پایگاه صلح خبر، گروه سیاست – نفیسه عبدالهی: تهران، طی دو روز گذشته (۲۸ و ۲۹ اردیبهشت) نه فقط پایتخت جمهوری اسلامی ایران، که قلب تپنده دیپلماسی منطقه بود. «مجمع گفت‌وگوی تهران» (Tehran Dialogue Forum) با حضور بیش از ۲۰۰ میهمان دیپلماتیک از ۵۳ کشور، از وزرای خارجه و مقامات بلندپایه گرفته تا اندیشمندان و […]
پایگاه صلح خبر، گروه سیاست – نفیسه عبدالهی: تهران، طی دو روز گذشته (۲۸ و ۲۹ اردیبهشت) نه فقط پایتخت جمهوری اسلامی ایران، که قلب تپنده دیپلماسی منطقه بود. «مجمع گفت‌وگوی تهران» (Tehran Dialogue Forum) با حضور بیش از ۲۰۰ میهمان دیپلماتیک از ۵۳ کشور، از وزرای خارجه و مقامات بلندپایه گرفته تا اندیشمندان و نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی، صحنه‌ای بی‌بدیل از اراده جهانی برای صلح و ثبات منطقه‌ای را به نمایش گذاشت.
این نشست، که با محور «سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران رهیافتی به دوستی و اعتمادسازی» در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه برگزار شد، گامی دیگر در راستای تداوم ابتکار دیپلماتیک ایران بود؛ ابتکاری که ابتدا در اسفندماه ۱۳۹۹ با سخنرانی افتتاحیه «محمدجواد ظریف»، وزیر خارجه پیشین، شکل گرفت و سپس در ۲۸ آذر ۱۴۰۱ با حضور شهید «حسین امیرعبداللهیان» به عنوان وزیر امور خارجه، ادامه یافت. این دوره نیز، ادامه‌ای هدفمند بر مسیر گفت‌وگو، همسایگی و همکاری‌های منطقه‌ای بود.
امیدواریم مفهوم وفاق را فراتر از مرزهای ملی گسترش دهیم
در ابتدای این مجمع «سعید خطیب زاده» رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه گفت: منطقه ما بیش از هر زمان دیگری نیازمند این عقلانیت سیاسی و روایتی نو از همزیستی مسالمت‌آمیز است با چنین رویکردی می‌توان آینده‌ای متفاوت را رقم زد.
وی گفت: امیدواریم بتوانیم در این نشست مفهوم شریف «وفاق» را فراتر از مرزهای ملی گسترش دهیم و آن را به پایه تازه برای مناسبات منطقه‌ای بدل سازیم.
بازیگران منطقه‌ای باید معمار نظم آینده منطقه باشند
در ادامه، سید عباس عراقچی، معاون پیشین وزیر امور خارجه و دیپلمات ارشد کشورمان، با تأکید بر ضرورت طراحی نظم منطقه‌ای از درون منطقه گفت: نباید اجازه دهیم آینده منطقه ما در اتاق‌های فکر قدرت‌های فرامنطقه‌ای طراحی و تحمیل شود. بازیگران منطقه‌ای باید معمار نظم آینده باشند.
عراقچی همچنین با اشاره به مبانی دینی و اخلاقی جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد که ایران هرگز به‌دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نخواهد بود و همچنین آمادگی خود را برای گشودن فصلی تازه در روابط با اروپا اعلام کرد.
ایران هیچ‌گاه به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نبوده است
مجمع گفتگوی تهران گامی معنادار در راستای بازتعریف نقش ایران به عنوان بازیگری فعال، متوازن و مسئول در نظام منطقه‌ای بود.
«مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور کشورمان در اولین روز این مجمع در سخنان خود صریح و شفاف اعلام کرد که ایران هیچ‌گاه به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نبوده و مسیر صلح‌آمیز را با قاطعیت ادامه خواهد داد. پیامی که با استقبال بسیاری از حاضران مواجه شد.
در ادامه این مجمع نیز پیام‌های مهمی مخابره شد. از قفقاز تا کابل، از اربیل تا دوشنبه، صدای عقلانیت شنیده شد.
«آرمن گریگوریان»، دبیر شورای عالی امنیت ملی ارمنستان، قاطعانه بر حفظ مرزهای رسمی تاکید کرد و «نیچیروان بارزانی» با بیانی صمیمانه اطمینان داد که اقلیم کردستان، هیچ‌گاه خاک خود را تهدیدی علیه ایران ندانسته و نخواهد دانست.
یکی از نکات برجسته این نشست، حضور امیرخان متقی، وزیر خارجه دولت سرپرست افغانستان بود؛ جایی که او تعهد نسبت به حق‌آبه هیرمند را نه از باب لطف، بلکه از منظر شرعی و مسئولیت‌پذیری اسلامی دانست؛ موضعی که گامی مهم برای کاهش تنش‌های مرزی تلقی شد.
اما مجمع گفت‌وگوی تهران، فقط محل بیان مواضع نبود؛ اراده‌ای جمعی برای عبور از بحران‌های منطقه‌ای و جهانی در آن متبلور شد.
وزیر خارجه عمان، با لحنی اندوه‌بار از رنج بی‌پایان مردم فلسطین گفت و اینکه اگر گفت‌وگو و درک متقابل جایگزین تحکم و جنگ‌افروزی می‌شد، شاید تاریخ چهره دیگری می‌داشت.
در ادامه نیز، وزیر خارجه تاجیکستان با هشدار درباره تبعات بی‌ثباتی داخلی در کشورهای منطقه، بر ضرورت ایجاد سازوکارهای جمعی برای امنیت پایدار تاکید کرد و گفت: ما خواهان تشکیل دولت مستقل فلسطینی با پایتختی بیت المقدس هستیم.
«گفت‌وگو»، تنها مسیر ممکن
پیامی که از تهران به جهان مخابره شد روشن بود، «گفت‌وگو»، تنها مسیر ممکن است. در روزگاری که طنین جنگ و رقابت‌های کور، آینده خاورمیانه را تهدید می‌کند، تهران میزبان صدای عقلانیت و دیپلماسی بود. این صدا، گرچه ممکن است از تریبون‌های پرهیاهوی جهان کمتر شنیده شود، اما بی‌تردید، پژواک آن آینده منطقه را رقم خواهد زد.
