صلح خبر/اصفهان تا کنون دو رمان فارسی از غزاله بزرگ‌زاده منتشر شده و در هر دو رمان او، شخصیت اصلی یک زن است؛ زنی که مواجهه‌اش با مسائل اجتماعی، داستان‌ها را پیش می‌برد.

این نویسنده، در رمان «گمشده‌ای در مه» که از سوی انتشارات گفتمان اندیشه معاصر منتشر شده، تلاش‌های دختری را به تصویر می‌کشد که از نعمت داشتن پدر و مادر محروم است و در پرورشگاه بزرگ شده. ستاره، شخصیت اصلی این رمان، پس از شناخت خود با چالش‌ها و بحران‌های بزرگ هویتی و اجتماعی مواجه می‌شود اما فراز و نشیب زندگی را با اراده طی می‌کند. شخصیت اصلی رمان «راز یک معما»ی بزرگ‌زاده نیز (که از سوی نشر روزگار به بازار کتاب آمده)، زنی است که خارج از وطن خود زندگی می‌کند. «شادی» که با مشکلات فراوانی روبه‌رو است ناگهان و بر اثر اتفاقی عجیب مجبور می‌شود به کشور بازگردد. بازگشت او با اتفاقات متعددی همراه است و پای  او را به یک موضوع جنایی باز می‌کند.
غزاله بزرگ‌زاده اکنون در حال نگارش سومین رمان خودش است. دیگر آثار چاپ شدۀ او تا به امروز نیز  «عرفان»، «سودای وصال» و مجموعه «ترانه‌ی نقش سایه» نام دارد. مشروح گفت‌وگوی صلح خبر را با او در ادامه می‌خوانید:
چقدر غزاله بزرگ‌زاده را می‌شناسید؟ فکر می‌کنید بیست سال دیگر او در کجا ایستاده است؟
هیچ‌گاه انسان نمی‌تواند ادعا کند خودش و یا دیگران را تمام و کمال می‌شناسد، چرا که هرکسی بُعدی ناشناخته و مجهول در درون خودش دارد و در موقعیت مکانی و زمانی خاصی از درون انسان سر برون می‌آورد. این‌که بیست سال دیگر چه اتفاقی خواهد افتاد را نمی‌توان به‌طور قطع پیش‌بینی کرد و آینده کاملا به اعمال کنونی ما بستگی دارد، اما می‌توانم بگویم تمام تلاش و نیروی خود را به کار می‌بندم تا با یاری خدا بتوانم مسیری رو به رشد و پر ثمر برای خودم رقم بزنم .
از چه زمانی نوشتن را به طور جدی شروع و ابتدا نوشتن و خلق را با چه نوع ادبی آغاز کردید؟
حدودا از سال ۱۳۸۳ نوشتن را  با شعر نو  و داستان کوتاه آغاز کردم و سال ۱۳۹۴، چاپ کتاب عرفان رسماً شروعی برای ورود من به حیطه نویسندگی بود.
از میان شاعران معاصر ایران و جهان کار کدام یک را بیشتر می پسندید؟ اشعار شما به کدامیک از آنها نزدیک‌تر است؟ اصولا شعر برای شما چه فرصت‌هایی را ایجاد کرد و در نگاه شما به جهان چه تاثیری داشت؟
شاعران بی‌شماری هستند که از خواندن کارهای‌شان لذت می‌برم برای مثال عطار، مولانا، حافظ، سعدی، پروین اعتصامی … و  فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، نیمایوشیج، هوشنگ ابتهاج، شاملو، شهریار و…
زمانی که دچار غلیان روحی می‌شوم، شعر و نوشتن برای من پناهگاهی بوده و است که به آن پناه می‌بردم و همچون مسکنی برای ناآرامی‌ها و تشویش‌های درونی‌ام  عمل کرده‌اند. شعر با زبان لطیفی که دارد باعث می‌شود با دید بهتری به دنیا و آدم‌ها نگاه کنم  به‌ نحوی که بر دلم بنشیند، همچنین مصداق بسیاری از آدم‌ها و اتفاقات در دنیای بیرون را با لحنی دلچسب سرشار از شیرینی و تلخی درک کنم و حتی یک بیت شعر گاهی زمینه‌ساز نگارش داستانی می‌شود.
چه شد که از دنیای شعر وارد دنیای داستان و رمان شدید؟ شعر و شناخت شعری شما چقدر در رمان‌هایتان حضور دارند؟
همزمان با شعر داستان هم می‌نوشتم ولی بعدها بیشتر زمان خود را به نگارش داستان اختصاص دادم. همان‌طور که گفتم گاهی یک شعر به من ایده‌ اولیه و یا ادامه ‌ داستان را می‌دهد.
برای نوشتن رمان، آموزش خاصی هم دیده‌اید؟
خیر، ولی سعی کردم با بهره‌گیری از کتاب‌های آموزشی و یا بالا بردن سطح آگاهی با مطالعه آثار نویسندگان با انواع شیوه‌های نگارش آشنا شوم و قلم خودم را بهبود بخشم.
یک رمان نویس چقدر باید بخواند؟ و پنج رمانی که توصیه می‌کنید، خوانندگان حتما بخوانند کدام هستند؟
از نظرم مطالعه، خیلی به روند پیشرفت و قلمی قوی‌تر داشتن کمک می‌کند. مثل بازوهای یک نویسنده هستند. همان‌طور که یک ورزش‌کار با دمبل زدن سعی می‌کند بازوان قوی‌تری داشته باشد یا یک صخره‌نورد با تمرین و ممارست فراوان روی دیواره سعی می‌کند بدنی چابک‌تر داشته باشد، مطالعه هم دقیقا همین عملکرد را برای نویسنده دارد تا بتواند بهتر و ماندگارتر بنویسد.
سعی می‌کنم مطالعه خودم را محدود به سبک و حوزه خاصی نکنم و از خواندن انواع رمان در سبک‌های مختلف استقبال می‌کنم. اعتقاد دارم بالاخره در هر کتابی حرفی و نکته‌ای هرچند کوچک نهفته است .
نویسندگان بی‌شماری هستند که از خواندن کارهایشان لذت ‌می‌برم تعدادی‌شان را نام می‌برم، ولی پیشنهاد می‌کنم کتاب‌های داستایوفسکی ( ابله، جنایات و مکافات و برادران کارمازوف، شیاطین)، (سقوط و بیگانه) آلبرکامو، جنگ و صلح، همه می‌میرند (سیمون دوبوار)، پیرمرد و دریا(ارنست همینگوی)، بوف کور (صادق هدایت)، کتاب‌های احمد محمود و عباس معروفی  و … را توصیه می‌کنم حتما مطالعه کنند.
نوشتن رمان چه دنیایی را در ذهن شما ساخته است؟ بعد از نوشتن رمان با قبل از ورود به این حوزه چه تغییرات شخصی کرده‌اید؟
وقتی شروع به نوشتن داستانی می‌کنم پا به پای شخصیت‌ها پیش می‌روم و با آن‌ها زندگی می‌کنم، می‌خندم و درد آن‌ها را با تمام وجودم احساس می‌کنم و تمام صحنه‌ها و مکالمات برایم تجسم می‌یابند به گونه‌ای که گاهی احساس می‌کنم زبان و قلمم از بیان و نگارش‌شان قاصر است. حتی خواب‌هایم را هم تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. با نگارش هر داستانی احساس می‌کنم از یک طوفان سهمگینی خارج شده‌ام و در حین نوشتن کم‌حرف‌تر و آرام‌تر و حساس‌تر از زمان‌های دیگر هستم.
با ورود به این عرضه دقتم در بسیاری موارد خیلی افزایش پیدا کرده است.
برای نوشتن رمان چه کارهای مقدماتی انجام می‌دهید؟ به طور مشخص و جداگانه برای دو رمان «گم شده‌ای در مه» و «راز یک معما» چه کارهایی قبل از نوشتن انجام دادید؟
تنهایی، ولی نه فاصله گرفتن از اجتماع، بلکه درگیر نکردن ذهن از دغدغه‌های روزمره، آزاد کردن  و خالی کردن ذهن از هر چیزی غیر مرتبط با نگارش. به خودم و ذهنم زمان می‌دهم تا خودش را کامل در آن موقعیت قرار دهد.
دلیل اصلی نگارش این رمان‌ها با این حجم نسبتا بالا در مواجهه با آثاری که الان ارائه می‌شود، چیست؟
 خط اصلی و محتوای داستان برایم اهمیت زیادی داشت و دارد نه حجم رمان… بنابراین سعی‌ام بر  بهبود کیفیت و  محتوای آثارم است.
به طور مشخص مخاطب این دو رمان چه کسانی هستند؟ آیا بازخوردی از این مخاطبان هم داشته‌اید؟
سعی کردم مخاطب رمان‌هایم شامل کل جامعه باشد، نه قشر خاصی. بله، مخاطبانی که آثار را مطالعه کرده بودند اکثریت بر این باور بودند که گویا خودشان هم مشابه همان احساسات را دارند و یا تجربه کردند و به نحوی همزاد پنداری می‌کردند.
هدف از نوشتن این دو رمان بیشتر سرگرم کردن خواننده بوده است یا در کنار سرگرمی قرار بوده نقش‌های دیگری هم ایفا کند؟ برای مثال آیا خواننده با پرسش‌های جدی مواجه می‌شود؟ اصولا این دو رمان چه نسبتی با هم دارند؟
سعی‌ام بر این بوده که نگارش آثارم ورای سرگرمی باشند و تا جایی که امکان دارد آگاهی را افزایش دهم و یا حتی به مخاطبانی که  شرایط و احساساتی مشابه این شخصیت‌ها دارند بگویم تنها نیستند و این مسائل برای دیگران هم وجود دارد، ولی هرکس به نحوی متفاوت ولی با اصلی مشابه… . این دو رمان هر دو اجتماعی، ولی با سبکی متفاوت هستند.
اگر قرار باشد امروز به این دو رمان به‌عنوان یک مخاطب از بیرون نگاه کنید کدام بخش‌ها را حذف می‌کنید و کدام بخش‌ها را بیشتر پرورش می‌دهید؟
هیچ تغییری ایجاد نمی‌کنم چون بر پایه آن عواطف و شرایط آن لحظه نوشته شده. ولی سعی می‌کنم هر اثری قوی‌تر و پرمصماتر از اثر قبلی باشد.
این دو اثر در چه بازه زمانی نوشته شدند؟ چند بار بازنویسی کردید؟
پشت سر هم نوشته شدند و زمان و فکر بسیاری صرفشان کردم، به حدی که زندگی شخصی‌ام را هم تحت‌تاثیر قرار دادند.
چه شد که تصمیم گرفتید دو اثر را با هم منتشر کنید؟ 
فکر می‌کنم علاقه و شوق و  موضوعی که درونم را تکان می‌دهد اهرم اصلی برای انتشار پشت سر هم آثارم است.
تا کنون برای این دو رمان چه کارهای جنبی مانند جلسه رونمایی، جشن امضاء، جلسه نقد و بررسی و …برگزار شده است؟ چه برنامه‌هایی برای این دو دارید؟
به دلیل این‌که در این دو سال با کرونا مواجه بودیم، برای حفظ سلامت مخاطبان از برگزاری جشن امضاء خودداری شده است، اما اگر تمایلی از سوی نهادی باشد ما نیز استقبال می‌کنیم.
نگاه شما در «رمان گم شده‌ای در مه»  به اتفاقات بسیار و متعدد بوده است. دلیل این هم اتفاقات چیست؟
در آن کار دوست داشتم نگاهی کلی و فراتر از یک موضوع خاص به جامعه داشته باشم و بطن و شالوده کلی جامعه و برخوردها را به تصویر بکشم. آدم‌هایی که ممکن است ما هم یکی از آن‌ها باشیم یا با آن‌ها برخورد کنیم و یا احساساتی مشابه آنان داشته باشیم.
زنانی که در رمان‌های خود انتخاب کرده‌اید، چقدر به زنانی که در جامعه می‌بینید، نزدیک هستند؟
فکر می‌کنم شخصیت‌ها تا حد زیادی به افراد جامعه نزدیک هستند.
با این که متولد اصفهان هستید، کمتر خبر از بوم فرهنگی اصفهان در این دو رمان دیده می‌شود، چرا؟
شاید به‌خاطر جلوگیری از سوء‌تفاهم میان اطرافیان‌ام بوده، ولی کلیت داستان به نحوی است که می‌توان به کل شهرها بسط‌شان داد.
رمان‌ها قبل از انتشار توسط نویسنده داستانی دیگر، ویراستاری شده‌اند؟ یا اصولا با این نوع نگاه موافق نیستید؟
خیر و نظری ندارم.
دلیل انتخاب دو نشر روزگار و گفتمان اندیشه معاصر چه بوده است؟ فکر می‌کنید آثار شما، خوب ارائه شده‌اند؟ کتاب‌ها در فضای مجازی و به‌صورت الکترونیکی هم ارائه شده‌اند؟
به‌صورت کاملا اتفاقی بوده و هر دو ناشر زحمات فراوانی برای به ثمر رسیدن این آثار کشیده‌اند و از هر دویشان برای تلاش‌ها و زحماتشان بسیار سپاس‌گذارم. در سایت‌ها نسخه چاپی به فروش می‌رسد، ولی نسخه الکترونیکی نه… ‌.
از هر رمان اگر قرار باشد یک پاراگراف را انتخاب کنید، آن پاراگراف‌ها کدام هستند؟
رمان گمشده‌ای در مه:« گاهی وقتا بعضی از حسا باید بمیره تا دوباره متولد بشی تا خودتو دوباره پیدا کنی مثل بهار که با اومدنش به برگای خشکیده جون میده. همه ما آدما به یه انقلاب درونی، به یه بهار درونی، به یه اتفاقی که فقط درون‌مونو به چالش بکشه محتاجیم».
رمان راز یک معما: «بعضی وقت‌ها ما به آدم‌ها شاخ  و  برگ زیادی می‌دهیم جوری‌که آن شاخ و برگ‌ها دور خودمان می‌پیچد، آن‌قدر می‌پیچند که تمام وجودمان را احاطه می‌کنند. جوری دور گردنمان می‌پیچند و آن‌قدر فشار می‌آورند که راه نفس‌مان را می‌بندند و خفه‌مان می‌کنند که دیگر نه راه پس و نه راه پیش داریم». 
پرونده این فضای فکری در ذهن شما بسته شده است یا هنوز در کارهای بعدی دنباله همین نوع نگاه را می‌توانیم ببینیم؟
هنوز بسته نشده است و در کارهای بعدی هم کم و بیش این فضا جریان دارد.
گویا اکنون هم مشغول نگارش رمان دیگری هستید، درباره این کار هم توضیح می‌دهید؟
این کار متفاوت‌تر از دو کار قبلی است؛ چه از لحاظ سبک نوشتار و چه از لحاظ داستان و در ژانر اجتماعی معمایی که در حال نگارش است، امیدوارم به یاری خدا کار خوبی از آب دربیاید.
انتهای پیام