روابط عمومی

تا کنون در وجه تسمیه و تعریف «روابط عمومی» در کتاب ها و جزوات درسی مطالب و عباراتی آمده است که مانند هر تعریفی درهر موضوعی در برگیرنده همه مفاهیم و عناصر و عوامل ذهنی و عینی آن نبوده اند. اصولاً تعریف موضوعات کار ساده ای نیست به ویژه درباره مباحثی که در حوزه علوم انسانی قرار دارند. اگر شما تعریف کامل و جامعی از هنر، ادبیات، فرهنگ، فلسفه، سیاست و … پیدا کردید لابد به تعریف معتبری از «روابط عمومی» نیز خواهید رسید و این از نقصان توانایی تشخیص و تحقیق پژوهشگران نیست بلکه نشان از اهمیت و وسعت مفاهیم و فراوانی ارتباطات پیچیده معارف بشری در لغات و اصطلاحات دارد. با این همه، در تعریف موضوعات، معمول چنین است که به هر حال عباراتی که نزدیکتر و مناسبتر به موارد مورد بحث است عنوان می شود، در این مقطع نیز همین شیوه ملحوظ می گردد.

همان طور که اشاره رفت تا به حال برای «روابط عمومی» تعاریف گوناگون منظور شده و در منابع مشابه تکرار گردیده است که به جهت جلوگیری از اطاله کلام از بیان آن ها پرهیز می شود. اما ناگزیر جمله کوتاه و مشهور و نسبتاً نزدیک به مفهوم «آیینه ی تمام نمای یک مؤسسه» یادآور و خاطرنشان می گردد.

پیشینه

اگر معنی کلی برقراری ارتباط عمومی و جنبه های خبری و ابلاغی را از روابط عمومی انتظار داشته باشیم که چنین است، لاجرم پیشینه آن را در عمق تاریخ باید جستجو کنیم.

اما در صورتی که شکل جدید و ساری و جاری آن را مد نظر داشته باشیم باید ظهور و پیایش آن را از اوائل قرن میلادی حاضر در کشور آمریکا و چند کشور اروپایی و حدوداً از سال 1320 به بعد در ایران بدانیم.

نکته مهم در تاریخ روابط عمومی این است که بین فن و یا هنر گسترده محصول ابتکارو اختراع شخص و یا اشخاص معین نبوده و نیز بروز و نمود اولیه اش در جایی مشخص تجلی نیافته است بلکه ضرورت های زندگی نوین اجتماعی و پیشرفت های صنعتی و علمی باعث ایجاد و رواج آن و آن هم به صورت تدریجی و ارتقاء گام به گام و با نام های گوناگون و شیوه های مختلف در جهان و ایران بوده است.

در آمریکا و اروپا همزمان با توسعه سازمان های اداری و بازرگانی و صنعتی واحدهایی برای انتشار اخبار و اطلاعات و ارتباط با مردم و مطبوعات ایجاد گردید و ابتدا به این گونه اقدامات ارتباطی و تبلیغی غالباً «پاپلیسیتی» به معنی انتشارات و واژه هایی از این سنخ اطلاق می گردید و بعدها اصطلاح «روابط عمومی» که ترجمه ی Public-Relation است متداول شد و به تدریج عمومیت یافت معهذا هم اکنون نیز در پاره ای از کشورها برای مجموعه اقدامت روابط عمومی نامها و اصطلاحات بومی و محلی و خاص به کار برده می شود

اهمیت

قرن حاضر را علاوه بر قرن تسخیر فضا، اتم، کامپیوتر، لیزر و غیره به حق عصر ارتباطات نامیده اند ابزار فنی ارتباطی از قبیل تلفن، رادار، تلگراف، پست، تلکس، فاکس، ماهواره مخابراتی و تکنولوژیهای پیشرفته در این زمینه ها انسان ها را به هم نزدیک و نزدیک تر کرده است.

وسایل ارتباطات جمعی مانند مطبوعات، رادیو و تلویزیون بسیاری از شیوه های زندگی را عوض کرده است و گویی که دنیای گسترده ما به دهکده جهانی تبدیل شده که افکار و اعمال انسان ها و جمعیت های دیگر از دید و نظر یکدیگر پنهان نیست. تبادل افکار و اطلاعات و دانش ها و هنر ها و تبلیغات در حجم و سرعت گیج کننده ای در جریان است.

نقش روابط عمومی در تحقق اهداف مصوب مؤسسات

از تنظیم و تصویب اهداف و برنامه های مدون و مصوب هر مؤسسه تا حصول توفیق و کامیابی در تحقق آن ها علی القاعده راه های پر پیچ و خم و بعضاً صعب العبور و موانع و حوادث غیر مترقبه و نیز مختمل، ظهور و بروز می کند که باید با آن ها با شیوه های مطلوب مقابله کرد.

همچنین با اتخاذ تدابیر و اعمال سلایق ویژه می توان در آسان تر کردن و کوتاهتر کردن و دلپذیر ساختن این طی طریق تمهیداتی را فراهم نمود که مجموعه این کارایی ها را باید در حوزه وظایف و نهایتاً عملکرد واحد روابط عمومی سراغ گرفت.

روابط عمومی باید برای نام و نشان و موجودیت و محدوده و قانونمندیهای مؤسسه در مراکز و مؤسسات مرتبط اجتماعی، اقتصادی و اداری کشور و عندالزوم دیگر ممالک جای مناسب را پیدا کرده و به آن ها اختصاص دهد.

در گام بعدی با ایجاد ارتباطات گسترده و گفت و شنودهای صمیمانه با کارکنان، مردم و متخصصین و کارشناسان از طریق طرح های افکارسنجی و مصاحبه و تشکیل سمینارهای پر محتوی و غیره اطلاعات و نظریات جالب و مهم راجمع آوری کرده و به مدیریت انتقال بدهد که در این رهگذر و در راستای تحقق اهداف مؤسسه نتایج ذیل به دست می آید:

1- نقاط ضعف اجرایی در زمینه های فنی، اداری و تولید و توزیع و سایر جهات مربوط آشکار می شود. هیچ تضمینی نیست که با همه تمهیدات و امکانات فراهم آمده نتیجه نهایی پیش بینی شده دقیقاً متحقق شود عوامل بازدارنده و کند کننده بسیار است و طرح ها در مرحله اجرا و عمل با مشکلات عدیده مواجه می شوند. در این مرحله اشکالات و نواقص شناخته و فهرست می شود.

2- دلایل و انگیزه های واقعی بیرونی و درونی تعلل و رکود و توقف شناخته می شود که این مهم با جمع بندی آراء و نظریات گوناگون و گسترده انجام می گردد. علل واقعی و اصلی پیش آمدها ممکن است در مقوله های مدیریتی، حقوقی، فنی، اجتماعی و از دیدگاه دیگر شخصی یا جمعی باشد. به هر حال ریشه یابی قضایای پدید آمده بخش مکمل و استراتژیکی مورد بالاست.

3- از وقوع بسیاری ناهنجاریها و معضلات محتمل پیشگیری به عمل می آید که این مسئله به جای خود بسیار حساس و واجد اهمیت است. مثلاً تنها مهارت ها و آگاهی های تخصصی کارکنان مؤسسه و مرتبطین و وابستگان آن پیشرفت و تداوم کار را تضمین نمی کند بلکه رضایتمندی و علاقمندی و رغبت و وفاداری آنها است که خمیرمایه فعالیت و رونق و گردش و چرخش مطلب در امور جاری مؤسسه می باشد.