جهان > غرب آسیا – مقام‌های عربستان این روزها از همه طرف ناراحت و خشمگین هستند.

در يمن 11‌ماه حملات آنها به هيچ نتيجه مشخصي جز پرونده قطور كشتار غيرنظامي‌ها نرسيده، در سوريه با پيش‌رفتن توافق آتش‌بس و دست بالاي دولت دمشق و محور ايران – روسيه در گوشه رينگ قرار گرفته‌اند و حالا به‌دنبال انتقام‌گيري از سومين كشور عربي منطقه يعني لبنان هستند.

حمايت‌نكردن لبنان از عربستان در تقابل با ايران و رأي منفي اين كشور به اقدام رياض در موضع‌گيري عليه تهران چندين هفته است كه مقام‌هاي اين كشور را خشمگين كرده و هر روز بخشي از واكنش‌هاي تند اين كشور مشخص مي‌شود. عربستان اكنون از شهروندان اين كشور كه در لبنان حضور دارند خواسته است تا خاك اين كشور را ترك كنند. رياض همچنين به همراه امارات و بحرين در اقدامي هماهنگ از شهروندان خود خواسته‌اند كه از سفر به لبنان خودداري كنند.

امارات به‌صورت كامل سفر اتباع خود به لبنان را ممنوع كرده و تعداد ديپلمات‌هاي خود در اين كشور را هم كاهش داده است. وزير خارجه لبنان از قطعنامه‌اي كه در پايان نشست وزراي خارجه كشورهاي عربي عليه ايران و در حمايت از عربستان صادر شد، حمايت نكرد. رياض اكنون مانند مسائل ديگر منطقه در تلاش است تا درباره تقابل با لبنان هم كشورهاي عربي ديگر را مجبور به همراهي با خود كند؛ اقدامي كه پيش از اين نشان داده نمي‌تواند چندان هم در رابطه با آن موفق باشد.

پيش از اين درباره اقدام نظامي در سوريه كشورهاي معدود عربي حاضر به حمايت از عربستان شدند. روز گذشته هم محمدو بوهاري رئيس‌جمهور نيجريه در رياض درخواست ملك سلمان براي الحاق اين كشور آفريقايي به ائتلاف تحت سركردگي عربستان سعودي را رد كرد.

هفته گذشته هم عربستان كمك نظامي 4ميليارد دلاري خود را به لبنان به حال تعليق درآورد تا پل ديگري را در رابطه خود با بيروت خراب كند. مقام‌هاي سعودي اعلام كرده‌اند كه اين اقدام بخشي از ارزيابي مجدد روابط بين 2 كشور است.شايد خشم عربستان با حمايت‌نكردن لبنان از اين كشور در مقابل ايران به اوج رسيده اما مسئله اصلي رياض ازدست‌دادن نفوذ و قدرت مداخله در لبنان پس از سال‌ها كارشكني در اين كشور به‌حساب مي‌آيد.

2سال است كه با مداخله عربستان گروه‌هاي سياسي در لبنان نتوانسته‌اند براي انتخاب رئيس‌جمهور اين كشور به نتيجه برسند. اما اكنون احزاب لبناني در حال رسيدن به توافقي هستند كه شكست بي‌سابقه رياض در لبنان به‌حساب مي‌آيد. به تازگي 2نفر از رهبران احزاب مسيحي لبنان كه سال‌ها با هم رقيب و حتي دشمن بوده‌اند در اتفاقي غيرمنتظره با هم متحد شده‌اند تا شايد كشوري كه 2سال رئيس‌جمهور نداشته سرانجام از بلاتكليفي خارج شود.

در اقدامي كه ضربه‌اي مهلك به جريان 14مارس به‌حساب مي‌آيد سمير جعجع، رهبر حزب القوات اللبنانيه حمايت خود را براي رياست‌جمهوري لبنان از ميشل عون، رئيس جريان آزاد ملي اعلام كرده است. 14مارس كه مورد حمايت عربستان است با اين حركت كه برخي آن را يك «انفجار سياسي» تعبير كرده‌اند در موضع ضعف قرار گرفته و حزب‌الله را در يك قدمي رسيدن نامزد مدنظرش به رياست‌جمهوري قرار داده است.

اين دست بالاي حزب‌الله در لبنان و موفقيت در كنار هم قرار دادن رقباي قديمي و سنتي مانند يك سيلي به‌صورت عربستان به‌حساب مي‌آيد. جعجع و عون رقباي ديرينه‌اي بوده‌اند و حتي طرفداران اين دو سياستمدار برجسته مسيحي لبنان در دهه 1980در جنگ‌هاي داخلي در مقابل يكديگر دست به اسلحه شده‌اند. اكنون اما جعجع كه پيش از اين متحد جريان 14مارس و سعد حريري به‌حساب مي‌آمد دوستان سنتي خود را رها كرده و به سمت جريان 8مارس با ايفاي نقش مهم حزب‌الله، به رهبري سيدحسن نصرالله و جنبش امل، به رهبري نبيه بري آمده است.

به قدرت رسيدن رئيس‌جمهور در لبنان كه تحت نفوذ عربستان نباشد يك شكست بزرگ براي رياض پس از 2سال تلاش بي‌فايده در اين كشور به‌حساب مي‌آيد. سفير عربستان در بيروت هم به تازگي در جمعي گفته بود كه لبنان بايد به ريشه‌هاي عربي‌اش باز گردد؛مسئله‌اي كه بيشتر به‌معناي حمايت بدون چون و چرا از عربستان به‌حساب مي‌آيد كه خود را قدرت اصلي در ميان كشورهاي عربي مي‌پندارد.

سعد حريري، رهبر جريان مورد حمايت عربستان با اقدام‌هاي رياض روز گذشته از ملك سلمان، پادشاه عربستان خواسته است كه لبنان را رها نكرده و به حمايت خود ادامه دهد. نخست وزير اسبق و رئيس جريان المستقبل كه 10روز پيش از شهر جدهبه بيروت بازگشته همچنين با راه‌اندازي كمپين موسوم به «منشور وفاداري به عربستان سعودي» از ملت لبنان خواست تعداد امضاهاي اين منشور را به يك ميليون برسانند. گزارش‌ها نشان مي‌دهد كه تمام سلام نخست‌وزير لبنان هم پيامي را به سلمان بن عبدالعزيز پادشاه سعودي ارسال كرده است. الجزيره گزارش داده كه تمام سلام اعلام كرده كشورهاي عربي در مقابل چالش‌هايي كه با آن روبه‌رو هستند بايد اتحاد خود را حفظ كنند و بيروت خواستار روابط مناسب با رياض است.

جريان نزديك به عربستان اكنون در صحنه سياسي لبنان اما در بدترين شرايط خود قرار گرفته است. با حمايت همه جانبه از ميشل عون، نامزد مدنظر حزب‌الله همه منتظر رسيدن او به پست رياست‌جمهوري هستند تا اوضاع در لبنان سر و سامان بگيرد. رئيس‌جمهور لبنان با رأي 127نماينده فعلي پارلمان(يكي از نمايندگان پارلمان فوت كرده و جايگزين نشده است) انتخاب مي‌شود.

سليمان فرنجيه، نامزد مدنظر عربستان و مورد حمايت جريان 14مارس اكنون اميدش براي رسيدن به كاخ رياست‌جمهوري بسيار كم شده است. عربستان با گسترش تنش‌ها با لبنان دست به قمار جديدي در منطقه زده است كه مي‌تواند شكست جديدي را پس از يمن و سوريه براي اين كشور رقم بزند. در ميان بيماري سلمان حالا محمد پسر جوان او سياستي را در پيش گرفته كه عقلانيت در آن كمترين سهم را دارد. رياض به خوبي مي‌داند كه با كسري بودجه بي‌سابقه دست و پنجه نرم مي‌كند. هر چند شايد هنوز صندوق رياض پر از پول باشد اما گنج قارون هم روزي به پايان مي‌رسد و واقعيت نياز به تعامل با كشورهاي ديگر و پرهيز از تنش‌زايي خود رانشان مي‌دهد.

This entry passed through the Full-Text RSS service – if this is your content and you’re reading it on someone else’s site, please read the FAQ at fivefilters.org/content-only/faq.php#publishers.

RSS