سیاست > مجلس – زهرا ساعی*

تشکیل فراکسیون‌ها در مجلس، فرصت خوبی است که جمعی از نمایندگان همفکر در قالب هدفی که دارند اعم از اهداف فرهنگی،‌ سیاسی، اجتماعی و… دور هم جمع می‌شوند، فراکسیون امید هم از این قاعده مستثنی نیست. سنگ بنای این فراکسیون، یک ائتلاف بود که تجلی‌اش همان لیست امید در انتخابات 94 شد.

البته سابقه این ائتلاف به خرداد 92 بازمی‌گردد. در آن انتخابات، ائتلاف نانوشته‌ای بین طیف‌هایی مختلف سیاسی کشور ایجاد شد؛ طیف‌هایی که وجه مشترک آنها، اعتراض به حرکت‌های افراطی در دولت گذشته بود. اعتدالیون و اصلاح‌طلبان و اصولگرایان معتدل در این ائتلاف نانوشته حضور داشتند و در اولین کنش سیاسی خود با پیروزی دکتر روحانی موفق شدند. این طیف خواستار قانونمداری، خردورزی و عقلانیت در حل مسائل با نگاه حفظ منافع و مصالح ملی و به‌دور از نگاه‌های سلیقه‌ای، افراطی یا تنگ‌نظرانه در کشور است.

ائتلاف موردبحث در قالب گفتمان اعتدال و توسعه در کشور شکل گرفت و تجلی آن در دولت یازدهم، برنامه‌هایی بود که دکتر روحانی در زمان انتخابات ریاست جمهوری ارائه و پس از شکل‌گیری دولت، کابینه تحقق آنها را پیگیری کرد. این گفتمان پس از دو سال یعنی همزمان با انتخابات مجلس دوباره ظهور و بروز پیدا کرد و این بار پررنگ‌تر از تجربه اولیه فعال شد.

اینکه برخی خرده می‌گیرند که چرا برخی از اعضای لیست امید به فراکسیون رقیب رفتند و تمایل آنها به دکتر لاریجانی بیشتر بود، از نظر من اهمیت چندانی ندارد. تفکر سیاسی دکتر لاریجانی با اهداف لیست امید همخوان است. البته این همخوانی پس از سال 92 شکل گرفت.

پیش از سال92، ما جناح‌های سیاسی اصولگرا و اصلاح‌طلب را داشتیم اما اتفاقات سال 92 مرزبندی‌ها را جابه‌جا کرد. منظورم این است که جناح‌های سیاسی همچنان مانند قبل وجود دارند اما چینش آنها نسبت به قبل متفاوت شد و گفتمان اعتدال در مقابل گفتمان افراطی‌گری قرار گرفت و این گفتمان دو پیروزی پشت‌سر هم داشت. به این ترتیب،‌ با موفقیت لیست امید در بسیاری از استانها به ویژه در شهر تهران، فراکسیون امید در مجلس نیز گرفت و کسانی که اعتقاد به گفتمان اعتدال دارند در آن حضور پیدا کردند.

در ابتدای شکل‌گیری تمامی ‌فراکسیون‌ها ممکن است بی‌نظمی‌هایی باشد تا زمانی که نمایندگان با فضای جدید خود را وفق دهند. این باعث می‌شود کسانی که از بیرون به ماجرا نگاه می‌کنند بی‌نظمی‌هایی را هم ببینند و فکر کنند اعضای فراکسیون با یکدیگر همسو، هم خط و همراه نیستند اما واقعیت این نیست، بالاخره زمانی می‌گذرد تا اعضای فراکسیون یکدیگر را بشناسند و هیات رئیسه خود را انتخاب کنند و به تدریج با هم هماهنگ شوند. کمااینکه می‌بینیم پس از گذشت، یک و ماه اندی از تشکیل فراکسیون،‌ بسیار هماهنگ‌تر و بهتر از قبل در تصمیمات پارلمانی در کنار یکدیگر پیش می‌رویم. در فراکسیون امید افراد مختلفی حضور دارند، هم افراد پیشکسوتی داریم که چند دوره سابقه نمایندگی را دارند، هم افراد متخصصی که در حوزه‌های مختلف، نگرش‌های خاص دارند.

این افراد صاحب اندیشه‌اند و منفعل عمل نمی‌کنند. مهم این است که تصمیماتی در فراکسیون گرفته شود که در راستای تحقق منافع ملی باشد،‌ اما رفتارهای فراکسیونی به تدریج و در طول زمان شکل می‌گیرد. این روند در فراکسیون ولایت هم طی می‌شود.

البته راهکارهایی هست که باعث می‌شود روند آشنایی یک نماینده با فراکسیون سریع ‌ر طی شود. در راهکار کوتاه مدت،‌ نماینده‌ای که برآمده از یک جریان سیاسی است می‌تواند مشورت فکری از آن جریان بگیرد و این به معنای وابستگی نیست. اما راهکار پایه‌ای و بلندمدت‌تری نیز وجود دارد که رونق گرفتن احزاب است.

اکنون احزاب در کشور ما نیم بند فعالیت می‌کنند و متاسفانه به صورت کامل در کشور شکل نگرفته‌اند که اگر شکل گرفته بودند بسیاری از این مشکلات نظیر آشنا نبودن نمایندگان با رفتار فراکسیونی نمودی نداشت. مشکلاتی که در زمان انتخابات‌های مختلف از ریاست‌جمهوری گرفته تا مجلس و شوراهای شهر و روستا با آنها مواجه می‌شویم هم کمرنگ می‌شد. مردم در انتخابات‌ها راحت دست به انتخاب می‌زدند و برای پاسخگویی می‌توانستند سراغ همان حزب بروند تا مشخص شود چقدر به برنامه‌هایش پایبند بوده است.

اکنون هم همینطور است و می‌بینیم که نمایندگانی که از یک حزب و تشکل سیاسی برآمده‌اند بسیار منسجم عمل می‌کنند چراکه الفبای کار سیاسی را در تشکیلات یاد گرفته و پله پله بالا آمده و اکنون پختگی سیاسی کافی را دارند. بالاخره جایگاه مجلس یک جایگاه سیاسی دارند و این افراد برای مجلس کارآمدتر هستند. بنابراین باید در کشور کار حزبی را نهادینه کنیم تا از این حالت نیم‌بند بودن دربیاورند. یکی از کارکردهای احزاب که اهمیت زیادی دارد اما کمتر به آن توجه می‌شود،‌ آموزش است. اگر حزبی اقدام به عضو گیری کرده، سازماندهی و اعضایش را فعال نگاه دارد و به آنها آموزش دهد،‌ کمتر شاهد بدرفتاریهای فراکسیونی هستیم.

در فراکسیون امید افرادی هستند که سابقه حزبی دارند بسیار درخشش دارند و خوب عمل می‌کنند و قائل به کار تشکیلاتی نیز هستند چون آموزش‌های آن را دیده‌اند. این افراد کمک می‌کند که فراکسیون همگام با مسائل پیش برود. اعضای فراکسیون امید از طیف معتقد به گفتمان عدالت هستند. یعنی همان گفتمانی که مردم آن را می‌خواهند و پیام خود را در انتخابات‌های سال‌های 92 و 94 به گوش رساندند. مردم از افراط و تفریط و حرکت‌هایی که باعث می‌شود کشور هزینه آن را بپردازد. به ویژه در عرصه اقتصادی خسته شده اند.

*نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی و عضو حزب اعتدال و توسعه

This entry passed through the Full-Text RSS service – if this is your content and you’re reading it on someone else’s site, please read the FAQ at fivefilters.org/content-only/faq.php#publishers.
Recommended article from FiveFilters.org: Most Labour MPs in the UK Are Revolting.

RSS