صلح خبر – ترجمه از هدی بانکی: تیروئید غده‌ای کلیدی است که نرخ متابولیسم‌تان را تنظیم می‌کند، یعنی تعیین می‌کند بدن شما با چه سرعتی انرژی بسوزاند. این غده‌ی پروانه‌ای شکل در گردن شما، رگلاتور اصلی متابولیسم انرژی است که به عنوان ترموستاتی چندگانه به ورودی‌های مغزتان واکنش نشان می‌دهند.

 

متاسفانه این غده می‌تواند دچار مشکلات زیادی بشود و اختلالات تیروئیدی در زنان شایع‌تر از مردان است. در واقع، یک هشتم خانم‌ها در طول زندگی خود دچار مشکلات تیروئیدی می‌شوند.

 

شایع‌ترن اختلال تیروئید، کم کاری غده‌ی تیروئید است و این بیماری بیشتر در زنان بالای 50 سال دیده می‌شود. علت تیروئید کم کار در زنان، اغلب تیروئیدیت هاشیموتو است که یک بیماری خود ایمنی است که بدن، آنتی بادی‌هایی ضد غده‌ی تیروئید تولید می‌کند. پُر کارشدن تیروئید،  شیوع کمتری دارد.

 

متاسفانه بیماری تیروئید رو به افزایش است، مخصوصا به دلیل در حال افزایش بودن بیماری‌های ناگهانی خود ایمنی و تاثیری که روی عملکرد تیروئید دارد. همانطور که گفته شد، معمول‌ترین نوع بیماری تیروئید، تیروئیدیت هاشیموتو است. طبق گزارش انجمن متخصصین غدد درون ریز آمریکا، 27 میلیون آمریکایی به نوعی اختلال تیروئید دچار هستند که تقریبا نیمی از آنها هنوز تشخیص داده نشده‌اند. پس واضح است که سلامت تیروئید تا چه حد مهم بوده و برخی از کارشناسان عقیده دارند، طیف مرجع برای تشخیص نرمال بودن تیروئید، بسیار گسترده بوده و باید بازبینی شود. اگر این بازبینی صورت بگیرد، 60 میلیون آمریکایی، خارج از طیف نرمال قرار خواهند گرفت!

حتما این سوال برای‌تان مطرح می‌شود که برای محافظت از غده‌ی تیروئیدتان چه کارهایی می‌توانید انجام دهید. شاید هم بپرسید نقش تغذیه در سلامت تیروئید چیست و از لحاظ تغذیه چه کاری می‌توانید برای حفظ سلامت این غده‌ی مهم انجام دهید.

 

 

همانطور که گفته شد، شایع‌ترین علت تیروئید کم کار، خود ایمنی است اما اگر یُد خیلی زیاد یا یُد خیلی کم مصرف کنید نیز می‌توانید دچار کم کاری تیروئید شوید. یُد، ماده‌ی معدنی است که تیروئید شما برای تولید هورمون‌های تیروئید جهت حفظ عملکرد سالم آن نیاز دارد. برخی داروها نیز می‌توانند عملکرد تیروئید را تحت تاثیر قرار بدهند. کارشناسان باور دارند که فاکتورهای محیطی می‌توانند در مشکلات تیروئیدی نقش داشته باشند، مخصوصا قرار گرفتن در معرض مختل کننده‌های غدد درون ریز که عواملی در محیط هستند که عملکرد سالم تیروئید را بهم می‌زنند. مختل کننده‌های غدد درون ریز مانند یک هورمون رفتار می‌کنند اما در واقع با سیگنال دهی‌های نرمال هورمونی تداخل دارند.

متاسفانه ما تقریبا هر روز در معرض مواد شیمیایی هستیم که توانایی بالقوه در بهم زدن عملکرد غدد درون ریز داشته و در محصولات غذایی نیز موجودند. مثلا، مواد شیمیایی صنعتی، مواد شیمیایی مقاوم در برابر حرارت، و محصولات آنتی باکتریال و تری کلوزان شامل ضد عفونی کننده‌های دست و خمیر دندان‌ها. طبق مطالعات انجام شده، تری کلوزان از لحاظ ساختاری بسیار مشابه هورمون تیروئید است، یعنی زمانی که هورمون تیروئید کارش را انجام داده و فعالیت‌ خود را متوقف می‌کند، با گیرنده‌های زیادی پیوند برقرار کند. در آزمایشاتی که روی حیوانات انجام شد، قرار گرفتن در معرض تری کلوزان منجر به کاهش سطح هورمون تیروئید شده بود.

همانطور که گفته شد، یُد برای سلامت عملکرد تیروئید مهم است، اما مقدار زیاد آن می‌تواند تولید هورمون‌های تیروئید را محدود کند. همچنین، گاهی می‌شنوید که باید یُد بیشتری مصرف کنید و در کشورهای توسعه یافته، یُد اضافی بیشتر از کمبود یُد، تبدیل به مشکل شده است. مثلا نمک‌های تولید شده، حاوی یُد افزوده هستند. سبزیجات دریایی نیز منبع کنستانتره‌ی دیگری از این ماده‌ی معدنی هستند اما مصرف هر روزه‌ی سبزیجات دریایی به دلیل داشتن یُد زیاد، ایده آل نیست. سویا هم ماده‌ی غذایی دیگری است که برخی از کارشناسان عقیده دارند اگر زیاد مصرف شود می‌تواند فعالیت هورمون تیروئید را کاهش بدهد. عنصر غذایی دیگری که عملکرد تیروئید را کم می‌کند، گواتروژن است. گواتروژن، با مهار جذب یُد توسط سلول‌های تیروئید، عملکرد این غده را مختل می‌کند. جالب است بدانید حتی غذاهای سالمی چون انواع کلم و شلغم می‌توانند تا حدودی مانند گواتروژن عمل کنند، مخصوصا اگر آنها را خام بخورید.

آیا باید از مصرف غذاهایی که گواتروژن بالقوه هستند پرهیز کنیم؟

سویا منبع خوبی از پروتئین گیاهی است اما آیا می‌تواند برای تیروئیدتان مضر باشد؟ هر چند سویا حاوی ترکیبات گواتروژن، بویژه ژنیستئین است، اما مصرف یُد کافی در رژیم غذایی باید بتواند هر اثر منفی ناشی از مصرف سویا را خنثی کند. از آنجایی که بیشتر ما در رژیم غذایی خود از نمک یُد دار استفاده می‌کنیم، کمبود یُد نداریم. ضمنا، پختن سویا، ساختار ترکیبات گواتروژن را تغییر داده و از فعالیت‌شان می‌کاهد. بنابراین پختن سویا،  روشی است برای کاهش تاثیرات گواتروژنیک آن. سویای تخمیر شده برای تولید تمپه یا میسو نیز تاثیرات مشابهی دارد. همین شرایط برای سبزیجات کلمی مانند بروکلی نیز وجود دارد. این سبزیجات را کمی بخارپز کنید تا خواص گواتروژنیک آن تا حدودی خنثی شود.

 

حتی اگر آنها را خام مصرف می‌کنید، باید مقدار زیادی از آن بخورید تا بتواند فعالیت تیروئیدتان را کاهش بدهد. چیزی که باید از آن اجتناب کنید، مصرف مکمل سویا یا ایزوفلاون است. در مورد سبزیجات کلمی نیز همینطور؛ آنها را همراه با غذا بخورید و از مصرف کنستانتره‌ی آنها (مکمل) پرهیز کنید. اگر داروی تیروئید مصرف می‌کنید، قبل از مصرف سویا با پزشک‌تان مشورت کنید. این امکان وجود دارد که سویا با عملکرد داروهای مربوط به تیروئید تداخل ایجاد کند.

همانطور که دانستید ترکیباتی که در محیط ما وجود دارند ممکن سات عملکرد تیروئید را دچار اختلال کنند. خوردن غذاهای ارگانیک و مصرف منابع بدون هورمون گوشت و لبنیات می‌تواند ریسک مشکلات تیروئیدی را کم کند. اگر به بیماری تیروئیدیت هاشیموتو مبتلا هستید، تست آلرژی غذایی و بیماری سلیاک بدهید. مطالعه‌ای دریافته که تقریبا 15 درصد آنهایی که سلیاک دارند، آنتی بادی‌های TPO دارند که علامتی از تیروئیدیت هاشیموتو است. همچنین آلرژی‌های غذایی نیز می‌توانند بیماری‌های خود ایمنی را تشدید کنند.

ضمنا لازم است مطمئن شوید که سلنیوم کافی دریافت می‌کنید. سلنیوم یک ماده‌ی معدنی کمیاب در رژیم غذایی است. در مطالعه‌ای، مصرف مکمل سلنیوم (200 میکروگرم در روز) موجب کاهش آنتی بادی‌های TPO در افراد دچار تیروئید کم کار به دلیل تیروئیدیت هاشیموتو شده بود. اما این احتمال هم وجود دارد که با مصرف مکمل، سلنیومی بیشتر از حد لازم به بدن‌تان وارد کنید. بهترین منابع غذایی سلنیوم، جوز برزیلی یا بادام برزیلی است که با خوردن روزانه یک تا دو عدد از آن می‌توانید سلنیوم کافی برای بدن خود تامین کنید.