این جنبش که الهام گرفته از مبارزات ضد آپارتایدی سیاهپوستان آفریقای جنوبی علیه نژادپرستان است برای تحت فشار قراردادن رژیمصهیونیستی با ایجاد نمایندگی های فعال در استرالیا، کانادا، آمریکا، فرانسه، انگلیس، اردن و آفریقای جنوبی مقابله اقتصادی با اسرائیل را در سه سطح بایکوت خرید کالاهایی که مستقیم یا غیرمستقیم به بنیه اقتصادی اسرائیل کمک می کند،منع سرمایه گذاری در اراضی اشغالی فلسطین و تحریم کالاهای اسرائیلی را سازماندهی و تشویق می کند.
کالاهای صادراتی اسرائیل به دو دسته کالاهای مصرفی و کالاهای واسطه ای طبقهبندی شده اند. کالاهای مصرفی مانند مواد غذایی،آرایشی و پوشاک هستند که حدود ۳۶ درصد از اقلام صادراتی اسرائیل را در سال۲۰۲۴ شامل می شوند. کالاهای واسطه ای نیز شامل قطعات خودرو ،ابزار کامپیوتری، داروها و…هستند که حدود ۶۳درصد از کالاهای صادراتی اسرائیل را تشکیل داده و نقش پررنگتری در اقتصاد اسرائیل بازی میکنند. جنبش «بایکوت،منع سرمایه گذاری و تحریم» به صورت هدفمند خواستار تحریم شرکت های اسرائیلی و شرکای این رژیم است و بازرگانان و فروشندگان را در سراسر جهان متقاعد میکند که فروش محصولات شرکتهایی که به جنایات اسرائیل کمک می نمایند را متوقف کنند.از سوی دیگر با تبلیغات گسترده از مردم خواسته می شود که خرید کالاهای اسرائیلی را تحریم کرده و از کشورهای جهان نیز می خواهند تا در اراضی اشغالی سرمایه گذاری نکنند.در نتیجه این فعالیت ها علاوه بر کشورهای اسلامی،حامیان فلسطین در سراسر جهان به جنبش تحریم کالاها و تولیدات اسرائیل پیوستهاند.ذیلا به مواردی از آثار فعالیت هایBDS اشاره می شود.
– قهوه استارباکس
مصرفکنندگان اکثر کشورهای مسلمان مانند مصر، اندونزی، عربستان سعودی و پاکستان، شرکتهایی مانند استارباکس، مک دونالد، کوکاکولا، پپسی، کی اف سی، موندلز و پیتزا هات را در اعتراض به حمایت آنها از رژیم صهیونیستی در جنگ غزه، تحریم کردهاند. «استارباکس» شرکت کافی شاپهای زنجیره ای چند ملیتی آمریکایی،با صدور اطلاعیه ای اعلام کرد در نتیجه بایکوت،سود بینالمللی این شرکت، ۲۳ درصد کاهش داشته است. بر اساس گزارش مالی فصلی استارباکس در سهماه اول سال ۲۰۲۴ (تا ۳۱ مارس)، فروش فروشگاههای جهانی استارباکس ۴درصد کاهش یافت. این در حالی بود که در سه ماه مشابه سال۲۰۲۳، فروش جهانی این شرکت ۱۱درصد افزایش داشت. فروش استارباکس در چین هم ۱۱درصد کاهش یافت در حالی که در فصل اول سال گذشته، فروش بینالمللی ۷درصد و فروش چین ۳درصد افزایش یافته بود.کاهش فروش در فروشگاههای بینالمللی استار باکس،منجر به اخراج ۲۰۰۰ کارگردر مارس ۲۰۲۴ شد که اکثر این کارگران در شعبههای این کمپانی در منطقه خلیج فارس مشغول به کار بودند. در نتیجه «لاکسمان ناریسماهان» مدیرعامل شرکت کافیشاپهای زنجیرهای چندملیتی آمریکایی استار باکس تنها پس از یک سال در تصدی این سمت، استعفا کرد. شرکت های دانکین و کافه کوستا که از رقبای استارباکس و حامیان اسرائیل بودند نیز تحت بایکوت قرار گرفته و متضرر شدند.
-مک دونالد
شرکت رستوران های زنجیره ای آمریکایی «مک دونالد» که در تامین هزینه جنگ اسرائیل مشارکت داشت نیز خسارات زیادی را متحمل شد.هفت فروشگاه اسرائیلی- آمریکایی از برندهای «استارباکس، مک دونالد و کی اف سی» در شهر کویت تقریباً از مشتریان پیشین خود خالی شدند. شعبه مک دونالد در کویت در بیانیهای اعلام کرد که بیش از ۱۶۰ هزار دلار برای تلاشهای امدادی در غزه، اعطا کرده و در صفحه خود در شبکههای اجتماعی هم مدعی شد که «در کنار فلسطین میایستد!» در قطر شعبه مکدونالد در بیانیهای اعلام کرد متعهد شده است تا ۲۷۵ هزار دلار برای امدادرسانی به غزه بپردازد و شعبههای این کشور جدا از شعبههای فعال در اسرائیل هستند. «سامه السادات» یکی از بنیانگذاران هلدینگ TBS، تأمین کننده استارباکس و مک دونالد در مصر، کاهش حدود ۵۰ درصدی تقاضا از سوی مشتریان این مراکز را مورد تأیید قرار داد.صاحب مصری شعبات مکدونالد در مصر برای جلب حمایتهای دوباره مردم این کشور اعلام کرد که حدود ۲۰ میلیون پوند مصری (برابر با ۶۵۰ هزار دلار) به غزه کمک کرده است.در مالزی و اندونزی شعبههای «کی اف سی و مک دونالد» در کمتر از یک ماه با افت ۲۰ درصدی مشتریان خود مواجه شدند.مخالفت و نه مالزیاییها به مکدونالد به گونهای بود که این شرکت با انتشار بیانیهای اعلام کرد که این نهاد ۱۰۰ درصد متعلق به مسلمانان در مالزی است و یک میلیون رینگیت (۲۸۶ هزار دلار مالزی) به صندوق بشردوستانه فلسطین کمک کرده است.در اردن،حامیان تحریم گاهی وارد فروشگاههای مکدونالد و استارباکس شده و مشتریان را تشویق می کنند تا به جاهای دیگر بروند.«احمد الزارو» صندوقدار یک سوپرمارکت بزرگ در «امان» گفت: هیچکس این محصولات را نمی خرد.
-کی اف سی،کوکاکولا،پپسی،نستله و…
فهرستی که در میان اندونزیاییها منتشر شد از تحریم کی اف سی،مک دونالد، کنتاکی فرید چیکن، برگر کینگ، پیتزا هات، کوکاکولا، پپسی، نستله، استارباکس، پوما، هیولت پاکارد، یونیلور، آکسا، زیمنس و خبر می داد.شرکت Coca-Cola İcecek که تولیدکننده بطری کوکاکولا در پاکستان است، اعلام کرد حجم فروش در این کشور در سه ماه اول سال ۲۰۲۴ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، تقریبا ۲۵ درصد کاهش یافته است. شعبههای رستوران زنجیرهای آمریکایی kfc در مصر پس از ۷ اکتبر، سکوت و خلوتی بیسابقهای را تجربه کرده است. دومین رستوران زنجیرهای بزرگ جهان پس از مکدونالد با بیش از ۲۲ هزار شعبه درکشورهای مختلف تا دسامبر ۲۰۱۹ فعالیت داشته است.در قاهره، حازم تمیمی صاحب یک سوپرمارکت گفت: فروش محصولات کوکاکولا، پپسی، آریل، پرسیل، کادبری و نستله، ۵۰ درصد کاهش یافته است.پارلمان ترکیه محصولات شرکت های آمریکایی- اسرائیلی کوکاکولا،کی اف سی و نستله را از رستورانهای این کشور حذف کرد.
– صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در لبنان قرارداد خود را با بزرگترین شرکت امنیتی جهان، G4S، پس از بایکوت فعالان این کشور و سراسر جهان به دلیل نقش این شرکت در نقض حقوق بشر فلسطینی توسط اسرائیل، پایان داد. G4S از طریق مشارکت در آکادمی پلیس اسرائیل و سرمایه گذاری آن در گروه سازنده شهرک های یهودی نشین Shikun & Binui مستقیماً به نسل کشی اسرائیل کمک می کند.
-دولت شیلی مذاکرات توافق تجارت آزاد با اسرائیل را در جریان حملات سال ۲۰۲۴ خود به غزه پس از مبارزات انتخاباتی نمایندگان پارلمان و فلسطینیان در این کشور به حالت تعلیق درآورد. بولیوی و ونزوئلا روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل قطع کردند. برزیل از انتصاب یک رهبر شهرک نشینان به عنوان سفیر اسرائیل در این کشور خودداری کرد. برزیل، آرژانتین، پرتغال و هلند، قراردادهای خود را با شرکت آب دولتی اسراییل Mekorot لغو کردند.دولت کویت ۵۰ شرکت حامی اسرائیل را در لیست سیاه قرار داد و هند سرمایه گذاری خود برای توسعه بندر حیفا را متوقف کرد.
-اتحادیه اروپا در پاسخ به افکار عمومی و کمپین های مردمی، قوانینی را وضع کرد که خود را از تامین مالی شرکت ها و نهادهای اسرائیلی مستقر در شهرک های غیرقانونی اسرائیل منع می کند.
– شورای شهر ازمیر ترکیه از لغو خواهر خواندگی با تل آویو خبر داد و گفت دیگر امکان ندارد «ازمیر» خواهر خوانده تل آویو شود.
مراتب فوق الذکر تنها چکیده ای از مقابله مردمی و داوطلبانه علیه رژیم صهیونیستی است که نشان می دهد کمپین جهانی علیه کالاها و برندهای اسرائیلی – آمریکایی در جهان و به ویژه در کشورهای اسلامی، روند موفقیت آمیزی را طی کرده است.این درحالی است که کمپینهای بایکوت قبلی علیه اسرائیل، وسعت و موفقیت کمتری داشت و در واقع همانگونه که میزان تجاوز به غزه بیسابقه است، واکنشهای مردمی نیز بی سابقه بوده است.بی دلیل نیست که آمارپال ساندو، مدیرعامل «امریکن رستوران»، در کنفرانس انتشار عملکرد مالی این شرکت با اشاره به بایکوت کاهای اسرائیلی می گوید: این رویداد کمسابقه است. مدت این جنگ، کمسابقه است. شدت آن کمسابقه است.
امروز نه تنها در کشورهای مسلمان بلکه در بسیاری از کشورهای مترقی نیز با گسترش کمپین،دهها کسبوکار و محصول اسرائیلی یا مرتبط با آن در فهرست سیاه قرار گرفتند که براساس آن خریداران تشویق شدهاند که به جای این برندها به دنبال جایگزینهای محلی در کشورهای خود باشند.تردید نیست آثار بایکوت کالاهای اسرائیلی و شرکت های حامی این رژیم،غیرقابل ترمیم بوده و بتدریج نتایج مخرب خود را بروز خواهد داد.
*آمارهای مندرج در این یادداشت از سایت جنبشBDS، « www. bdsmovement. net» نقل شده است.
315 315