فرهنگ > ادبیات – امیر حاج‌رضایی :سال‌ها پیش کتاب‌هایی در مورد فوتبال منتشر می‌شد که معمولا موضوعشان شیوه‌های مختلف تمرین بود؛ کتاب‌هایی که اغلب هم مصور بودند وگرچه در سطح عمومی جامعه کاربردی نداشتند ولی برای بالابردن دانش مربیان مفید به‌نظر می‌رسیدند. حالا زمان زيادي از آن دوران مي‌گذرد و در عصر تكنولوژي، مربيان جديدتر به شيوه‌هاي […]
فرهنگ > ادبیات – امیر حاج‌رضایی :
سال‌ها پیش کتاب‌هایی در مورد فوتبال منتشر می‌شد که معمولا موضوعشان شیوه‌های مختلف تمرین بود؛ کتاب‌هایی که اغلب هم مصور بودند وگرچه در سطح عمومی جامعه کاربردی نداشتند ولی برای بالابردن دانش مربیان مفید به‌نظر می‌رسیدند.
حالا زمان زيادي از آن دوران مي‌گذرد و در عصر تكنولوژي، مربيان جديدتر به شيوه‌هاي تمريني به راحتي مي‌توانند دسترسي داشته باشند. نكته جالب اينكه كتاب‌هاي آموزشي در حوزه فوتبال همچنان منتشر مي‌شوند ولي آنچه در مورد چند كتاب مشاهده كرده‌ام نه‌تنها بار آموزشي چنداني ندارند بلكه در مواردي مي‌توانند باعث گمراهي مربيان جوان نيز بشوند.
كتاب‌هايي هم با محوريت زندگي ستاره‌هاي فوتبال به بازار نشر مي‌آيند كه معمولا حجم كمي دارند و محتواي ضعيف. بسياري از مطالب موجود در اين كتاب‌ها را با يك جست‌وجوي ساده در فضاي مجازي مي‌توان يافت. ويژگي بارز اغلب اين كتاب‌هاي زندگينامه‌اي سطحي بودنشان است. در اين ميان كتابي چون «رهبري سرآلكس» استثنا محسوب مي‌شود؛ كتابي كه با استقبال گسترده‌اي هم مواجه شد. شخصا چندين نسخه از اين كتاب خريداري كرده و آنها را هديه مي‌دادم.
شما معمولا كتابي را هديه مي‌دهيد كه از خواندنش لذت برده باشيد و بخواهيد ديگران را در اين حس مطلوب شريك كنيد. كتاب رهبري سرآلكس نشان مي‌دهد كه فرگوسن چگونه دوراني طلايي و طولاني را در منچستر يونايتد سپري كرد و به برترين مربي فوتبال جهان بدل شد. در شرايطي كه همه مي‌دانيم سرانه مطالعه در كشور چقدر پايين است ولي در مواردي چون همين كتاب فرگوسن شاهد اقبال قابل توجهي مي‌شويم كه قابل تحليل و مطالعه است؛
در واقع جداي از كتاب‌هاي سطحي زندگينامه‌اي كه در واقع كتاب‌سازي هستند، هر وقت اثري جدي در حوزه ورزش منتشر شده شاهد بازتاب نسبتا گسترده و مثبتي ميان مخاطبان بوده‌ايم. در حوزه كتاب‌هاي جدي كه پيرامون فوتبال منتشر شده بايد به كتاب «فوتبال عليه دشمن» اشاره كنم كه توسط عادل فردوسي‌پور ترجمه شده؛ كتابي كه تاكنون بارها به چاپ مجدد رسيده است. قطعا بخشي از اين استقبال به شهرت و محبوبيت عادل فردوسي‌پور باز مي‌گردد ولي اين نافي عمق و جذابيت كتاب نيست.
خاطرم هست كه سال‌ها پيش فردوسي‌پور به من گفت كتاب فوتبال عليه دشمن را در جست‌وجويي كه در اينترنت داشته، پيدا كرده و با خواندن بخش‌هايي از آن، احساس كرده اين اثر ارزش ترجمه و انتشار به زبان فارسي را دارد. در واقع علاقه شخصي فردوسي‌پور منجر به ترجمه فوتبال عليه دشمن شده است. همچنان كه علائق فردي حميدرضا صدر به تأليف چند كتاب در حوزه فوتبال انجاميد كه ميانشان به نظرم كتاب «روزي روزگاري فوتبال» سرآمد است.
حميدرضا صدر در اين كتاب فوتبال را از منظر جامعه‌شناختي بررسي كرده و تنها به خاطره بازي نپرداخته است. در مورد كتاب‌هاي فوتبالي حميدرضا صدر هم شاهد اقبال قابل قبولي بوده‌ايم. اينها نشان مي‌دهد كه گرايشي كه پايه‌اش جدي گرفتن فوتبال است و بررسي آن به عنوان ورزشي محبوب كه تاثيرات اجتماعي گسترده‌اي را به همراه دارد، ميان كتابخوان‌ها واجد محبوبيت است.
هرچند در كل چنين آثاري حكم استثنا را دارند و جاي كتاب‌هايي كه نگاه جدي به فوتبال و به صورت كلي ورزش داشته باشند همچنان خالي است، به خصوص اينكه كتاب‌هاي جدي فوتبالي تنها بر پايه تلاش و علاقه فردي منتشر شده‌اند و ما در اين زمينه فاقد سازوكار معين و متداوم هستيم. شايد اگر عادل فردوسي‌پور اينقدر شيفته فوتبال نبود، كتاب فوتبال عليه دشمن هرگز به فارسي ترجمه نمي‌شد؛ همانطور كه نگاه دقيق و موشكافانه‌اي كه در روزي روزگاري فوتبال به چشم مي‌خورد و به روايت بخش‌هايي مغفول از تاريخ فوتبال كشورمان منجر شده، بدون دلبستگي حميدرضا صدر شكل نمي‌گرفت. در واقع ما فاقد سنت تاليف و ترجمه آثار جدي در حوزه فوتبال هستيم و تنها دغدغه شخصي و علائق فردي است كه منجر به اتفاق‌هايي جالب توجه در اين زمينه مي‌شود.
- كارشناس فوتبال و مربي اسبق تيم ملي
Let’s block ads! (Why?)
RSS
