۴۳ درصد از اولین بازدیدهای اینترنتی ، از طریق موتورهای جست و جو گر صورت می گیرد

امروزه شبكه جهانی اطلاع رسانی ( اینترنت ) ، تغییرات گسترده ای را در شیوه های اطلاع رسانی و ارتباطاتی در میان شخصیت های حقیقی ( افراد ) و حقوقی (شركتها و سازمان ها ) ایجاد كرده است كه این دگردیسی ، بستری ممتاز برای خلق دهكده جهانی هزاره سوم در قرن بیست و یكم می باشد .

●سخن اول

هموطن – این جهان الكترونیكی را كه امروزه در قالب اینترنت یا پهنه جهانی وب ملاحظه می كنید ، بیش از سه دهه از تولدش نمی گذرد. گویی دیروز بود كه شركت یاهو ، با آن دو مهندس جوان فارغ التحصیل دانشگاه استانفورد آمریكا (www.stanford.edu)، سایتی با چند web page ساده ایجاد كرد و آرام آرام ، حركت رو به رشد عظیم خود را دنبال نمود. پایگاهی كه در سال ۱۹۹۴ میلادی ، كمتر از یكصد وب پیج بود و شاید روزانه هزار نفر بیشتر از داخل امریكا این پایگاه را مشاهده نمی كردند ، امروزه به چنان عظمتی دست یافته است كه هر روز ، میزبان میلیون ها كاربر اینترنتی از اقصی نقاط جهان است . سایتی با صدها هزار صفحه وب در زمینه های مختلف با هشت فرمت زبانی متنوع و بازارچه های الكترونیكی خرید گسترده و زیبا ! امروزه كمتر كسی را می توان سراغ داشت كه اینترنت را با یاهو متناظر نداند. همانطور كه كامپیوتر را با ویندوز مایكروسافت ، می شناسند!

●سخن دوم

بد نیست قبل از شروع بحث خود ، آمارهایی را از جهان اینترنت ارائه كنیم . به هر حال همیشه دانستن اطلاعات آماری ، ذهنیت سازی خوبی برای مخاطب و بستر سازی مطلوبی برای درك فضایی است كه از آن سخن به میان می اید. اینترنت محصول پروژه آرپای وزارت دفاع آمریكا در اواخر دهه هفتاد میلادی متولد شد و اندك اندك روحیه میلیتاریستی موجود در آن ، رنگ و بوی دیگری به خود گرفت . اینترنت قوی ترین رسانه الكترونیكی حال حاضر جهان است كه هم به لحاظ كاربر و هم به لحاظ وسعت اطلاعات و قابلیتهای ارتباطاتی و اطلاع رسانی حاكم بر ان ، سازمان رسانه ای دیجیتال بلامنازعی را تشكیل داده است. ادعا نمی كنیم كه فرمت الكترونیكی جهان از ادم ها گرفته تا اشیا ، در اینترنت قرار گرفته است . اما ، دستیابی اطلاعاتی به هر چیز در جهان اطراف ما ، بالاخره با یك ردیابی و جستجو در پهنه وب امكان پذیر است .

بر اساس آمارهای رسمی كه توسط سازمان ها و گروه های بین المللی حاكم بر فضای اینترنت منتشر می شود ، قریب به ۷۰۰ میلیون كاربر تا اواخر سال ۲۰۰۳ به اینترنت راه پیدا كرده اند و بیش از ۳۳ میلیون دامنه در اینترنت ایجاد شده است كه بیشترین پسوند ، متعلق به پسوند دات كام بوده است . سال گذشته حدود ۶ میلیارد دلار از بازارچه های الكترونیكی مستقر در سایت های اینترنتی ، خرید الكترونیكی صورت گرفته است كه چند درصد از تجارت جهانی را به خود اختصاص می دهد. بر اساس امارهایی كه سایت جستجوی مشهور گوگل اعلام كرده است ، بیش از ۳ میلیارد صفحه وب در اینترنت ایجاد شده است كه این موتور جستجو قابلیت مشاهده و جستجوی اطلاعاتی در ۷۰ درصد این ۳ میلیارد را دارا می باشد. از سویی دیگر ، در چند سال اخیر ، كاربران علاقه زیادی به انتشار الكترونیكی یاداشت های روزانه خود در اینترنت ، و تحت قالب وبلاگ نشان داده اند كه این موضوع ، باعث ایجاد صدها هزار وبلاگ شخصی در اینترنت شده است . در حقیقت امروزه می توان یادداشت ها و نوشته های شخصی و روزانهء میلیونها عضو این كره خاكی ( ساكنان دهكده جهانی ) را در پهنه جهانی وب خواند و برای انها پیغام نیز گذاشت .

جالب است بدانید كاربران اینترنت باز ایرانی ، رتبه اول در تعداد وبلاگ های شخصی را در اینترنت بر عهده دارند و زبان فارسی رتبه تاپ در میان فرمت های زبانی اینترنت دارد. بر اساس اطلاعاتی كه نگارنده جمع آوری كرده است ، در ۴ سال اخیر ، بیش از ۱۵ هزار سایت اینترنتی خصوصی یا رسمی توسط ایرانیان در اینترنت ایجاد و مدیریت شده است كه حدود ۲۰ درصد ان متعلق به شركت ها وسازمان های خصوصی و دولتی بوده است . ضریب نقوذ اینترنت در میان اقشار مختلف ایران اگر چه كم است ، اما سال گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام كرد تا ۵ سال آینده ، میلیونها كاربر اینترنت فارسی زبان خواهیم داشت . ایجاد خطوط پر سرعت اینترنت ماهواره ای ( كه البته ماهانه ۶۰ هزار تومان بر اورد می شود ) خود تدارك یك انقلاب ارتباطاتی در جمهوری اسلامی ایران خواهد بود كه قطعا ایدئولوژی ها و دكترین های مختلف سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی و علمی كشور را دست خوش تغییرات پربركتی خواهد كرد .

با این اوصاف ، حضور در اینترنت ، بسیار مهم است . خواه بخواهیم خاطرات روزانه خود را منتشر كنیم و با دیگران چت كنیم ، یا پروژه ها و رزومه كاری شركت خود را به صورت مالتی مدیا در اینترنت معرفی كنیم. به هر حال ، حضور ، اجتناب ناپذیر است .

●سخن سوم

گفتیم كه حدود ۲۰ هزار سایت اینترنتی متعلق به شركت های ایرانی در وب ایجاد شده است . اما اگر فرصتی داشته باشیم و به ۱ درصد این پایگاه ها به صورت تصادفی نگاهی بكنیم ، درخواهیم یافت كه مثل برخی از كارهای ما ایرانیان ، هول هولكی و سرهم بندی فوری بوده است و حتی ابتدایی ترین شاخص های طراحی و راه اندازی سایت های اینترنتی را هم رعایت نكرده ایم. خوب علت زیاد است و شاید یكی از مهمترین علل ان باشد كه بسیاری از شركتها و كارخانجات ایرانی ، عقیده دارند كه نمی خواهند رقمی معادل ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار تومان ، كه شاید معادل حقوق ۲ یا ۳ كارگر در ماه باشد را صرف سایتی در اینترنت كنند . آنهم وقتی كه مشتری ثابت دارند و نیازی به صادرات و بازاریابی نیست . این ایدئولوژی متاسفانه یا خوشبختانه ، دكترین اكثریت مدیران شركتهای ایرانی است كه یا سایت دارند و یا ندارند. البته با این اوضاع هم حق دارند. . . .

به هر حال صحبت های بخش ” سخن دوم ” را نباید فراموش كرد. بسیاری از شركت ها و كارخانجات ، هزینه های میلیونی صرف تبلیغات در رسانه های جمعی و سنتی مكتوب میكنند و سالانه كاتالوگ ها و تقویم های خیلی خوشگلی را طراحی و چاپ می كنند. اما به محض تغییر در تولید ، تغییر فرایند كاری ، تغییر آدرس و خیلی مسائل پیش پا افتاده یا مهم دیگر ، بسیاری از این هزینه ها ، اثر دراز مدتی را دنبال نمی كند. همه از این مسئله غافل هستیم كه بالاخره برای ماركتینگ ، به دنبال رسانه ای برویم كه همیشه انلاین و بر خط است . همه به ان در هر زمان و مكانی دسترسی دارند. به هر زبانی قابل دریافت است و با هر فرمت قابل دیدن.

حتی تاثیر گذاری سایت های اینترنتی را ، كاتالوگ های چاپی و حتی كارت های ویزیت الكترونیكی ندارند. چرا كه همه انها ، بالاخره در میز كشوی من و شما قرار دارند و فقط ما آن را می بینیم. از همه مهمتر كه اگر ان ها را جا بگذاریم یا گم كنیم ، دسترسی به انها خیلی مشكل است . اما پایگاه وب ، این معضلات را ندارد.

●سخن چهارم

شركت ها و موسسات صنعتی و بازرگانی بسیاری در كشورمان ، از نعمت سایت اینترنتی ( اگر آن را نعمت بخوانیم ) برخوردارند. اما تقریبا نه خودشان ان را به خاطر می آورند و به روز رسانی میكنند ونه دیگران از آن با خبرهستند. مگر اینكه زیر سربرگ نامه انها ، به شركت و خریدار محلی اعطا شود و وی از روی كنجكاوی به سراغ پایگاه بیاید. پایگاه هایی كه این وضعیت را دارند ، به قول یك مثل چینی كه میگوید : ” سایت نداشتن بهتر از سایت بد داشتن است ! ” ، باید تغییر رویه دهند. در حقیقت باید رفتار سازمانی دیجیتال خود را تغییر دهند. امروزه مشتری شناسی و ارضای نیازهای اطلاعاتی و ارتباطاتی وی ، مهمترین وظیفه حوزه های روابط عمومی شركت ها و موسسات صنعتی و بازرگانی كشورهاست . ان ها هستند كه باید نیازها را درك كنند و براین اساس ، به دنبال رفع ان بر ایند. یكی الترناتیو موثر ، وب سایت است .

ما در ادامه ، پس از ان كه همه شركت ها و موسسات صنعتی ، به خصوص تهویه مطبوعی های خودمان را به حضور گسترده در رسانه اینترنت و راه اندازی سایت اینترنتی آبرودار دعوت می كنیم ، به ارائه راهكارهایی برای معرفی وحضور بهتر سایت های اینترنت در پهنه جهانی وب اشاره خواهیم كرد.

●سخن پنجم : داستان رتبه بندی

باید بدانیم که موتورهای جست و جو یکی از مهم ترین ابزارهای مارکتینگ برای سایت های اینترنتی هستند. هر روز درصد بالایی از حجم کاربران اینترنت در اقصی نقاط جهان برای یافتن اطلاعات خود که می تواند در انواع و فرمت های مختلف باشد به موتورهای جست و جو رجوع می کنند. در واقع این موتورهای جست و جو یک نوع بازار مکاره هستند. مکاره بودن برخی از ان ها وقتی بیش تر ثابت می شود که بفهمیم این موتورها نتایج از قبل تعیین شده ای را برای ما تهیه دیده اند ! خزنده ها(Crawler) که با نام های خزنده جو از برنامه هایی به نام عنکبوت(spider)در وب می خزند و لینک ها را می یابند و صفحات وب را بیدا می کنند و در موتورهای جست و جو ایندکس می کنند. اما دایرکتوری های اینترنتی فقط یک صفحه از سایت را در خود نگه می دارند.

●Spider (عنکبوت)

اسپایدر یا روبوت (Robot)، نرم افزاری است كه كار جمع آوری اطلاعات مورد نیاز یك موتور جستجوگر را بر عهده دارد. اسپایدر به صفحات مختلف سر می زند، محتوای آنها را می خواند و اطلاعات مورد نیاز موتور جستجوگر را جمع آوری می كند و آنرا در اختیار سایر بخش های موتور جستجوگر قرار می دهد.

كار یك اسپایدر، بسیار شبیه كار كاربران وب است. همانطور كه كاربران، صفحات مختلف را بازدید می كنند، اسپایدر هم این كار را انجام می دهد با این تفاوت كه اسپایدر كدهای HTML صفحات را می بیند، اما كاربران نتیجه حاصل از كنار هم قرار گرفتن این كدها را مشاهده می کنند.

اسپایدر، به هنگام مشاهده صفحات، از خود بر روی سرورها(server) رد پا برجای می گذارد. شما اگر اجازه دسترسی به آمار دید و بازدیدهای صورت گرفته از یک سایت و اتفاقات انجام شده در آنرا داشته باشید، می توانید مشخص كنید كه اسپایدر كدام موتورهای جستجوگر صفحات سایت را مورد بازدید قرار داده اند.

اسپایدرها كاربردهای دیگری نیز دارند، به عنوان مثال عده ای از آنها به سایت های مختلف مراجعه می كنند و فقط به بررسی فعال بودن لینك های آنها می پردازند و یا به دنبال آدرس پست الكترونیكی (Email) افراد می گردند.

●Crawler (خزنده)

كراولر، نرم افزاری است كه به عنوان یك ” فرمانده” برای اسپایدر عمل می كند. کراولر مشخص می كند که اسپایدر كدام صفحات را مورد بازدید قرار دهد. در واقع کراولر تصمیم می گیرد كه كدام یك از لینك های صفحه ای كه اسپایدر در حال حاضر در آن قرار دارد، دنبال شود. ممكن است همه آنها را دنبال كند، بعضی ها را دنبال كند و یا هیچ كدام را دنبال نكند.

فیلتر وردها کلماتی مثل : “که ” ، ” و” ، ” صفحه اصلی” هستند که معمولا خیلی زیاد در صفحات وب به کار می آیند.

استاپ وردها نیز کلماتی هستند که بر اساس دکترین هر موتور جست و جویی متفاوت است و در صورتی که این گونه کلمات در سایت شما باشد ممکن است صفحات سایت شما از بانک اطلاعات موتور جست و جو حذف شود و رتبه سایت شما بسیار کاهش یابد. کلمات غیر اخلاقی – نژاد پرستانه و امثالهم از این دسته موارد هستند که البته آلتاویستا و گوگل نسبت به این کلمات کاملا مشتری مدار هستند !

●۵ نکته را فراموش نکنید :

۱- موتور های جست و جو صفحاتی که کلمات کلیدی آن ها در بالای صفحه هستند را بیش تر از صفحات دیگر دوست دارند.

۲- موتورهای جست و جو صفحاتی که فلان کلمه کلیدی بیش از سایر کلمات در آن تکرار شده است را ارجح می دانند.

۳- به این نکته باید توجه داشت که همیشه اختصارات را کنار توصیف کامل آن اختصار درج کنید.

۴- اگر در صفحات سایت شما به هر زبانی غلط املایی وجود داشته باشد موتورهای جست و جو سایت شما را ردیابی نمی کنند.

۵- موتور های جست و جو به تعداد لینکی که به سایت شما از سایت های دیگر داده می شود خیلی اهمیت می دهند.