ناصر امانی در گفت‌وگو با صلح خبر، که به مناسبت روز شوراها انجام شد، گفت: متأسفانه شوراهای شهر علیرغم اینکه از سال ۷۶ تاکنون قریب به شش دوره با رأی مردم به سر کار آمدند و به ظاهر مسئول حل و فصل چالش‌ها و مشکلات حوزه مدیریت شهری هستند، اما در عمل شوراهای شهر آن گونه که باید نتوانستند نقش خود را به عنوان شورای مردم شهر ایفا کنند و بیشتر نقش شورای شهرداری داشته‌اند.
اختیارات شوراها به جای افزایش، کاهش یافته است
وی با بیان اینکه با مرور زمان اختیارات شوراها به جای افزایش، کاهش یافته است، ادامه داد: این کاهش در حالی است که در دو برنامه توسعه کشور پیش‌بینی شده بود که دولت می‌بایست ۲۳ اختیار و وظایف خود را در حوزه سازمان‌ها و وزارتخانه‌هایش به حوزه مدیریت شهری محول کند؛ اما عملا نه تنها این اتفاق نیفتاد؛ بلکه در برخی موارد روند معکوس بود به گونه‌ای که اختیارات مربوط به شورا و شهرداری‌ها کاسته شد و به دولت منتقل شد.
عضو شورای شهر تهران افزود: از آن سو به مرور زمان جمعیت شهرها و تعداد شهرها افزایش یافت و جمعیت شهرنشین از جمعیت روستانشین پیشی گرفت؛ به گونه‌ای که یک زمان نه چندان دور، نسبت جمعیت شهرنشینان به روستانشینان ۳۰ به ۷۰ بود؛ اما در حال حاضر این روند کاملا معکوس شده به گونه‌ای که ۷۵ درصد از هم وطنان شهرنشین و ۲۵ درصد روستانشین هستند و این رشد جمعیت در شهرها به گونه‌ای است که تناسبی بین اختیارات، وظایف و مسئولیت‌های حوزه مدیریت شهری با حجم انبوه جمعیت و مشکلات آن‌ها نیست.
از دهه ۶۰ به بعد سهم شهرداری‌ها و مدیریت شهری از بودجه عمومی کشور قطع شد
وی اظهار کرد: از دهه ۶۰ به بعد سهم شهرداری‌ها و مدیریت شهری از بودجه عمومی کشور قطع شد و بنا بود شهرداری‌ها از نظر مالی خودکفا باشند و منابع درآمدی پایدار داشته باشند اما این مسئله را منوط به تصویب لایحه منابع پایداری شهرداری‌ها کردند که می‌بایست در دولت تدوین و در مجلس تصویب می‌شد اما حدود ۴۰ سال از آن می‌گذرد؛ اما هنوز این اتفاق به سرانجام نرسیده است و همین یک مورد موجب بروز مشکلاتی برای شهرها شده است و مسائلی را همچون محیط زیست، تراکم فروشی، افزایش جمعیت و… تحت تأثیر این مسئله شکل گرفته است.
چالش‌های تهران به تنهایی توسط مدیریت شهری قابلیت حل و فصل ندارد
امانی با تأکید بر اینکه در شهر تهران با چالش‌هایی مواجه هستیم که به هیچ وجه به تنهایی توسط مدیریت شهری قابلیت حل و فصل ندارد، گفت: مسائلی همچون آلودگی هوا، ترافیک سنگین، محیط زیست، بافت فرسوده،حاشیه‌نشینی و حریم مسائلی هستند که شورای شهر و شهرداری اختیارات و وظایف فعلی‌شان از پس این مشکلات برنمی‌آید و باید مجموعه نظام در خصوص برخی از مشکلات تهران تصمیم‌گیری کند چرا که معتقدیم تهران سه بُعد متفاوت دارد.
باید همه نظام برای حل این مشکلات به کمک شهرداری تهران بیایند
وی در تشریح ابعاد تهران تصریح کرد: تهران به عنوان یک کلانشهر، تهران به عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران و تهران به عنوان یک منطقه شهری مورد توجه است که مسائل و مشکلات بسیاری دارد و متأسفانه عمده این مسائل به گردن مدیریت شهری افتاده اما در این میان مدیریت شهری امکانات، ابزار، اختیارات و مسئولیت حل این مشکلات را ندارد و باید همه نظام برای حل این مشکلات به کمک شهرداری بیایند.
عضو شورای شهر تهران در خصوص این سوال که به نظرتان آیا این وضعیت در یک چشم‌انداز مشخص بهبود پیدا می‌کند یا خیر؟ گفت: بستگی به اراده و تصمیمات مدیران رده بالا دارد و اگر واقعا قوای سه‌گانه بخواهند و سه بُعد و مفهوم تهران را قبول کنند و مسئولیت‌های تهران را بپذیرند و یا امکانات و اختیارات را در اختیار مدیریت شهری بگذارند، می‌توانیم امیدوار باشیم که در یک برنامه‌ریزی طولانی مدت مسائل و مشکلات حل شود.
امانی در پاسخ به این سوال که چرا به مرور زمان این اختیارات کاهش یافته است؟ افزود: کافی است قانون شهرداری‌ها را که در دهه ۳۰ تصویب شده بخوانید و می‌بینید که در آن زمان همه مسائل مربوط به شهر از جمله بهداشت، آب، فاضلاب، برق و… در اختیار مدیریت شهری بوده؛ اما حالا هم بروید اختیارات را بخوانید و ببینید که چقدر از حجم اختیارات شهرداری‌ها نسبت به قبل از انقلاب کاسته شده و این کمتر شدن اختیارات به دلیل بزرگ شدن دولت‌ها است، چرا که دولت‌ها بیش از ظرفیت، خود را بزرگ کردند و وارد حیطه‌هایی شدند که براساس قانون باید در اختیار مردم یا نهادها و سازمان‌ها سپرده می‌شد؛ اما حالا دولت‌ها تصدی‌گری می‌کنند و علیرغم برنامه‌های توسعه‌ای کشور که آن‌ها را ملزم به چابک سازی می‌کند، تمایل به بزرگ شدن دارند و این نهادهای مردمی هستند که با بزرگ شدن دولت،روز به روز کوچکتر می شوند و اگر مقاومت شوراها و اعضایشان به خصوص شوراهای کلانشهرها و تهران نبود، به مرور زمان این اختیارات فعلی حتی کمتر می‌شد و باید بگویم شوراها با چنگ و دندان این اختیارات را برای خود حفظ کردند.
انتهای پیام
