به گزارش صلح خبر، روزنامه ایران نوشت: «هزینه فراغت در تهران برای هر نفر چقدر تمام می‌شود؟ شهروندان تهران‌نشین با واردشدن به دومین ماه تابستان حالا با این سؤال جدی مواجهند که چطور می‌توان یک تفریح کم‌هزینه و مفید داشت؟ موج گرانی‌های این سال‌ها هزینه‌های فراغت را هم به‌شدت تحت تأثیر قرار داده، به طوری که پرداخت هزینه‌های ضروری باعث شده سبد تفریح و سرگرمی خانواده‌ها کوچک‌تر شود؛ چرا که حالا برای یک تفریح کم‌هزینه مثل خرید بلیت سینما باید حداقل ۴۵ هزار تومان پرداخت کرد.
نگاهی به آمارهای سال ۹۱ تا ۹۹ مرکز آمار ایران هم نشان می‌دهد که سهم تفریح و سرگرمی در سبد هزینه خانوارهای ایرانی به‌تدریج کمتر شده و البته معلوم نیست، در حال حاضر این سهم به چه عددی رسیده است. یعنی سهم تفریح که در سال ۹۱، ۲.۸۹ درصد بوده در سال ۹۹ به ۱.۹۱ درصد رسیده و البته می‌توان حدس زد که این سهم با توجه به گرانی‌های اخیر حالا تا چه اندازه کاهش داشته! با این همه نمی‌توان به آماری استناد کرد که نشان دهد سرانه فراغتی در تهران چقدر است. مهدی بابایی، عضو شورای شهر تهران، چندی پیش در گفت‌وگو با «ایران» اعلام کرده بود که سرانه فضای سبز درون شهری ۵. ۱۶ متر است و از سرانه‌ای به عنوان سرانه تفرجی ۱۰ متری به ازای هر شهروند تهرانی نام برده بود اما خبری از اعلام سرانه فراغتی نیست! از طرفی نگاهی به آمارهای عضویت در شبکه‌های اجتماعی در همین سال‌ها نشان می‌دهد که الگوی فراغت تغییر کرده است.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران حضور روزانه در شبکه‌های اجتماعی (سال ۹۶ تا ۹۹) از حدود ۳۰دقیقه به «یک‌ساعت و ۳۲ دقیقه» افزایش یافته، برخی شهروندان اذعان می‌کنند که با توجه به هزینه‌های تفریحاتی مثل سینما، تئاتر، رستوران و کلاس‌های تابستانی، برایشان به‌صرفه‌تر است تا با پرداخت ۶۰-۵۰ هزار تومان در شبکه‌های اجتماعی وقت صرف کنند. آنها البته گلایه دارند که چرا نهادهای عمومی مثل شهرداری برای پرکردن این فاصله هزینه‌ای دست‌به‌کار نمی‌شوند و چرا در تهران، مردمی که توانایی مالی پرداخت هزینه‌های تفریحی را ندارند باید از فراغت محروم شوند؟ شهرداری، اما معتقد است که به وظایف خود عمل کرده و در سند تحول فرهنگی و اجتماعی شهر تهران که دستاورد مدیریت جدید است، قرارگاه «اجتماعی» و قرارگاه «نشاط و تفریح و گردشگری» نیز دیده شده است. فضاهای ورزشی، فرهنگی، فرهنگسراها، سرای محلات و خانه‌های مختلفی که ذیل این سرای محلات فعالیت می‌کنند همه از جمله ظرفیت‌هایی است که برای شهروندان تدارک دیده شده است. اما آیا شهروندان از این ظرفیت‌ها راضی‌اند؟
نهادها راضی، شهروندان ناراضی!
خانم امیری، شهروند ساکن غرب تهران، می‌گوید که هزینه تفریح بچه‌ها جایی برای فراغت خانواده‌ها نگذاشته است. او که برای ثبت نام پسرش در مدرسه فوتبال با چالش‌هایی مواجه شده به «ایران» می‌گوید: «هزینه یک کلاس فوتبال از ماهی ۵۰۰ هزار تومان تا سه میلیون تومان متغیر است. از طرفی این کلاس‌ها بسیار دور است و مراکز طرف قرارداد شهرداری همگی صبح‌ها فعالند و والدینی که شاغلند با مشکل مواجه می‌شوند. کلاس‌های موسیقی هم آمارهای نجومی دارند. مثلاً برای ۳۰دقیقه کلاس تنبک، باید ماهی دو میلیون تومان پرداخت و این جدا از هزینه تنبک و کاور و … است. خب باید به اینها هزینه ایاب و ذهاب را هم اضافه کرد. مثلاً هزینه فوتبال در پایگاه‌های تابستانی مدارس حدود ۴۵۰ هزار تومان است که باید برای سرویس ۹۰۰ هزار تومان هم جداگانه پرداخت.»
آقای توکلی هم می‌گوید که «بیشتر کلاس‌های آموزشی مدارس بی‌فایده و ظاهری است. مثل زبان چینی که عملاً نمی‌توان در یک دوره دوماهه یاد گرفت و باید برای آن ۸۰۰ هزار تومان هم پرداخت. بلیت استخرها هم از ۱۰۰ هزار تومان شروع می‌شود و در نهایت دو ساعت از وقت بچه‌ها را می‌گیرد. این جدا از هزینه خوردنی‌هاست. ما فقط برای خرید یک پیتزا برای چهار نفر، ۵۰۰ هزار تومان پرداختیم که شاید ماهی یک بار بتوانیم بیرون غذا بخوریم.»
هزینه‌ها بالا، کیفیت پایین
خانم رستمی از هزینه بالا و کیفیت پایین برخی فیلم‌های سینمایی و تئاترها می‌گوید: «برای خرید یک بلیت تئاتر ۱۶۰ هزار تومان پرداخت کرده و بعد هم پشیمان شده‌ام. هزینه شهربازی هم بسیار گران است. برای ورودی یکی از مراکز بازی فقط ۲۵۰ هزار تومان پرداختم و در مجموع چند بازی برایم یک میلیون تومان تمام شد. وسایل بازی پارک‌های محلی هم عموماً یا شکسته است یا ایمن نیستند و تجهیزاتشان هم فرسوده شده و خطرناک است. هزینه کلاس‌های پایگاه‌های ورزشی شهرداری هم چندان ارزان نیست. ضمن اینکه فاصله‌شان دور است یا آن مجموعه‌هایی که ارزان‌تر هستند هم کیفیت بهداشت و امکانات در آنها پایین یا بشدت شلوغ است.»
این در حالی است که شهرداری‌ها در برخی کلانشهرها، امکانات بعضاً رایگان مثل استخر در اختیار مردم قرار می‌دهند و پارک‌ها نیز برای گذران اوقات فراغت مردم چندمنظوره طراحی شده‌اند. مثلاً در ایتالیا کلاس‌های نقاشی به‌صورت رایگان در اختیار خانواده‌ها قرار دارد. یا در آلمان شهرداری‌ها استخرهای رایگان برای شهروندانشان تدارک دیده‌اند. البته در تهران هم برخی شهروندان معتقدند نرخ مجموعه‌های ورزشی که متعلق به شهرداری است، ارزان برای آنها تمام می‌شود. با این همه برخی دیگر می‌گویند که از برنامه‌های فراغتی شهرداری بی‌اطلاعند یا با سلیقه و خواسته آنها هماهنگ نیست!
برنامه‌های فراغتی فقط برای دو میلیون نفر
مهدی امیری، مدیر کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران و دبیر ستاد برگزاری برنامه‌های اوقات فراغت تابستان ۱۴۰۱، معتقد است که «تنوع برنامه‌ها را در اجرای اوقات فراغت در نظر گرفته‌اند و حالا علاوه بر بوستان‌ها و مساجد، سرای محلات و مدارس هم به این زنجیره اضافه شده‌اند؛ به طوری که هم‌اکنون ۳۰۰ مدرسه تحت پوشش طرح اوقات فراغت قرار گرفته است.»
او به «ایران» می‌گوید: «یکی از رویکردهای ما افزایش سطح دسترسی شهروندان به برنامه‌های فراغتی است. اما از سرانه فراغتی در تهران آمار دقیقی نداریم. الان همه سراهای محلات فعال است و پارک‌های محوری نیز به برنامه‌ها اضافه شده است. ما مناطق را پهنه‌بندی کرده‌ایم و مجموعه رقابت‌های ورزشی را هم در همه محلات برگزار می‌کنیم. حتی رقابت‌های نشاط ویژه سالمندان و افراد دارای معلولیت را هم در دستور کار داریم.»
امیری به این سؤال که این برنامه‌های فراغتی چند درصد شهروندان را پوشش می‌دهد، هم این طور پاسخ می‌دهد: «در برنامه فراغتی پیش‌بینی ما این است که بیش از یک میلیون نفر پوشش داده شود. البته در برنامه‌های مشارکتی می‌تواند به دو میلیون نفر هم برسد.»
او به اجرای برنامه‌های رایگان مثل رقابت‌های ورزشی هم اشاره کرده و می‌گوید که از اردوهای شبانه در مدارس و مساجد نیز استقبال شده است. پینت‌بال، موسیقی، تیراندازی و اسب‌سواری هم البته در تنوع برنامه‌های شهرداری تهران گنجانده شده که مردم می‌توانند از آنها استفاده کنند. با وجود این برخی شهروندان از بیشتر این برنامه‌ها بی‌اطلاعند یا دوری و شلوغی بیش از حد آنها را دلیل بی‌رغبتی خود اعلام می‌کنند؛ در حالی که این برنامه‌ها در بهترین حالت، فقط ۲۰ تا ۳۰ درصد مردم را شامل می‌شود و نمی‌تواند نقش زیادی در سهم فراغتی مردم ایفا کند.»
انتهای پیام
