تـاريخ مختصر و وجه تسميه آذربايجان دكتر حسين نوين رنگرز عضو هيات علمي دانشگاه و محقق اردبيلي منطقه آذربايجان بخشي از سرزمين ماد بزرگ بود. اين سرزمين از زمان يورش اسكندر مقدوني به نام آتورپاتگان معروف شده است. البته نام اين منطقه در كتاب بن دهش (خلاصه اوستا) ايـران ويچ ذكر گرديده است. در آن […]

شهاب الدین سهروردی در یک نگاه نیما طاهری زنده‌گی و مرگ شیخ آتش افروز شهاب الدین یحیی بن حبش بن امیرک سهروردی، ملقب به الموید بالملکوت، خالق البرایا و قدح الزند- آتش افروز و شگفتی آفرین- و معروف به شیخ مقتول، شیخ شهید و شیخ اشراق در سال‌ 549 هجری در شهر سُهرورد دیده به […]

سنایی غزنوی در یک نگاه نمونه‌هایی از قصاید سنایی 1 منسوخ شد مروت و معدوم شد وفا                 زین هر دو مانده نام چو سیمرغ و کیمیا شد راستی خیانت و شد زیرکی سفه             شد دوستی عداوت و شد مردمی جفا

سنایی غزنوی در یک نگاه نیما طاهری ابوالمجد مجدود بن آدم  سنایی غزنوی در سال 473 هجری قمری در شهر غزنین (در افغانستان امروزی) پا به عرصه‌ی هستی نهاد، و در سال545 هجری قمری در همان جا در گذشت . او‌ در آغاز جوانی،‌ شاعری‌ درباری‌ و مداح‌ مسعود بن‌ ابراهیم‌ غزنوی‌ و بهرام‌ شاه‌ […]

افشين‌ها و اخشايدها در تقسيم‌بندي جغرافيائي دوران اسلامي، سرزمين تاجيكستان امروزي شامل بلخ، اشروسنه، و فرغانه بود. بخشي از فرغانه در بخش شمالي تاجيكستان، اشروسنه در شمالغرب تاجيكستان، و نيمه‌ي شرقي بلخ در بقيه‌ي تاجيكستان واقع ميشود. اشروسنه تا اواخر قرن دوم هجري در بيرون از قلمرو دولت عربي واقع شده بود و در دست […]

تاجيكستان در دوران اسلامي پس از حمله‌ي عرب و برافتادن شاهنشاني ايران، سرزمين بلخ تا سال 97هجري از قلمرو عرب بيرون ماند و توسط شهرياران محلي اداره ميشد. يك روايت طبري ميگويد كه يزدگرد سوم (يزدگرد بزدل) در گريز از برابر عربها به بلخ رفت و با خاقان تركستان در ارتباط شد شايد به كمك […]

تاجيكستان در ايران باستان كشوري كه اكنون تاجيكستان ناميده ميشود، از تركيب بخشي از باخترياي باستان و بخشي از سغدياي باستان تشكيل شده است. باختريا را در زبان دري (زبان همگانيِ ايرانيان اواخر عهد ساساني) «بَلخ» گفتند. مركز باختريا (يا بلخ) شهري به همين نام بود كه در منتهااليه شمالشرق افغانستان كنوني واقع شده بود. […]

مرکبات و محصولات کرمانشاهان استان حاصلخیز و پربار کرمانشاه در بسیاری میوه جات غنی می باشد : سیب – انگور – بادام – گردو – فندق – خرما – انجیر – انار – توت و شاه توت –

کوههای کرمانشاهان کوه جهانی بیستون : واقع در شمال غربی کرمانشاه که به دلیل قرار گرفتن کتیبه جهانی داریوش بزرگ به یکی از مناطق باستانی مشهور جهان تبدیل شده است . آثار باستانی بسیاری از دوره های ماد – هخامنشی – اشکانی – ساسانی و کتیبه فرهاد کوه کن که برای شیرین کنده است نیز […]

کرمانشاه و احترام شاهان بزرگ ایران به آن مورخان در دامنه کوه طاق بستان از شهری باستانی به نام گبادنه نام آورده اند . در روزگار ساسانیان شاهنشاهان ایران توجه بسیاری برای کرمانشاه قائل بودند و کرمانشاه شبه پایتخت امپراتوری ایران به حساب می آمده است . در پیش از ساسانیان هم هخامنشیان احترام خاصی […]

هنر مادهای کهن آریایی ایران   آثار باستانی هر ملتی به منزله شناسنامه آن ملت است که بوسیله آن تاریخ ملی،مذهبی و فرهنگی آن کشور شناخته میشود و نگهبانی و پاسبانی از آثار هنری و باستانی از وظایف شخصی و فردی فراتر رفته است ، هنر مادها به ابعاد گوناگونی گسترده است کتیبه های بسیاری […]

جشن ملی نوروز در خراسان در خراسان مردم چند هفته قبل از نوروز به فکر تهیه لباس نو و خانه تکانی هستند . دو روز ماننده به جشن سمنو می پزند . عده ای پیش از سال نو به حمام می روند و پای خود را حنا می بندند . در هر اتاق شمع یا […]

جشن چهارشنبه سوری در خراسان مردمان خراسان نیز مانند دیگر شهرهای ایران مانند کردستان – آذربایجان خوزستان – اصفهان – لرستان – و . . . با بر پا کردن هفت کپه آتش مقدس چهارشنبه سوری را گرامی می دارند . حتی زنانی که بچه شیرخواره دارند با بغل کردن آنان از روی آتش می […]

منطقه باستانی بندیان خراسان   محوطه باستاني بنديان در شهرستان درگز در استان خراسان رضوي ايران قرار دارد و شامل بزرگ‌ترين گچ‌بري يافت شده از دوران ساساني است . اين محوطه در سال  ۱۳۶۹  در اثر کارهاي تسطيح اراضي کشاورزي کشف شد و از سال  ۱۳۷۳  تاکنون در دست حفاري و بررسي باستان‌شناسي است . […]

برخی آثار برجسته ملی و تاریخی ایران  در خراسان آتشکده آذر برزین مهر : آتشکده آذربرزین مهر یکی از سه آتشکده مقدس ایران است ( آذر گشسب – آذر برزین – کاریان ) که در شهر نیشابور یا ابرشهر خراسان قرار دارد . در پهلوی به نام آتور بورگین میتر خوانده می شود به معنی […]

ترکیب شهر نیشابور و حرکت آن در دوره های تاریخی ایرانیان چند هزار سال پیش از پیدایی یونان در شهر سازی خود به ردیف دیوارهای راست و کوچه و توالی خانه ها در امتداد معین دست یافته اند که باز خیلی زودتر از غربیان آنان را به ساخت شهرهای شترنجی رهنمون گردید. همه ایرانیان یا […]

انگیزه ی دینی ایجاد ابرشهر نیشابور افزون بر همه موجبات طبیعی و اقلیمی، کوهستان بلند، پرآب روان بینالود، آب های زیر زمینی، جاده ابریشم و آن موقعیت طبیعی که نشابور را دروازه خراسان کرد، چند انگیزه ی دیگر نیز برای ایجاد و گسترش شهر وجود دارد. نخست کوه ریوند که با داشتن کان اورانیوم، گهگاه […]

نیشابور و تاجیکستان از شهرهای بزرگ خراسان تاجیکستان  : 65  درصد مرد تاجیکستان به زبان پارسی تاجیکی و  25  درصد ازبکها و بقیه را روسها و تاتارها و تکشیل می دهند . تاجیکستان امروزه فقرین ترین کشور در بین جمهوری های تازه استقلال یافته است . دارای چهار استان می باشد : ختلان – سغد […]

خراسان و شهرهای آن خراسان در زبان پهلوی ( واژه نامه پهلوی ) از خور + سان آمده است . خور به معنی خورشید و روشنایی است . ایرانیان باستان به سرزمینهای شرق که جایگاه طلوع خوردشید بوده است خوراسان می گفته اند . به عبارتی دیگر سرزمین خورشید معنی می دهد . خوراسانیک پهلوی […]

اشو زرتشت نخستین پیام آور یکتاپرستی و خرد جهان بسیاری از خاورشناس و محققین دین زرتشتی معتقدند : گاتها به لهجه خراسانی سروده شده است و هجای گاتها هجای رگ ویدی است . این لهجه در باختر رود سند رایج بوده است . زرتشت از خاندانهایی نام می برد که متعلق به خراسان بزرگ و […]

گذری بر تاریخچه سرزمنیهای پهناور خراسان بزرگ ایران خراسان پس از تجزیه در دوره قاجار- امروزه دارای  320  هزار کیلومتر مربع مساحت پهناورترین استان ایران زمین محسوب می شود . به گفته مورخان نژادهای آریایی “که پارثوکا” در این منطقه سکونت داشته اند . در تمامی سلسله های آریایی هخامنشی و پارتی و ساسانی و […]

کاخ شبيه سازی شده خشايار شاه اين کاخ با الهام از اقتدار و عظمت شاهان ایران و سيستم بنا کردن کاخها يشان توسط فرانسويان در حدود  100  سال پيش در کنار کاخ داريوش بر فراز تپه ای که از چند کيلومتری به واضح مشخص ميباشد بنا گشت . اين مکان با عظمتی باور نکردنی و […]

تصفيه خانه آب چغازنبيل  اين محل بعنوان اولين و قديمی ترين تصفيه خانه آب دنيا شناخته شده است که جهت آب شرب شهر دورانتاش با توجه به قابل شرب نبودن آب دز در اين محل ايلاميان با استفاده از يک کانال  ۴۵  کيلومتری آب را از رودخانه دز به آنجا منتقل ميکردند . اين کار […]

شهر سلطنتی و تاريخی شوش اين شهر در ردیف اولين شهرهای متمدن دنيا شناخته شده است . این شهر متجاوز از نیم قرن است که خاورشناسان و باستان شناسان فرانسوی و آلمانی را در خود راه داده است و آنان مشغول بررسی و کشف واقعیت های ایران هستند . این کاوش نیم قرنه در جهان […]