جهان > اروپا – محمدامین خرمی:
از سال ۲۰۰۲ حزب «عدالت و توسعه» رجب طیب اردوغان همیشه پیروز مطلق انتخابات در ترکیه بوده است.

اين حزب طي 13سال گذشته در انتخابات محلي، انتخابات پارلماني و انتخابات رياست‌جمهوري هميشه برنده بوده اما در انتخابات پارلماني روز‌يكشنبه، اكثريت مطلق خود را از دست داد و اكنون اردوغان براي تشكيل دولت يا بايد با احزاب ديگر ائتلاف كند يا به فكر برگزاري مجدد انتخابات باشد.

در طول يك هفته مانده به انتخابات، تلويزيون تركيه 44ساعت از برنامه‌هاي خود را به پخش سخنراني‌هاي انتخاباتي اردوغان در جمع طرفدارانش در شهرهاي مختلف تركيه اختصاص داد اما از شامگاه يكشنبه كه رفته‌رفته كار شمارش آرا به پايان مي‌رسيد و نتايج اوليه از عدم‌كسب اكثريت مطلق كرسي‌هاي پارلمان توسط حزب عدالت و توسعه خبر مي‌داد از اردوغان هم خبري نبود. به‌عقيده بسياري، از دست دادن 70كرسي براي اين حزب و شخص اردوغان شكستي بزرگ محسوب مي‌شود.

اردوغان قصد داشت اين‌بار با به‌دست آوردن اكثريت مطلق كرسي‌هاي پارلمان قانون اساسي اين كشور را با هدف افزايش اختيارات رياست‌جمهوري، تغيير دهد. بعد از ساعت‌ها سكوت و درحالي‌كه رهبران احزاب رقيب، اين نتيجه را بردي بزرگ براي خود و شكستي بزرگ‌تر براي اردوغان توصيف كرده‌بودند، ديروز ظهر اردوغان سكوت خود را شكست و در بيانيه‌اي مكتوب گفت: «اراده مردم ما بالاتر از هر چيز ديگري است؛ نتايج انتخابات نشان مي‌دهد هيچ‌يك از احزاب نمي‌توانند به تنهايي دولت تشكيل دهند.» اردوغان ضمن دعوت از همه احزاب براي ارزيابي واقع‌بينانه نتايج انتخابات از آنها خواست در جهت حفظ آرامش و ثبات كشور حركت كنند.

پيش از او احمد داوود اوغلو، رهبر حزب عدالت و توسعه و نخست‌وزير تركيه، حزبش را به‌دليل كسب اكثريت نسبي آرا همچنان پيروز انتخابات اخير دانست و گفت: «پيروز اين انتخابات حزب عدالت و توسعه است و ساير احزاب بايد شكست را بپذيرند و نبايد تلاش كنند كه شكستشان را به پيروزي بدل كنند. پيروزي بزرگ عدالت و توسعه اين است كه براي دهمين‌بار به‌طور متوالي طي 14سال گذشته در انتخابات پيروز شده است.»

• سرآغاز دوره‌اي جديد

با وجود اينكه حزب عدالت و توسعه اكثريت كرسي‌هاي پارلمان را به‌دست آورده و همچنان داراي يك پايگاه قوي در ميان محافظه‌كاران و برخي از اسلامگرايان اين كشور است اما بسياري، نتايج اين انتخابات را سرآغاز دوره سياسي جديدي در تركيه مي‌دانند؛ دوره‌اي كه به حكومت فردي كه اين كشور طي 13سال اخير به‌خود ديده پايان خواهد داد.

از نخستين ساعات پس از اعلام نتايج انتخابات، احزاب رقيب اردوغان اعلام كردند حاضر نيستند با او براي تشكيل دولت آينده تركيه ائتلاف كنند. از ظهر ديروز نمايندگان حزب عدالت و توسعه در حال مذاكره با اين احزاب براي تشكيل ائتلاف هستند. اين حزب براي تشكيل دولت به 18كرسي ديگر نياز دارد.

• ورود كردها به پارلمان

حزب «دمكراتيك خلق» به رهبري صلاح‌الدين دميرتاش كه نماينده كردهاي تركيه بود توانست با كسب بيش از 13درصد از آرا براي نخستين‌بار در تاريخ تركيه، 80كرسي را از آن خود كند. احزاب براي ورود به پارلمان تركيه حداقل به كسب 10درصد آرا نياز دارند. در پي موفقيت اين حزب، مردم در خيابان‌هاي شهرهاي كردنشين تركيه به شادماني پرداختند.

• سقوط بازار و پول تركيه

بازار هيچگاه با بلاتكليفي ميانه خوبي نداشته است. واكنش بازار و اقتصاد تركيه نيز به آشفتگي پيش آمده بعد از اعلام نتايج انتخابات اين كشور منفي بود. روز گذشته شاخص بازار سهام تركيه 8درصد سقوط كرد. به‌گزارش بلومبرگ، ارزش ليره تركيه در مقابل دلار آمريكا نيز با سقوط 5.2درصدي مواجه شد و به ركورد پايين 2.8 دربرابر هر دلار رسيد. اين سقوط يكباره در تاريخ تركيه بي‌سابقه بوده است.

This entry passed through the Full-Text RSS service – if this is your content and you’re reading it on someone else’s site, please read the FAQ at fivefilters.org/content-only/faq.php#publishers.

RSS