگر ممکن است آقای دکتر لاریجانی که در دوره دولت اصلاحات به‌عنوان رقیب اصلاح‌طلبان شناخته می‌شد، در فهرست اصلاح‌طلبان قرار بگیرد؟ اما پاسخ ما این است که چنین اقدامی، نشانه تدبیر، سعه‌صدر و درعین‌حال ترجیح منافع ملی بوده است.

ما همچنان به این فرآیند خوشبین هستیم و فکر می‌کنیم مجلسی‌که امروز در کشور حضور دارد و کار می‌کند، به اندازه کافی موجب روسفیدی جریان اصلاح‌طلبی هست و خواهد ماند؛ حتی اگر در مواردی اتفاقات دیگری رخ داده باشد، ما بازهم اعلام می‌کنیم مردم ما و کسانی‌که در تهران به فهرست ائتلاف ۳۰+۱۶ رای دادند، به‌خوبی می‌دانند که جریان اصلاح‌طلب در چه وضعیتی است. ما از مجموعه این فرایند رضایت داریم؛ هرچند ممکن است برخی دوستان اصلاح‌طلب ما به‌حق انتظاراتی داشته باشند و بگویند ما باید سهم بیشتری در مدیریت مجلس و در ریاست کمیسیون‌ها داشته باشیم.

امروز وقتی می‌بینند که رییس کمیسیون فرهنگی مجلس یک دلواپس است، حق دارند گلایه کنند اما ما هم به آنها می‌گوییم باید مجموعه مجلس را ببینید. کمیسیون‌ها به‌دلیل وضعیت خاصی‌که پیش آمد، چنین شرایطی پیدا کرد اما این پایان کار نیست. ما در سال آینده نیز انتخابات هیات‌رییسه کمیسیون‌ها را پیش‌رو داریم و بی‌تردید سهم لازم را از ریاست کمیسیون‌ها به‌دست خواهیم آورد. دوستان ما نباید عجله کنند؛ همین که امروز مجلس دهم همراه با دولت، مطالبات مردم و اهالی فکر، فرهنگ و دانشگاه است، اتفاق قابل‌توجه و ارزشمندی رخ داده که واقعیت دارد و نباید آن را نادیده گرفت.

*در واقع می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که شورای عالی اصلاح‌طلبان تلاش می‌کند نوعی انسجام در میان طیف‌های مختلف این جریان ایجاد کند و در انتخابات آتی، گزینه‌ای به‌عنوان بدیل آقای روحانی مطرح نخواهد کرد….

فعلا تردیدی در ادامه ائتلاف وجود ندارد؛ اساسا ما این مساله را در انتخابات اسفند ۹۴ نیز بیان کردیم و در بیانیه‌ها و شعارهای انتخاباتی هم موجود بود. ما دلیلی برای تغییر فاز نمی‌بینیم بلکه عملکرد آقای رییس‌جمهور را مبنا قرار می‌دهیم، ممکن است به بخشی از دولت نقد داشته باشیم اما عملکرد آقای رییس‌جمهور را در مسیر اجرای تعهداتشان می‌دانیم و فکر می‌کنیم ایشان به‌خوبی از عهده قول و تعهدات خود نسبت به مردم و همه مشکلاتی که در کشور، منطقه و جهان پیرامون وجود داشته، برآمده و توانسته‌ است کشور را از مخمصه‌های بزرگ و گردنه‌های بلند عبور دهد. ما باید به این مساله توجه کنیم و آن را قدر بشناسیم؛ تا وقتی بهتر و مناسب‌تر از ایشان و نزدیک‌تر نسبت به مطالبات مردم و نیازهای کشور نمی‌شناسیم، به‌دنبال نسیه نمی‌رویم. نقد کار این است که آقای رییس‌جمهور در این ۴ سال توانسته‌ است بحران‌های بزرگی را از سر کشور رد کند، سنگ‌های بزرگ و مشکلات فراوانی را از پیش‌پای ملت بردارد و کشوری را که ۴۶ درصد تورم و رشد منفی ۶.۸ درصدی داشته، به تورم تک‌رقمی و رشد ۴.۴ درصدی رسانده‌ و منابع بلوکه‌شده در خارج از کشور را آزاد کرده‌ است.

برخی باور نمی‌کنند در آن زمان چه سخنان و حرف‌هایی بیان می‌شد و هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شدند، تلویزیون، رادیو و تیترهای روزنامه‌ها را دنبال می‌کردند، رجزخوانی دولت صهیونیستی و مقام‌های نظامی آمریکا را می‌دیدند اما امروز سخن از خرید بویینگ و ایرباس، توافق با شرکت‌های بزرگ نفتی، راهسازی، گردشگری و… است. من فکر می‌کنم همین دو تفاوت می‌تواند به ملت ما بگوید چه اتفاقی رخ داده و فاصله میان گذشته و حال را بیان کند؛ بابک زنجانی‌ها به‌نام دور زدن تحریم‌ها، میدان‌دار بودند و بلای بزرگی بر سر ملت آوردند اما امروز سخن از شروع فعالیت‌های بزرگ، اتوبان‌های بزرگ، بندرهای بزرگ، راه‌آهن و… است. فکر می‌کنم این تفاوت برای بسیاری از مردم ملموس است و قدردان این خدمات هستند.

29215